... مهر ایرج بر پدر فراتر از مهر بر خویشتن است. ایرج «جوانمرد» سلم و تور «ناجوانمرد» را به ترس از خدا، همچنین شرم و آزرم و آزار «پیر گشته پدر» بیم میدهد، بنابراین مخاطب سخن «فریدون سالخورده» است، نه ایرج!!! ...
...
اگر زادمردی نباشد ستُرگ اگر آزادمردی(ایرانی) لجوج و بیآزرم(بدون احترام) و تند نباشد ، خرد و بزرگ او را میستایند. و مغز این سخن فردوسی آنست که آزادمرد که فروتن است نمیباید که سترگ بوده باشد و دربارهء ...
... تا جهانی بهتر بسازیم، بلکه به ما امکان میدهند تا به عنوان انسانهایی واقعی و متعالی شناخته شویم.
بد نیست در پایان این جستار بیتی از سعدی شیرازی بیاوریم که خود نشانه ای بزرگ است از آزرم و ارج انسان دوستی ...
در فرهنگ ایرانی، دست دادن یکی از نشانه های آزرم و احترام است. این کار به عنوان یک عادت اجتماعی در ایران و بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده است. زمانی که دو تن دست میدهند، این نشان از مودت، احترام، ...
... حد سپاهانست و دیگر ترمذ و سوم خارزم و چهارم آب کنگ...) اما همو در جای دیگر واژه خوارزم را مانند سایرین ضبط کرده و در مصراعی آورده است ((چو آزرم خوارزم در دل نداشت))
درباره بانی خوارزم و این که چه کسی ...
... که با آزرم باشی و با آبروی، آزار کس مجوی».
از اندرزهای «پوریوتکیشان» یکی این است که «به فرهنگ خواستاری کوشا باشید چه فرهنگ تخم دانش و برش خرد و خرد راهبر دو جهان است». «خوب کرداری و نیکوکاری از کوشش ...
... دوستان راستین زر و جان و آشنایان بار و خوان و جهانیان مهر و مردی و دشمنان داد و آزرم دریغ مدار . بدان که شادی و کامرانی در مهر و دوستی و پریشانی و ناامیدی در کین و دشمنی است .
با نادان و دروغزن و ستمکار ...
... به دین و مذهب دیگران با دیده ی آزرم می نگرد و با پیروی از فرهنگ مهرپرور و دوستانه ی ایران ، دوستی ها و هم زیستی ها را گسترش می دهد .
به مشهد سلام و به مشهد دُرود
سر آریم در خاک پاکش فُرود
بر ...
... باشند. سوم این كه، ارج و آزرمی كه روزنامهنویسی در روزگار مشروطیت داشت موجب شد كه بیشتر نویسندگان برگزیده به جایگاه آن گام نهند. به هر روی در دهههای پسین اصطلاح «ژورنالیسم» رفته رفته با مفهومی همراه ...
... ساخت خندان زن باغبان ز هر گونه چندانک بودش توان بدو میزبان گفت کایدر سه روز بباشی ، بود خانه گیتی فروز که دانا زد این داستان از نخست که هر کس که آزرم مهمان نجست نه باشد خرد هیچ نزدیک اوی نه بار آورد بخت ...
... – آزرم – رسم – آيين – روش – منش – شيوه – نهاد مي باشد .
سه واژه ی هر سه نادرست اند زيرا برابر دستور زبان تازی افزون شده اند و بايد به پارسی برگردانده و: ادب ها – ادبی ها – اديبان نوشته شوند.
واژه ...
... هر که در شرم کوشید عیب خویش از دیگران پوشید. هر کس گشاده دستی و آزرم را با هم دارد نيكو ازاری پوشیده و خوش ردایی به تن کرده است. آنچه خوری رود و آنچه خورانی رود. سخاوت یعنی دهش به آن که سزد و بخشش آنجا ...
... شنیدن این فرمان به نزد پدر رفته و با گلایه از بی مهریهای پدر بر او ،سام را نکوهید .سام نیز شرمگینانه (:با آزرم) ،نامه ای به منوچهرشاه نوشته و به زال سپرد .نامه ای که در آن ،از دلاوریهای بی شمارش نوشته ...
... راه میهن...
و شیوهٔ زندگی همراه با اندیشه و دانش و بینش... و گذشت و بردباری و با آزرم بدیگران نگریستن و با مهر؛ با همگان زیستن را آموختی
ترا میستایم...
ای روان همواره نگران ایران!
...
... ستم که ایران از شکست ساسانیان بخود دید پس از گذر یکهزار و چهارسد سال ، برای یکبار هم که شده ، پرده ی بی آزرمی اردشیر بابکان و خاندان ساسانی ( بجز انوشه روان بهرام گور و چند پادشاه زودگذر پایان هنگام ) ...
... آزرمی پادشاه ایران سخت آزرده گردید، خشم در چهره اش پدیدار شد و او را این گونه نفرین کرد: اللهم مزّق ملكه يا مزّق الله ملكه كما مزّق كتابي (بار خدایا رشته ی پادشاهی او را پاره کن).
