فردوسی "... براستی که نامت لرزه بر تن هر پارسی نژادی می اندازد که اندکی از اثر بزرگ تورا ادراک کرده است اه چه غریبی ای پدرادب پارسی در سرزمینی که سی سال در ان خالصانه اشک ریختی بلکه دریای جوهر شود و هک ...
بزبان پارسی کتب متعددی تألیف شده که بنای آنها بر «هفت است» از آنجمله:
هفت پیکر نظامی گنجوی - مبتنی بر «هفت» هاست.
منطق الطیر شیخ عطار - مشتمل بر هفت وادی است که سالك باید طی کند.
هفت جلد جام جم رضا ...
دکتر نسرين فقيه ملک مرزبان
برگرفته از : روزنامه ی اطلاعات
اشاره: هشتمین مجموعه درسگفتارهایی درباره حافظ به بررسی «نفس مسیحایی در شعر حافظ» اختصاص داشت که با سخنرانی خانم دکتر نسرین فقیه ملک مرزبان، ...
یورش مغول از سال 617 آغاز شد و در سال 656 بغداد سقوط کرد و دولت ایلخانیدر ایران زمین پا گرفت. در طی این چهل سال، اوضاع ایران در آشفتگی کامل بودوهیچ دولتی استقرار نداشت. عدم وجودِ ...
هوشنگ بوستان افروز ــ مدرس دانشگاه - روزنامه ی اطلاعات
عاشورا حکايت عشق و حرّيت، داستان پيروزي خون برشمشير است. حکايتي نهاني نيست، با نام بزرگ حسين(ع) در هالهاي از غم نهان شده و ياد حضورش با درد و داغ ...
گفتن اینکه حافظ شاعر بزرگی است و یکی از دو غزلسرای بزرگ تاریخ شعر فارسی ميباشد(آن دیگری سعدی) و بلکه علیالاطلاق بهترین غزلیات عاشقانه ـ عارفانه را در زبان فارسی پدید آورده، دشوار نیست، بلکه شاید دربارة ...
گاه اهل ذوقی پیدا میشوند که سکه ی قلب شعر خود را به نام بزرگان رقم میزنند، اگر هر شاعری تخلصی نداشته باشد، این امر آسانتر صورت میگیرد. اگر میبینیم، در شعر شاعرانی چون فردوسی و خیام، بیش از دیگران، ...
... ] (اِ)آدمی . انس . انسان . آدمیزاده . شخص . بشر
و در فرهنگ لغت معین نیز بدین گونه :
(مَ دُ) [ په . ] (اِ.) 1 - انسان ، آدمی
اکنون به معنی واژه ی مردم در ادب پارسی و گفتارهای سخنسرایان پارسی گو می ...
دکتر جلیل دوستخواه
ایرانیان در روزگار باستان، پدیدآورندگان ِ فرهنگ و ادبی گسترده و گرانمایه بودند که امروز بخشی از داده های آن را در دست داریم و از بخشهای ناپدیدشدهی آن نیز نشانهها و اشارهها و نامها ...
الف) رابطه ی ادبیات و موسیقی
درخشش علوم و صنایع ایران، در دوره ی ساسانی بود. هنر موسیقی نیز در اثر تشویق شاهان رونقی به سزا یافت. در دوره ی اردشیر موسیقی دانان طبقه ی جداگانه ای را تشکیل داده و به مقام ...
محمود کویر
(نگاهی تازه به زندگی و شخصیت ملانصرالدین) (حاجی فیروز = ملانصرالدین)
فرهنگ شادمانی، بخشی از فرهنگ زندگی است. شادمانی و خندستانی کردن در ادب فارسی سه بخش مهم دارد: - هزل: رسوا کردن ...
منطقه سین کیانگ (ترکستان شرقی) با مساحتی بالغ بر 1664900 کیلومترمربع، تقریبا معادل سرزمین ایران و یک ششم کل مساحت چین واقع در غرب این کشور با جمعیتی بیش از20 میلیون نفر است که با هشت کشور از روسیه در شمال ...
