زندگی نامه و آثار
فخرالدين اسعد گرگاني از داستان سرايان بزرگ ايران است که در نيمه اول قرن پنجم هجري ميزيست. دوره شاعري و شهرتش مصادف بوده با عهد سلطان ابوطالب طغرل بيک سلجوقي و گويا در اواخر عهد همين ...
... که در پهلوی goz و در پارسی دری گوز و سپس «جوزه است، بادام، سنجد، کنار، نارگیل که در توضیح آن آمده است: «جوز هندی»، پسته که آن را «درخت گرگانی» نیز گفته اند و منظور از گرگان در آن زمان منطقه ی گرگان امروزی ...
... - محل ستایش :
در نزد گرگانیها هر نقطه که پاك بود برازندگی داشت که محل ستایش واقع گردد.
( استرابو Strabo )
ستایش - محل آن : رسم ایرانیان این است که پرستش خداوند را بر قله کوههای مرتفع بجا می آورند. ...
... خاردار (خارواترنگ) و به و هلیله و گردو و زنجبیل چینی است و بهترین میوه ها نارگیل است، که با قند خورند و پسته گرگانی که در شورابگ بو داده باشند و عدسی که با آب کامگ آمیزند و خرمای هیرت که با گردو انباشته ...
... وطواط نویسنده حدائق السحر، حمیدالدین بلخی نویسنده مقامات حمیدی، اسماعیل گرگانی مولف ذخیره خوارزمشاهی (در طب) ظهور کردند. تازش مغول شعر پارسی در دوره مغول روی هم رفته متمایل به سادگی و روانی بود و اگر چه ...
... خاک کشید. شیخ ابوالقاسم گرگانی به حکم اینکه فردوسی عمر خود را به ستایش پهلوانان مجوس گذرانیده است، اجازه دفن او را در قبرستان مسلمانان نداد و از این روی پیکر شاعر گرانمایه که ایران را باغی خوش و خرم می ...
... از فخرالدین گرگانی مثبت تر و جسورتر است. فخر الدين هنگامی که جهان را تلخ می بیند اندرز می دهد که :
بشادی دار دل را نا توانی
که نفزاید ز شادی زندگانی
چو روز ما همی بر نپاید
دراو بیهوده غم خوردن ...
نیینى باغبان چون گل بکارد
چه مایه غم خورد تا گل بر آرد
به روز و شب بود بى صبر و بى خواب
گهى پیراید او را گه دهد آب
گهى از بهر او خوابش رمیده
گهى خارش به دست اندر خلیده
...
... و مستقل و توانا.
«ابوسلیک گرگانی» شاعر معاصر «عمروبن لیث صفار» نیز با همین انگیزههای ملی و عائق ایراندوستانه میگوید:
خون خود را گر بریزی بر زمین
به که آب روی ریزی در کنار
بت پرستیدن به از مردمپرست ...
... بوده است.
16. با دو بیت شاهد برای سرخ بید از فخرالدّین اسعد گرگانی و سید حسن غزنوی:
به عمر خویش بودم در بهاران چو شاخ سرخ بید از جویباران
چنان راندند جوی خون که تا ...
... متعلّق به خانوادۀ Amaryllidaceae یا تیرۀ نرگس که در بعضی مناطق در آغاز بهار در دشت و صحرا پدید میآید (گل و گیاه، 372)، با بیتی از فخرالدّین اسعد گرگانی در ویس و رامین: چنان بودند آن هر دو دل افروز / گل ...
... گوسان های ِ پارتی (بویس).
یکی از بلندآوازه ترین اثرهای برجامانده از ادب پارتی، داستان غنایی ی ِ ویس و رامین است که فخرالدّین اسعد گرگانی در سده ی پنجم هجری، آن را از پهلوی (پارتی) به فارسی ِ دری برگردانید ...
... اصطلاحی آن و یک بار به معنی دست) به کار برده و بازی لفظی کرده است : پیران چنگ پشت و جوانان چنگ زلف / در چنگ ، جام باده و در گوش ، بانگ چنگ در «ویس و رامین» اثر «فخرالدین اسعد گرگانی» اختراع چنگ به رامتین ...
... نغمه¬ای زیبایی با برگردان «جان ِجان ِمانی» خوانده می¬شده است. گذشته از واژه¬ی «گوسان» به معنی «موسیقیدان» یا «خنیاگر» که فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه¬ی زیبای «ویس و رامین» بدان اشاره کرده است و امکان ...
... در معنی کل می شود شهر شکوه و جلال اردشیر . خوره به معنی فر و شکوه و جلال است . شهر گور یا فیروز آباد نیز بعدها نام گرفت . این مکان از زیارتگاههای بزرگ مردمان فلات ایران بوده است . فخر الدین اسعد گرگانی ...
حماسه تاریخی، عاشقانه و آموزنده ویس و رامین به دوره شاهنشاهی و امپراتوری پارتیان در قرن اول پس از میلاد باز میگردد. شاعر برجسته گرگانی از این مضمون برای سروده های خویش بهره گرفته است ولی در تاریخ آن اشتباهی ...
... داستان های رزمی و بزمی و رویاروئی هماوردان با دلدادگان. به خلاف غزل و شعر تغزلی که درآن کردار "درونی" است نه بیرونی و در ساحت روح رخ می دهد، در منظومه های عاشقانه ای چون «ویس و رامین» فخرالدین اسعد گرگانی ...
... ابیات فاخر فردوسی به زبان انگلیسی است.
به جز این، دیویس منظومه عاشقانهای چون "ویس و رامین"، سروده فخرالدین اسعد گرگانی و اثر عارفانهای چون "منطقالطیر" عطار را نیز ترجمه کرده تا بدین واسطه او را ...
... دیگر از جمله قصیدهای از ناصرخسرو منظومه ویس و رامین از فخرالدین اسعد گرگانی و قصیدهای از خاقانی تلمیح این اسطوره دیده میشود. همچنین گاه در عظمت به دماوند مثل زدهاند.. قصیده دماوندیه ...
... حکیم سوزنی سمرقندی: در طره آن قند لب آویز که مژگانش دارد صف جادوی دماوند شکسته فخرالدین اسعد گرگانی: تو گفتی بود بردشت نهاوند زبس جنگ آوران کوه دماوند حکیم نظامی گنجوی: به شخص کوه پیکر کوه میکند ...
... با آیین اهورایی باشد پروردگار دانا به او نیروی معنوی شجاعت و رسایی تن و روان خواهد داد . ( سپنتمدگات , یسنای 45 , بند 1 ) در مجموعه ویس و رامین گرگانی آمده است در صورت وجود خرد , انسان خوب و زشت اطرافش ...
... خود نمونهی بارزی از آن هستند و چه در گسترهی منظومههای عاشقانه که شاعران سخنپروری چون گرگانی، نظامی، جامی و دیگران داستانهای کهن را به نظم درآوردهاند. داستانهای عاشقانهای که زنان در آنان نقش فعال ...
... خود نمونهی بارزی از آن هستند و چه در گسترهی منظومههای عاشقانه که شاعران سخنپروری چون گرگانی، نظامی، جامی و دیگران داستانهای کهن را به نظم درآوردهاند. داستانهای عاشقانهای که زنان در آنان نقش فعال ...