خسرو پرویز در نامه ...
... و نابخشودنی بشمار می رود. بی آزرمی ، بی شرمی و نامهربانی سه مایه ی آزار دیگران اند که برخی از مردمان توان فرونشاندن این مایه های اهریمنی را ندارند و با پیروی کردن از این مایه های شوم به آزار دیگران می ...
... کسر شان خود می داند و شرم و آزرم مانع از تکلم بدان است . امروز حق این است که هر چه زودتر پیش از آنکه سیل تحول این جزیره های زبانی را در هم نوردد و مدرسه و رادیو و تلویزیون و مطبوعات لهجه های محلی را بکلی ...
دوست داشتن ايران يعنى حرمت اين مرز و بوم كهن و مردم آن را نگه داشتن، گذشته خود را خوار نشمردن، ميراث خود را از بين نبردن، و زبان پارسى را كه از اركان هويت ملى است، به الفاظ بيگانه نيالودن. دوست داشتن ...
... جنگ دگر ...... کـشـتند بشر را که سیاست این است کردند جهان تبه که حکمت این است در کـسـوت خـیـرخواهی نوع بشر زادنـد چـه فتنه ها، مهارت این است آزرم و احترام بزرگترها پـیـران کـه چنین مقام و حرمت ...
... مرگ، پادشاهی كشور را به دخترش همای میبخشد و این نشانه ارزش و احترامی است كه ایرانیان بر مقام و خرد زن قائل بودند.
از این دست شاهان زن هنوز مواردی چون پوراندخت و آزرمدخت در شاهنامه است. همچنین زنانی ...
... بي آزرمانه زنان را تصوير كرده اند در حاليكه در تخت جمشيد حتي مردان با لباس هايي پوشيده نمايانده شده اند. نكته جالب در حجاريهاي پلكان آپادانا سادگي و عدم افراط در ريزه كاريها ست به عبارت ديگر با اينكه ...
... برگرد زی اصل سخن عذرآور از فصل سخن تا خود گه وصل سخن از وصل برخوانی خطب ....مخلوق را بینی مصر اندر ضلال مستمر نه تن زورزش مقتدر، نه جان زتمرین منقلب اینجا وفا و شرم کو، یک یار با آزرم کو یک شعله ...
... ها یا ساختمان های همگانی که پیکولوسکایا و همکارانش همگانی که پیکولوسکایا و همکارانش , بدان چنگ افکنده اند , یک گواه بزرگ تاریخی در دست است که خود نشاننده ی آزادگی و آزادمنشی ایرانی و آزرم به آزادی دیگران ...
... از کار برادرشوی خود در شگفت مانده بود چنین گفت: بدو گفتا نداری از خدا شرم ؟ برادر را چنین میداری آزرم ؟ ترا دین و دیانت داری اینست ؟ برادر را امانت داری اینست ؟ زن , برادرشوی خود را بسیار سرزنش کرد ...
واژه ی مهمان در فرهنگ ایرانی برابر است (( بزرگ خانه )) و بر این بنیاد , اگر کودکی نیز بمهمانی به خانه ای اندر شود , با وی چنان رفتار می کنند که با بزرگ خانه . و هر چیز نیک , از آن او است و هر چیز را که ...
... در بنــــد آســـــایشــــــی رهـــــاننـــــده ازچنـــــگ آلایشــــــی تـو را بس نظر داشت بــرمردمــی ست گـریـزایــی از شیـوه ی کــژدمـی ست شـــرف را یکـــــی مـــرد آزرمگیـــــن جهان چـون تـو کـی ...
... همواره و در همه زمینه ها سرشار از آزرم (احترام) و مهرورزی است و نمونه ای از این آزرم را در آداب نشست و برخاست ایرانیان میتوان دید.
ایرانیان هرگز پشت به یکدیگر نمی نشینند :
ایرانیان در گفتمان ها و جلسه ...
... ، آزرم نیست سخن با محابا و با شرم نیست ۱۸۹/ ۱۷۵۷ • سخن به آزرم چو پرسدت با وی سخن گرم گوی سخن ها به آزرم و با شرم گوی ۱۰۹۱/ ۱۶۴۲ • سخن بهتر سه روز اندر این کار رای آوریم سخن های بهتر بجا آوریم ۲۰۴۲/ ...
... بمرد، مردی از خویشان پرویز نام او جشنسده از پس پوراندخت، بملک بنشست و یکماه ببود و پس بمرد و پادشاهی به آزرمیدخت رسید. آرتور کریستن سن (ایرانشناس نامدار دانمارکی)، پس از یاد کردن پادشاهی بوران دخت ...
... بر پشت دارند … اين دههاي ايران را كه من – اورمزد – آفريدم، به زيانجويي و بيداد بركنند (هدايت، ص 9-38). * اندر آن هنگام، همهي مردم فريفتار و بدخواه يكديگر باشند و آزرم و دلبستگي و روانِ دوستي از ...
