آقای محترم" مگر درایت و فهم و عقل به سواد است ؟ رضاشاه کجای ایران را به لجن کشید ؟ این مرد حرمسرای قاجار را از خیابان ناصرخسرو جمع کرد و به بیرون از شهر برد و در جای حرمسرا وزارت دارایی را بنا نهاد . قدری ...
... ایرانی و بویژه خراسانی چون ناصر خسرو شناخته شده بوده است یا خیر؟ در ابتدا یاد آوری کنیم که فردوسی بین سالهای ۴۰۵ و ۴۱۱ هق /۱۰۱۵ و ۱۰۲۰م از جهان رفته است و با توجه به اینکه ناصرخسرو در ۳۹۴ وق/۱۰۰۴م زاده ...
... ناصرخسرو، عطار، مولوي) و متأخران (از قبيل پروين اعتصامي،...) ـ به وفور يافت.1 در اين مقاله برآنيم تا شواهد مفهوم فرافکني را در آثار ناصر خسرو ـ انديشمند و سخن سرايِ سُتُرگِ سدههاي چهارم و پنجم هجري ...
ناصر خسرو تا حدود 40 سالگی در دربار پادشاهان مشغول به کار بود و به ثروت اندوزی و لذت طلبی پرداخت. ناصرخسرو یک شب خوابی شگفت می بینید که روند زندگی او را دگرگون می کند : شبی در خواب دیدم که یکی مرا گفت ...
نکوهش مکن چرخ نیلوفری را
برون کن زسرباد خیره سری را
سپیدار مانده ست بی هیچ چیزی
ازیرا که بُّگزید اوکم بری را
اگر تو از آموختن سربتابی
نجوید سرتوهمی سروری را
بسوزند چوب ...
... جزء سه شاعری است که کل قرآن را از برداشتهاست. سفرنامهٔ ناصرخسرو کتابی است منسوب به ناصرخسرو قبادیانی بلخی و گزارشی از یک سفر هفتساله. این سفر در ششم جمادی الاخر سال ۴۳۷ قمری (اول فروردین ۴۱۵ یزدگردی) ...
... راه نیافته و موافق شرط واقف به مصرف می رسد.»
تیمچه - واژه «تیم» به معنی کاروانسرا بوده است، چنان که ناصرخسرو در سفرنامه خود از این واژه استفاده کرده است و تیمچه به معنی تیم کوچک یا کاروانسرای کوچک بوده ...
... تا اواخر قرن ۵ به طول می انجامد. از معروف ترین کتابهای این دوره عبارت اند از: عجایب البلدان، تاریخ بلعمی (اثر ابوعلی بلعمی)، دانشنامه علایی (ابن سینا)، سفرنامه ناصرخسرو، سیاست نامه خواجه نظام الملک توسی، ...
... از القاب و حتی نسب و نسبت کم و کمتر شده و افراد معمولی تنها به نام ساده خود شناخته می شدند. فقط بعضی اشراف و خانواده های بزرگ بودند که نسب و نسبت خود را تا دوره های بعد حفظ کردند. پا به پای ناصرخسرو ...
... بزرگ چون اسدی، ناصرخسرو، قطران تبریزی، مسعود سعد سلمان، عمر خیام، امیرمعزی، انوری، خاقانی، نظامی، ازرقی، ادیب صابر، رشید وطواط، ظهير فاریابی، جمال الدین اصفهانی، مجیر بیلقانی، ابوالفرج رونی، سید حسن غزنوی، ...
... و کارگران فنی ساختمانی در قهوه خانه ی معروف قنبر در انتهای خیابان ناصرخسرو گرد می آمدند و هنوز هم می آیند و هر صنف دیگر مانند نانوا و قضاب و کفاش و شیروانی ساز و خرپاکوب و نقاش ساختمان نیز قهوه خانه با ...
... و فردوسي در طوس و غزنين و ناصرخسرو در يمگان و خاقاني در شروان و نظامي در گنجه و خيام و عطار در نيشابور و مولوي در بلخ و قونيه و کمال در خجند و خواجو در کرمان و قطران در تبريز شعر سروده بودند؟ کدام رشته ...
روزى ز سر سنگ عقابى به هوا خاست
و اندر طلب طعمه پر و بال بياراست
بر راستى بال نظر كرد و چنين گفت
امروز همه روىِ جهان زير پر ماست
بر اوج چو پرواز كنم از نظر تيز
مىبينم اگر ...
...
ـ ایزد دادار مهر و کین تو گویى
از شب قدر آفرید و از شب یلدا
زانکه به مهرت بود تقرب مؤمن
زان که به کینت بود تفاخر ترسا
(امیر معزى)
ـ یکشنبه است از او، زتو آدینه تو لیلِ قدر دارى و او یلدا
(ناصرخسرو) ...
... دوستی دانسته اند که افزون بر کمان ، با زبان نیز به جنگ خلافت عربی شتافتند . و سراینده برجسته آنان (ناصرخسرو) می گوید :
من آنم که در پای خوکان نریزم
مر این قیمتـی لفــظ در دری را
تاریخ به منزله یک ...
