... فریاد کرده است. سخن در صلاح است و تدبیر و خوی نه در اسب و میدان و چوگان و گوی و در جای دیگر میفرمایند: هرکس به زمان خویشتن بود من سعدی آخرالزمانم و بوضوح میفرمایند که دیگر چون «سعدی» نخواهد آمد (و شگفتا ...
ورزش چوگان یکی از قدیمی ترین ورزشهای جهان است و امروزه حتی صحبت از بازگشت آن به بازیهای المپیک در محافل ورزشی مطرح است. چوگان از بازیهای خاص ایرانی است و دارای این خاصیت بوده که به عنوان نخستین ورزش ...
خاستگاه ورزش چوگان ايران است. اين بازى چنان با فرهنگ و تاريخ و ادبيات ايرانيان در آميخته که به شعرها، مثلها، نقوش قالىها، حجارىها و نگارگرى نيز راه يافته است. چوگان ورزشى است سراسر پرتلاش و همراه ...
در پي بارشهاي دو سال اخير يک مسير سنگ چين طولاني در دهانه جنوبي تنگه چوگان از خاک بيرون آمده که درست از زير جاده آسفالته کنوني تنگ ميگذرد با اين حال هنوز هيچ اقدام تحقيقاتي و پژوهشي و حفاظتي در رابطه ...
... حتی باشکوهتر از استانبول پرآوازه بود. پلهای زیبا بر روی رودخانهی متواضع آن قرار داشتند، بازیکنان چوگان با لباسهای مجلل در بزرگترین میدان جهان به سرعت میتاختند و صدها گنبد و مناره خط افق را پر میکردند. ...
... شاهنامه در یک مورد به اسپند دود کردن پرداختهاند و جالب است که آن نه برای انسان بلکه برای اسب و البته این است جز رخش رستم یعنی آن اسب بینظیر و مانند آن، اسب دیگری نیست. (۱۵۱)
چوگان بازی
چوگان ورزش ...
... جهان است . میدان شاه در دوره شاه عباس و جانشینان او محل بازی چوگان و رژه ارتش بوده است و دو دروازه سنگی چوگان از آن دوره هنوز در شمال وجنوب میدان باقی مانده است . میدان نقش جهان شاهد بسیاری از خاطرات تاریخی ...
... بهترین خوراک ها، نوشیدنی ها. گل ها، عطرها، نغمه ها، سازها، بازی ها، سرگرمی ها، اسب ها، چوگان و غیره پاسخ می دهد و همه ی پاسخ ها مورد پسند قرار می گیرد. در طی این پرسش و پاسخ ها به تهیه ی برخی از غذاها ...
...
ادیب بنا به تعليمات حسن بن سهل وزیر ایرانی باید ده هنر داشته باشد. سه رسم راکه شطرنج، چوگان و نواختن عود است «شهرگانی» خوانده است. سه فن را که عبارتند از علم طب وهندسه ، اسب سواری و شمشیر بازی و تیراندازی ...
... پخت با نخهای خام
کاردانان، کار زینسان می کنند
تا که گرمی هست چوگان می زنند
این چنین سوداگری را سودهاست
و ندرین یک تار تار و پودهاست
پروین در یکی از اشعار تمثیلی، موضوع صنعت، سندان و چکش را به ...
آنچه از روایت ریدک به دست می آید، آن است که کمانداری، تیراندازی، سوارکاری، نیزه وری، شمشیربازی، چوگان و شطرنج (چترنگ) و بازی های دیگری مانند پتواژه، پای بازی، آشتپذ (هشت پا)، نواردشير (نرد) و زمب از فنون ...
آیین نامک
آیین نامک یا آیین نامه، نخستین کتاب قانون ایرانیان است و آیین و آداب جنگ، لشکرکشی، تیراندازی، چوگان بازی، پیش گویی، اندرزهای شاهان بوده است. این کتاب بنا به گفته مسعودی در التنبيه و الاشراف ...
... را تبلیغ میکند: سیاوخش در سرزمین توران به پیشنهاد افراسیاب برای بازی چوگان به میدان درمیآید. افراسیاب پیشنهاد میکند که خود هفت یار برمیگزیند و سیاوخش هم هفت یار دیگر و در برابر هم گوی بازند، ولی سیاوخش ...
... که روابط چینیان با شاهزادگان دره کابل موجب بر خورد هنری بین نقش اسبهای ایرانی و اسب بومی چینی گردید (73) .تعداد زنان اسب سوار هم در میان این مجستمههای کوچک کم نیست.اینها سوارکاران زن و چوگان باز هستند ...