واژههاي جايگزيني كه فرهنگستان زبان و ادب فارسي براي استفاده در نيروهاي مسلح تصويب کرده است، شامل «راهكنش» به جاي «تاكتيك»، «راهكنشي» به جاي «تاكتيكي»، «راهكنششناس» به جاي «تاكتيشن»، «عمليات راهكنشي» ...
نام حضرت محمد مصطفی (ص) به عنوان مظهر و مراد عاشقان، همواره درشعر شاعران از دیرباز تاکنون تکرار شده است. شاعران آزاده، ستایش حضرت محمد (ص) را نه ستایش خود بلکه ستایش پاکی ها، خلوص، آزادگی و ایمان و استقامت ...
... برای درگذشته آرامش و شادی درخواست کرد ؟ گمان می رود که آیین های سوگواری هم با تجملات درآمیخته است .
اکنون که پیشگفتارمان به سر رسید نگاهی به دیدگاه سعدی شیرازی هم بیندازیم و ببینیم بزرگان ادب پارسی در ...
... بپردازد. این امر نیازمند تلاش مستمر و همکاری با نهادهای زبان و ادب پارسی است تا بتوانیم شاهد حفظ و ارتقای زبان پارسی در سطح ملی باشیم.
باید توجه داشت که زبان فارسی، به عنوان یکی از یادگارهای ارزشمند ...
ابوالقاسم امامی در سال 1345 هجری شمسی دست تصادف ترجمۀ عربی گلستان سعدی را در نیویورک به دست یک دختر عرب می دهد و بدین گونه پای او را به گلزار جانبخش ادب پارسی باز می کند و او را با سخن آفرین جاوید نام ...
نقل است یاران محمد بن جهم به او گفتند: ما به دیدن تو می آییم و می ترسیم که از زیاد نشستن ما ناراحت شوي. علامتی تعیین کن که وقتی آن را دیدیم، برویم. محمد گفت: هر وقت گفتم غذا بیاورند، شما بروید. طنزها و ...
شیخی با مریدي سفر می کرد. مرید که اندك زري با خود داشت، آن را از شیخ پنهان کرده بود، ولی پیر از آن آگاه بود. وقتی بر سر راه خود به دوراهی تاریکی رسید، مرید از زر خود بیمناك بود. از شیخ پرسید: از کدامین ...
... ی دیگری از بازمانده های نقل های کهن درباره ی خورد و خوراک در ادب پارسی است، و نیز علاقه ی خود فردوسی به «زیره با»، يعني آشی که زیره در آن بریزند نمونه ی دیگر: «چه نیکو بدی گر بدی زیره با».
پهرستی از ...
میرفندرسکی با وجود فضل و دانشی که او را بود، بسیار ساده می زیست. در کوي و برزن می ایستاد و بازي کودکان را می نگریست. با شاه عباس، شمه اي از اخلاق او بگفتند. شاه روزي به میر گفت: شنیده ام برخی دانشمندان، ...
روزي شیخ ابوسعید ابوالخیر در نیشابور به تعزیتی می رفت. معرفان پیش شیخ آمدند و خواستند که آواز برآرند و القاب او برشمرند. چون شیخ را بدیدند، فرو ماندند و ندانستند که چه گویند. از مریدان شیخ پرسیدند که شیخ ...
بقراط از روي حکمت سخن می گفت. نادانی به او اعتراض کرد و گفت: مردم این سخن تو را قبول نمی کنند و قطعی نمی دانند. حکیم گفت: سخن باید در ذاتش درست باشد؛ وظیفه من نیست مردم را ناچار سازم آن را از من بپذیرند. ...
... بود. عضدالدوله بزرگترین حامی دانش در آل بویه بود. پسرانش نیز راه او را دنبال کردند.
اما پادشاهان آل بویه، برخلاف اقران سامانی خود، مشوق ترویج ادب پارسی نبودند. گفتنی است که در حالی که معزالدوله با زبان ...
... داد فرزندش را چوب بزنند. پسر گفت: استاد من راست گفت که خاموشی سبب رهایی است؛ اگر من هم خاموش بودم و درباره پرنده سخن نمی گفتم، از چوب خوردن در امان می ماندم. فاطمه عسگری - طنزها و لطایف اخلاقی در ادب پارسی ...