... آن عهد راستان و ايرانيان هم نسبت به نياكان خودشان اين احساس را داشته اند و مي دانند كه نياكان بزرگي داشته اند و اين بزرگي عبارت از اين بوده است كه آنان پير و پاكي و راستي؛ شجاعت؛ مردانگي؛ گذشت؛ شرم و آزرم ...
... روشن نگين به بالاى تو در چمن سرو نيست چو رخسار تو تابش پرو نيست تو را خود به ديده درون شرم نيست؟ پدر را به نزد تو آزرم نيست؟ كه آن را كه اندازد از بر پدر تو خواهى كه ...
... این محبت را و نفرت را تو گویی نامه عشق فریدون را بخواند با زبان بی زبانی موج کارون، وارث محزون گهی با نعره گاهی با ستیزه گاه با آزرم ... الا ایران! الا توران! شما دو دیده و یک دل شما یک بحر و دو ساحل شما ...
... که هر دو در جبهه ی بدی و دشمنان ایران بوده اند به نیکی یاد کرده است.و این چنین است که به درستی فردوسی حکیم و سخنوری نیک منش و با آزرم خوانده می شود و به شایستگی مورد احترام و ستایش جهانیان است. از درایت ...
... شیر دل و جنگ آوری چون گرد آفرید در سپاه ایران بوده است که هنگام رسیدن سهراب به دژ سپید سهراب را به نبرد و مبارزه دعوت می کند باز از فرّ او سخنی نمی گوید . هم چنین در پادشاهی پوران دخت و آزرم دخت ...
...
چو فرزند باشد بفرهنگ دار زمانه ز بازى برو تنگ دار
هر انكس كه باداد و روشن دليد از آميزش يكدگر مگسليد
دل آرام داريد بر چار چيز كزو خوبى و سودمنديست نيز
يكى بيم و آزرم و ...
... و آزرم داری و برتری هنرها و تواناییها و دیگر خصایص در آنها بیشتر است و از آنها بیشتر سهم می برند و رضایت بیشتر دارند (در اینجا موبد از ازدواجهای ناهمگون به اکراه یاد می کند و آن را چون جفت شدن سگ با گرگ ...
... خويش مى انديشد، بدين سبب كاووس نظر اورا مى پذيرد و سياوش را مى خواند و به او سفارش مى كند كه بايد زنى براى خود برگزيند. سياوش آزرمگين ازبيم آن كه مبادا كار به دست سودابه بيفتد مى گويد كه، هر كس را پادشاه ...
... زنش كه كرد؟ اردشير گفت كه من كردم. پسر اردوان گفت كه نه، چه من كردم. اردشير به خشم آمد و پسر اردوان را گفت كه هنر و مردانگى به ستمگرى و بىآزرمى و دروغ و بيداد به خويش بستن نتوان، اين دشت نيك و ايدر گور ...
... نیکو و داد و داوری ورای وراندن کار و سپاه آراستن و رزم کردن و شهر گشادن و کین خواستن و شبیخون کردن و آزرم داشتن و خواستاری کردن این همه را بدین نامه اندر بیابند. پس این نامه شاهان گرد آوردند و گزارش کردند ...
... و شيوههاي زندگي نياكان است و خداوند به همهي ايرانيان آن اندريافت و جنبش و كوشش را ببخشاياد تا اجاق و تنور همهي خانههاي ايراني گرم گردد و خانه از خانهنشينان پر مهر و آزرم و شرم، و از خانهي خدايان ...
... و آزرم گذاشته میشود. واژهسازی فردی این بدی را داشت که بیشتر، برای یک زبانزد، برابرهای گوناگونی ساخته میشد. «فرهنگستان» در سال 1937 پدیدار شد تا این تودۀ واژگان تندورانه و گاه درنیافتنی و بیمعنیِ تازه ...
... نتوانست آن طور که باید از کفایت و دانایی خود به سود مملکت استفاده کند. آزرمدخت: دختر دیگر خسرو پرویز که مثل خواهرش پوراندخت زنی با کفایت و لایق بود اما به همان دلایل او نیز نتوانست کاری از پیش ببرد. ...
... نیکی جوید بهشت زبان راستگوی و دل آزرم جوی ** همیشه جهان را بدو آبروی بوزرجمهر آن قدر ، در این زمینه ها سخن میگوید که همة حاضران را به شگفتی و تحسین وا میدارد و خسرو به بزرگیش می افزاید و سخت تحت تأثیر ...
... نيز مرا مردي خوشبخت بدانند. فرزندانم! من شما را از كودكي چنان تربيت كردهام كه پيران را آزرم (شرم)داريد و كوشش كنيد تا جوانتران نيز از شما آزرم بدارند. تو كمبوجيه، مپندار كه عصاي زرين سلطنتي، تخت و ...
... نيز مرا مردي خوشبخت بدانند. فرزندانم! من شما را از كودكي چنان تربيت كردهام كه پيران را آزرم (شرم)داريد و كوشش كنيد تا جوانتران نيز از شما آزرم بدارند. تو كمبوجيه، مپندار كه عصاي زرين سلطنتي، تخت و ...