...
چون گوی عاج در خم چوگان آبنوس
سحر است کمان ابروانت
پیوسته کشیده تا بناگوش
نازک بدنی که می نگنجد
در زیر قبا چو غنچه در پوست
گفتار خوش و لبان باریک
ما اطیبُ فاکَ خَلِّ باریک
چون می گذری بگو ...
... تيراندازى، شكار، چوگان بازى، زوبين اندازى، شنا و جز اينها.
شواهدى از شاهنامه:
چنين گفت با لشكر نامجوى كه ميدان شما را و چوگان و گوى
***
بفرمود تا تخت زرين نهند به ميدان پرخاش ژوبين نهند
هرودت ...
... به گوناگوني اين آيين ها و مراسم در ايران، ظرفيت ها قابل بررسي هستند. شاه عباس در ميدان نقش جهان بازي ها و ورزش هاي ملي همچون چوگان را برقرار ساخت که امروزه مي توان به عنوان ميراث معنوي از آن ها ياد کرد ...
... مروت دور باشد ادب را گوش دار اندر همه جای مکن بابی ادب هرگز محابای بخدمت میتوان این ره بریدن بدین چوگان توان گویی ربودن بعزت باش، تا خواری نبینی چو یاری کردی اغیاری نبینی گر آید از درت سیلاب خون باز بپوشانش ...
... يا بهتر بگوئيم بازيهاي تفريحي توسعه فراواني داشت و وسيله بسيار موثري بود براي جلب مردم بسوي ميدانهاي نمايش. مهمترين اين نمايشات عبارت بود از: چوگانبازي، تيراندازي، زوبينافكني، قپقاندازي، شمشيربازي، ...
... جام بر کف، منتظر ساقی هنوز الله الله غیرت آمد غیر سوز باز ساقی گفت تا چند انتظار ای حریف لاابالی سر برآر ای قدح پیمای درآ ، هویی بزن گوی چوگانم سرت، گویی بزن چون به موقع ساقیش درخواست کرد پیر میخواران ...
... و ابوعلی بلعمی که دست نشانده الپتگین بود به وزارت رسید و هرات و خراسان به الپتگین رسید. در همین اوقات امیر در بازی چوگان از اسب افتاد و درگذشت.[9] اشراف و فئودال¬ها بعد از آن که سامانیان صفاریان را ...
... این كاخ به حضور مىپذیرفته است. این كاخ داراى 5 طبقه است كه هر طبقه تزئینات مخصوص دارد. در زمان شاه عباس دوم به بناى اصلى افزوده شده و شاه و میهمانانش از تالار همین عمارت، مناظر و چوگان و چراغانى و آتشبازى ...
... اند بزرگان که در زیر خاک اندراند بیایند و بر خاک ما بگذرند بپرسند از ایدر که ایران کجاست همان مرزو بوم دلیران کجاست ببینند کاینجای مانده تهی ز اورنگ و دیهیم شاهنشهی نه گوی و نه چوگان نه میدان نه ...
... است و هر سال ميوه ميدهد. ديگري ازلاي ديوار بقعه بيرون آمده و با زمين ارتباطي ندارد. اين بقعه داراي سنگ قبري است كه در داخل ضريحي چوبي قرار گرفته است. *تنگ چوگان در مجاورت ويرانههاي به جا مانده از ...
... شبيه چوگان در چين رواج يافت و يک شاعر چينی نوشت که در شهر لوينگ خانوادهها در سدهی نهم ميلادی موسيقی ايرانی تمرين میکنند. شواهدی از نفوذ صنعتی و هنری ساسانيان نيز در خاور دور در درست است. از جمله ماسکهای ...
... بـر رستـم زال بـــود چـو سه سـال شد زخم چوگان گرفت بــه پنجـم دل تیر و پیـکـان گـرفـت چـو ده سال شد زان زمیـن کس نبود کـه یـارســت بـــا او نــبرد آزمـود چرا در طول ...
... تخت و کلاه گشادست بر هر کس اين بارگاه هر آن کس آيد به روز و بشب اگر ميز گفتار بسته مداريد لب اگر مي گساريم با انجمن گر آهسته باشيم با راي زن بچوگان و بردشت نخچيرگاه بر ما شما را گشادست راه بخواب و ببيداري ...