گویند عارفی تنها به سفر رفته بود و کیسه زری برای خرج سفر با خود داشت. چون به وسط بیابان رسید، ترسید که دزدان به او برخورند و به خاطر کیسه زر او را بکشند. پس کیسه را در صحرا انداخت و با خیال راحت و اطمینان ...
طنز اخلاقی در حقیقت، طنزی است با هدف تنبه و توجه دادن فرد یا جامعه به معایب و مفاسد خود، تحقیر و سرکوبی رذایل اخلاقی، رشد فضایل اخلاقی و در یک کلام، تزکیه، تهذیب، اصلاح و به تکامل رساندن فرد و اجتماع. ...
... حسن خلق و تواضع، بلند همتی و توکل، ایثار و کمک به دیگران، استقامت و بردباری، امید به حق، خیر خواهی و نوع دوستی، شکر گزاری، قناعت و پرهیز کاری.
فرهنگ در آیینه ی زبان و ادب پارسی ، شهاب گودرزی - سپیده ...
... (در جغرافیا)، رساله استخراج تاليف محمد بن ایوب حاسب طبری پرداخته شد. دوران سامانی یکی از دوران های درخشان در ادب پارسی به شمار می رود. خاندان بویه در دوره آل بویه منطقی رازی و غضایری در شعر نامبردارند ...
احسان یارشاطر، استاد پیشین دانشگاه تهران، بنیاندگذار کانون پژوهش های ایرانشناسی و استاد بازنشسته ی کانون پژوهش های ایرانی در دانشگاه کلمبیا (نیویورک) (شنبه دهم شهریور) درگذشت. این استاد زبان و ادب پارسی ...
... بینش ها و آیین های باستانی ایران و زبان و ادب پارسی و هویت ملی ما ندارد.برای دریافت بهتر شاهنامه و درک درون مایه ی آن بهتر است سخن خود فردوسی ( نظم) را بخوانید اما اگر زمان و توان کافی برای این کار ندارید ...
با اندوه فراوان به آگاهی می رسانیم :
استاد خدایی شریف ، شاهنامه پژوه و استاد زبان و ادب پارسی تاجیکستان در سن 80 سالگی در 7 آبان 1396 خورشیدی از جهان پر کشید .
استاد خدایی شریف در روستای چارف ...
... با برخی از واژگان و اصطلاحات کهن ادب پارسی نا آشنا بوده اند ، بنابراین در بسیاری از جاها ضبط های آسانتر و بروز شده را به جای ضبط های کهن از دست نوشت ها ، برگزیده اند . به نمونه ی زیر بنگرید : در نسخه ...
... گرد می آورد .
و سپس حافظ فرهنگ و ادب پارسیست که سرزمین های ایرانی را از زبان های انیرانی ، باز پس می گیرد :
عراق و پـارس گـرفتی به شعر خوش ، حافظ
بــیـا کــه نوبـت بـغداد و وقــت تبـریزســـت
به ...
... های کوچک حکمرانی میکردند که مشوق شعر و ادب پارسی و حامی شاعران و ادیبان بودند . وی در این سرزمین با حکمران ذیل معاصر بود امیر ابودلف ، پادشاه نخجوان : اسدی او را پادشاه ارمن و از خاندان شیبانی دانسته ...
گفتوگو با ياسر موحد فرد، دبيركل بنياد فردوسي
مريم شهبازي - روزنامه مردم سالاری
شايد براي ما ايرانيان كه از دوران كودكي دراين آب و خاك بزرگ شده و با شعر و ادبي كهن خو گرفته ايم؛ چندان عجيب نباشد ...
... برجسته ترین نمونه ها در ادب پارسی به شمار می آید، صنعت تلمیح را به زیباترین وجه درسروده های خویش بکار برده که به نمونه هائی از آن در زیر اشاره می شود. برای نمونه، داستان مارهای آدمخوارضحاک را برای نکوهش ...
رستم . [ رُ ت َ ] (اِخ ) پسر زال پهلوانی مشهور از اهالی زابلستان . (ناظم الاطباء). نام پهلوان داستانی ایران که جنگها و دلاوریهای او در شاهنامه آمده و او را رستم دستان و رستم زال نیز گویند. (از شعوری ج ...