... اشاره شده است. از میان شعرا ناصرخسرو سخنوری متدین و مبلّغ دینی است. او نمیخواهد مدح کند، بلکه درصدد است که برتری ایدئولوژی خود را نشان بدهد. او هم به مسیح پرداخته و انواع و اقسام مضامین مربوط به مسیح ...
... ميميرد. ورزش خردآميز اينان، استعدادهاي هنري ايشان را سترون ميكند؛ يعني خردآموزي بيش از ميزان معيني، هنر شاعري را ميخشكاند. چنان كه ميدانيم خرد گريبان شاعر بزرگي مانند ناصرخسرو را هم ميفشارد و از فصاحت ...
... دود چشمش روز روشن را شب يلدا کند مسعود سعد: کرده خورشيد صبح ملک تو روز همه دشمنان شب يلدا ناصرخسرو: او بر دوشنبه و تو بر آدينه تو ليل قدر داری و او يلدا
همچنين ارتباط عيسی مسيح با اين شب در اشعار ...
... آورده است. اشعار او را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول که به سبک خراسانی گفته شده و شامل اندرز و نصیحت است و بیشتر به اشعار ناصرخسرو شبیهاست. دسته دوم اشعاری که به سبک عراقی گفته شده و بیشتر جنبه ...
... تا پايان قرن پنجم ــ به جز چند بيت در ديوان ناصرخسرو ــ هيچگونه اثر عاشورايي منظومي وجود ندارد. در قرن ششم، از قوامي رازي به عنوان اولين مرثيهسراي شعر عاشورايي ميتوان نام برد. قوامي علاوه بر اشعار ...
... فیضی، الهی، قدسی، شیدا، بیدل، امید، سایه، سرشک. گفتنی است که شاعران بزرگی چون سعدی، حافظ، خاقانی، ناصرخسرو، عطار و نظامی تخلص را چنان برگزیدهاند که این واژه نمیتواند در پایان شعر بهگونهای پنهان ...
... به روز مرگ آن تیز پر و چنگل عنقا را. ناصرخسرو. رستم سزا بودی چو او بر پیل جستی چاکرش ننوشت کفر و شرک را جز تیغ ایمان گسترش . ناصرخسرو. آن نار نگر چو حلق سهراب وآن آب نگر چو تیغ رستم . ناصرخسرو. ...
... دستنویس موزۀ فلورانس، تهران، دانشگاه تهران، 1375، ص 13. اما نگارنده همچنان این واژه را «دُرُست» می خواند [7] . ناصرخسرو قبادیانی، دیوان، به کوشش مجتبی مینوی و مهدی محقق، تهران، انتشارات دانشگاه تهران،1353 ...
... ناصرخسرو نيز از اين قنات ياد كردهاند. ناصرخسرو حدود هزار سال پيش در سفرنامه خود به درازاي چهار فرسنگي كاريز و عمق 700 گزي چاه آن اشاره كرده و آن را به كيخسرو نسبت داده است. پديده و شگفتانگيز بودن قديميترين ...
... مولوي، رودکي و ناصرخسرو و ابوريحان بيروني و ساير شعرا و دانشمندان و بزرگاني که همه جا ايراني خوانده ميشوند. در پاسخ به اين تناقض، گهگاه پاسخهايي عاميانه وحتي فكاهي شنيده ميشود . بعنوان نمونه گفته ميشود ...
... دهلوی).
9. در دو بیت متوالی زیر از نظامی گنجوی و بیت بعد از جامی ناربُن و در دو بیت بعد از قطران تبریزی و ناصرخسرو ناروُن به درخت انار اشاره دارد:
بتی نارپستان به دست آورد که ...
... جامع الحکمتین، وجه دین، گشایش و رهایش. از مقایسه آثار ناصرخسرو با آثار ابن سینا اصطلاحات علمی و فلسفی بسیار به دست میآید که هر دو دانشمند به کار برده اند، اینک نمونه آنها:
آرمیده (ساکن)، آمیزش (اختلاط، ...
... فرهنگ ايرانى لااقل در شهرهاى همجوار نفوذ كرده بود؛ مثلاً سى سال پيش از نفوذ سلجوقيان به آسياى صغير كه ناصرخسرو به شهر اخلاط مىرسد، در سفرنامه خود مىنويسد: «در شهر اخلاط به سه زبان سخن مىگويند: تازى ...
... خرند (ديوان، ص425) *** شكسپير: «ميتوان لبخند زد و لبخند زد و باز رذل و ناكس بود.» (هملت، ص 35) ناصرخسرو: اگر چهرة زيباي تو، فاقد اعمال و رفتار زيبا و نيكوست؛ چنين چهرهاي در حقيقت زشت ...
... خودآگاهى ملى داريم، مليتمان رشد دارد. به طورى كه در قرون بعد (ششم و هفتم) مىبينيم كه اين خودآگاهى از بين مىرود. بهطور مثال ناصرخسرو در سفرنامهاش به هيچ وجه احساس نكرده كه كى از مرز ايران خارج يا به ...
