خوزستان، سرزمینی کهن با فرهنگی غنی و تاریخی دیرینه، مهد تمدن‌های باستانی و زادگاه اقوام متنوعی است که هر کدام داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های خاص خود را دارند. ضرب‌المثل‌ها نه تنها بازتاب‌دهنده زبان و گویش مردم خوزستان هستند، بلکه از دل موقعیت‌های اجتماعی، تجربیات زندگی و حکمت‌های نسل‌ها سرچشمه می‌گیرند. این ضرب‌المثل‌ها، که به زبان‌های فارسی، عربی، لری، بختیاری و دیگر گویش‌های محلی بیان می‌شوند، همچون چراغی در تاریکی، راهنمای مردمان این دیار در مسیر زندگی بوده‌اند.
ضرب المثلهای شوشتری و دزفولی
* آب رو آدم تولی بهارنی.
برگردان: آبروی آدم، گیاه خودرو نیست. در مقام حفظ آبرو و صیانت نفس آورند.
*آدمیزاد دمش دمی یه.
برگردان: انسان متغیر است و زمان بر روحیه اش تأثیر می گذارد. اشاره به دوراندیشی و آینده نگری دارد.
*آسمون گرد و زمین تخت
برگردان: آسمان گرد است و زمین صاف. در مقام بی اعتنایی گویند هر چه توانی بکن.
ضرب المثلهای بهبهانی
*بچی یتیم رف پولیده بوخه، دندونش اشکس.
برگردان بچه یتیم رفت پالوده بخورد، دندانش شکست.
*افتو زیر سله نمیشو.
برگردان آفتاب زیر سبد پنهان نمی شود.
*تیزی تیشه آنرمی بیدن»
برگردان تیزی تیشه از نرمی چوب بید است.
ضرب المثلهای رامهرمزی
*دس دلت اینم پنگ خرت اینم
برگردان: به ظاهر دلت را شاد میکنم ولی از پشت خنجرت میزنم.
*مه يشوه ند یاره دوشوه پرماله
برگردان: هر خبر یا مسئله ای را که پنهان کنی عاقبت فاش خواهد شد.
*نوگه دیر انداز
برگردان: وقتی فردی صاحب جاه و مقام شد و به بستگان توجه نکرده و به غریبه ها عنایت داشته باشد.
*اره من دار
برگردان: هنگامی که مشکلی حل نمیشود و خرابتر و لا ینحل باقی می ماند.
..........
ایرج افشار سیستانی
مهدی زیدآبادی نژاد