... بن میمون موصلی تغییر نام می دهد، یا هوشنگ، اوشهنج می شود، یا روزبه پارسی به صورت ابن مقفع المبارک درمی آید ... چنگ، سنج، سپاناخ، اسفناج و چوگان، الصولجان می شود. بایستی که انتظار داشت که بسیاری از نام ...
... و دو نسخه از مناجات منسوب به حضرت علي(ع)) ميشود.از ديگر آثار اين استاد برجسته خوشنويسي ميتوان به كتابهاي گلستان و بوستان سعدي (موجود در كتابخانه دولتي افغانستان)، ديوان حافظ، مثنويگوي و چوگان عارفي ...
... دهانه تنگ چوگان، يعني تنها معبري كه جبهه شمالي شهر را مورد تهديد قرار مي داده است تقارن قطع برج ها دگرگون شده و گاهي يك در ميان است . يقيناً اين تغييرات حصار حفاظتي به منظور ايجاد تيركشهاي زيادتر و ميدان ...
... تر، بی باک تر عقل در پیچاک اسباب و علل عشق چوگان باز میدان عمل عقل صید از زور بازو افکند عقل مکار است و دامی می زند عقل را سرمایه از بیم و شک است عشق را عزم و یقین لاینفک است آن کند تعمیر تا ویران ...
... گوی نيكوئی تو در ميدان مهرهيچ چوگان زن نديد از من سبكتر گوی تو
حكيم قطران اولين شاعريست كه در قصيدهسرايی ازكنايات، استعارات، تشابهات و همچنين از صنايعبديعی برخوردار شده است به پيشينيان ...
... كند. هنرها بياموختش سر بسر بى رنج برداشت كامد به بر سياوش چنان شد كه اندر جهان بمانند او كس نبود ازمهان يكى ازجنبه هاى درخشندهى شخصيت سياوش شايستگى او در كارهاى گوناگون است. بعد كه چوگان ...
... نبايد سپرد گفتار ديگر از کارنامه اردشير بابکان است، آنجا که اردوان، اردشير پانزده ساله را سرزنش ميکند : «اردشير را به آخور ستوران فرستاد و فرمود که : بنگر که شب و روز از نزديک ستوران به نخچير و چوگان ...
... به هنرنمائي در آن ميدان فراخواند. دو داماد شاد قبل از همه شروع به هنرنمايي كردند و با هنر خود در چوگان و تيره و نيزه ميدان قيصر را آراستند. از آن سو كتايون نزد گشتاسپ آمد و گفت:«تا كي چنين اندوهگين به ...
... این دوره، شیرین ترین تفریح برای اشراف، شکار بود و بازیِ گوی و چوگان، از محبوب ترین تفریحات نُجبا به شمار می رفت. هر یک از این تفریحات، ابزارها و البسه خاصّ خود را داشتند.
مجسّمه سازی و سنگ نگاری نمونه ...
... تاريخ مكتوب شهرسازي مي باشد. اين تاريخ سنگ نبشته اي است كه با دو خط اشكاني و ساساني بر روي ستون بناي يادبود بيشاپور حك شده است .با توجه به وضعيت جغرافيايي خاص بيشاپور خصوصا رودخانه شاهپور و «تنگ چوگان»اين ...
... کرد و در کشتی و چوگان همانند نداشت . در نوزده سالگی شمشیرباز توانایی بود و با سپاهیان فراوانی مبارزه کرد و چیره شد و هیچ پادشاهی جرات حمله به پادشاهی اترط را نداشت چون از گرشاسپ میترسید . از زمان تور تا ...
... كه ايرانيان نخستين ملتي بودند كه به ورزش پرداختند و به گواهي تاريخ پيشينه ورزشهاي كشتي، چوگان و ارابهراني در ايران چند هزار سال پيشتر از اروپاست. سقراط ميگويد: «ايرانيان نخستين ملتي بودند كه اصول خدمت ...
... عزم گوي و چوگان كرد و با سياوش به دشت بيرون رفت. تا شب به بازي سرگرم شدند و شادان به كاخ بازگشتند, افراسياب كه از پهلواني و رشادت سياوش خيره گشته بود باز هديه ها برايش فرستاد و عزيزش داشت و هر روز چنان ...
... روي سه رديف ستونهاي بلند كه جمعاً 18 عدد است،استوار گشته و در ميانش حوض يشمي با سه فواره زيبا جلوه ميكرده است. در همين ايوان شاه شركت مي جسته و به تماشاي مسابقهها و چوگان بازي و تيراندازي و رژه ارتش ميپرداخته ...