دكتر محمد غلامرضایی
ناصرخسرو(1) در مقدمهی كتاب «زادالمسافرین»(2)، اسماعیلیان را «جویندگان حق» نامیده است. بعضی دیگر از دانشمندان اسلامی نیز، اسماعیلیه را در زمرهی جویندگان حقیقت نام بردهاند، چنانكه ...
... تهران، مؤسسة لغت¬نامة دهخدا، ۱۳۶۳/ مجل التواریخ والقصص، به کوشش محمد تقی بهار، تهران، کلالة خاور، ۱۳۱۸/ مینوی خرد، ترجمة احمد تفضّلی، تهران، توس،۱۳۶۴/ ناصرخسرو قبادیانی، دیوان، به کوشش مجتبی مینوی و مهدی ...
... دیگر از جمله قصیدهای از ناصرخسرو منظومه ویس و رامین از فخرالدین اسعد گرگانی و قصیدهای از خاقانی تلمیح این اسطوره دیده میشود. همچنین گاه در عظمت به دماوند مثل زدهاند.. قصیده دماوندیه ...
... پارسی گوی به دماوند چنین اشاره شده است: حکیم ناصرخسرو قبادیانی: زبیدادی سمرگشته ست ضحاک که گویند او به بند است در دماوند حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی: یکی مرد بد دردماوند کوه که شاهش جدا داشتی ازگروه ...
... را نخست در مدرسه ي ناصرخسرو ندوشن ، سپس مدرسه ي خان يزد ، پس از آن به دبستان دينياري رفت و دبيرستان را تا سوم متوسطه در دبيرستان ايرانشهر يزد گذراند ، آنگاه براي ادامه ي تحصيل در سال 1323 به تهران عزيمت ...
... ارجمند، ناصرخسرو قبادیانی، در جای جای دیوانش علاوه بر نعت و مدح پیامبر(ص)، آن بزرگوار را الگوی ارزشمندی برای گشایش قفل سعادت بشریت معرفی می کند. او نیز علت زیبایی دو جهان را جمال مبارک و پرتو انوار حضرت ...
... که ریپکا متنش را «نثر پارسی به روشنی ریشهمند» میخواند. معین در دانشنامۀ پورسینا بیش از 1000 زبانزد فلسفی را شمارده که پورسینا خود ساخته است. جوزجانی، ناصرخسرو، خواجه نصیر توسی، بابا افضل کاشانی و دیگران ...
... فارسی نیز دیده شده است. برای نمونه این بیت از ناصرخسرو که هر دو جشن نوروز و مهرگان را به هنگام اعتدالین میداند:
نـوروز بـه از مـهـرگـان، گـرچـه
هـــر دو زمـــانــنــد، اعــتــدالــــی
دلیل برگزاری ...
... ناصرخسرو، به كوشش محمد دبير سياقي، تهران 1335، ص 7. 5. تأثير فرهنگ ايراني و … ، ص 8. 6. زبان و ادب فارسي در قلمرو عثماني، ص 2. 7. همان، همانجا. 8. نك همان، صص 96ـ97، 265ـ267. 9. نك فرهنگ ايران در ...
... و ياد آورى تاريخ ايران به ويژه شخصيتهاى اساطيرى و تاريخى آن همت گماشتند. ردپاى اين هويت تاريخى ايران را مىتوان در اشعار رودكى، نظامى، گنجوى، خاقانى شروانى، ناصرخسرو قباديانى، حافظ، سعدى، مولوى، و صدهاشاعر ...
... ساختن دارالسرور؟ تا كي از دارالفراري ساختن دارالقرار؟ بر در ماتم سراي دين و چندين ناز و نوش؟ در ره رعنا سراي ديو و چندان كار و بار ... اگر فردوسي و ناصرخسرو را استثنا كنيم، سنايي از اولين ...
... نگارش وزارت فرهنگ در مهرماه ۱۳۲۴ منتشر گرديده، و سپس عين آن در لغت نامه تجديد طبع شده است. اثر دیگر دهخدا تعلیقات بر دیوان ناصرخسرو قبادیانی است. ديوان قصايد و مقطعات حكيم ناصر خسرو به ضميمه روشنايی نامه ...
... بر لوح نماینده مرقدش حک شده است.
ویژگی سخن او در قصایدش پیرو سبک متقدمین بویژه ناصرخسرو است و اشعارش بیشتر شامل مضامین اخلاقی و عرفانی می باشد. پروین موضوعات حکمتی و اخلاقی را با چنان زبان ساده و ...
زندگی نامه و آثار
ناصرخسرو قباديانى(481-394 قمرى) از شاعران برجستهى ايران است که با دانشهاى روزگار خود نيز آشنا بود. او طى سفرى هفت ساله از سرزمينهاى گوناگونى ديدن کرد و گزارش آن را در سفرنامهاى ...
... فرخی و ناصرخسرو از او به بزرگی یاد کرده اند. امروزه مردم این ناحیه در آسیاسی مرکزی بخصوص آنهایی که اهل سرایش و ادب هستند عشقی بسیار به او دارند و البته فردوسی بلند آوازه را بیشتر می پسندند و به اندیشمندان ...