آمد بهار خرم و آمد رسول یار مستیم و عاشقیم و خماریم و بیقرار ادبیات آیینه تمام نمای فرهنگ واندیشه یک ملت است این سخن بدان معناست که آنچه آدمی می اندیشد و آنچه به صورت رفتار خاص از این اندیشه از وی ...
زندگی نامه و آثار
افضلالدین بدیل خاقانی شروانی را باید یکی از شاعران طراز اول و صاحب سبک ادب پارسی دانست که قصیدهسرایی را به پایگاه بلندی رساندهاست. اساساً شهرت و توان شاعری خاقانی بازبسته به سرودن ...
... بشری و زيباترين داستان عاشقانه ادب پارسی است.
در مثنوی « ليلی و مجنون» بازهم نظامی، سرودی ديگر از قصه ی نامکرر عشق ، سرداده ، که شايد بتوان آنرا ( عشق افلاتونی ) يا عشق آميخته با عفاف ، ناميد!
شايد ...
... موضوع ضد قهرمان در این داستان. این ادب را از ادب خاورانه و از داستانهای هزار و یک شب دانستهاند. اسپانیائیان با زبان و ادب پارسی در روزگار کهنتر به یاری زبان تازی آشنا شدند و در روزگار نو به زبانهای ...
... گذشته از دانشوری و دانشگری این بزرگمرد کارها و پژوهش هایش در زمینه ی زبان و ادب پارسی نیز یکتاست.کار بزرگ وی در این زمینه فرهنگ ریشه شناختی اخترشناسی و اخترفیزیک است که در آن زبان پارسی پا به پای دو زبان ...
... رفته و اثربخشی و کارآمدی نگاه ماندگارشان در قالب فرهنگی متبلور شده که امروزه از آن تحت عنوان نمادگرایی و حماسه پردازی در ادب پارسی یاد می کنیم و در این بستر، عطار نیشابوری و فردوسی طوسی نقشی مهم و جایگاهی ...
در ايران تودههاي رنگارنگ با زبانهاي خاص خود زندگي ميكنند. «فارسي» نام زبان يكي از اين تودهها است، و ما معمولاً افراد اين توده را «فارسيزبان» ميناميم. ولي اجازه بدهيد من اين بحث را با قايل شدن تمايز ...
بسی رنج بردم در این سال سی / عجم زنده کردم بدین پارسی این بیت یکی از بیت های نامور ادب پارسی است که بسیاری از ایرانیان آن را در ویر (ذهن) خود دارند و با شنیدن نام فردوسی آن را بر زبان می رانند . این بیت ...
... آثار ارجمند ادب پارسی، گلستان سعدی، ظاهراً نخستین اثری است که در اروپا ترجمه شده و فرانسویان در شناساندن ادب پارسی به اروپاییان بر دیگران تقدم دارند؛ البته با آنکه فرانسه این افتخار را دارد که پیش از دیگر ...
... به ویژه رستم و سهراب، پیشاهنگ گلچین ادب پارسی بود که به ژاپنی درآمد. شاهنامه نشان و پیامی از پیوندهای دیرین ایران و ژاپن دارد. بنیاد کشور باستانی ژاپن با پادشاهی جمشید همزمان است. شماری از پژوهندگان، ...
دكتر محمدرضا شفیعی كدكنی
غزلیات شمس تبریزی، که به «دیوان شمس» و «دیوان کبیر» نیز شهرت دارد، مجموعه غزلیات مولاناست. بیگمان در ادب پارسی و فرهنگ اسلامی و فراتر از آن در فرهنگ بشری در هیچ مجموعه شعری ...
... ارزشی است بنیادین و بیچند و چون. لیك، بیهیچ رنگ و روی، از هر روی و رای، شاهنامه «نامه شاهان» نیست. شاهنامه تنها كتابی است در پهنه ادب پارسی كه شاهی در آن ارزش شمرده نشده است. اگر شاهنامه را بدین نام ...
... دارد، بایستی از این پس به جای اصطلاح نادرست سزارین از واژه «رستم زاد» بهره جست و البته گفتنی است این واژه به وسیله فرهنگستان زبان و ادب پارسی نیز برگزیده شده است. به هر روی فردوسی مراحل عمل رستم زاد را ...