... چهارم و گاه هر چهار مصراع آن هم قافیه باشند و بر وزن مفعول مفاعیل مفاعیلن فاع (بحر هزج مثمن) یا «لاحول ولاقوة الا بالله» می باشد. رباعی بیشتر برای بیان مطالب حکمی و فلسفی و عرفانی و عشقی به کار می رود. ...
خروسی را پیش مردی احول (دوبین) بسته بودند . او را گفتند : هیچ می دانی که مردم احول ، یکی را دو می بیند ؟ گفت : این سخن غلط صریح و کذب محض است ، زیرا که اگر چنین بودی باید که حال من ، این دو خروس را چهار ...
... بیت و چهار مصرع؛ بنا به مشهور عمدتاً بر وزن «لاحول ولا قوهالّا بالله» که حکیم عمرخیام نیشابوری، فیلسوف و شاعر و متفکر عصر سلجوقی، در این قالب کوتاهِ پُرمسئولیت، افکار بلند و فیلسوفانه خود را گنجانده و ...
خداوندا به حق نیک مردان که احول بدم را نیک گردان
مکن ما را از این درگاه ، محروم چو گنجشکان مران ما را از این بوم
زبانی ده که اسرار تو گوید روانی ده که دیدار تو جوید
دلم در آتش غفلت مسوزان ...
... ابوالفرج رونی شاعر قرن پنجم قمری: باقلی ها شکوفه آورده / راست چون چشم اَعوَر و اَحوَل (اَعوَر = مردِ یک چشم)، و بیتی از سلمان ساوجی: نرگس شوخ و گل باقلی امروز به باغ / چون دو چشمند یکی اشهل و دیگر احول ...
... و شکایت خود را مطرح کنند . شاکیان پیش آمدند و جنایات مهرک را بر شمردند . قاضی ابوالقاسم غلجه پس از اضغای بیانات شاکیان که جنایات مهرک را با آب و تاب تمام شرح داده بودند . لاحولی خواند و با آهنگی غلیظ ...
... و القطيع يرجع آخرها، و احسن احوله ان يضرك هو يريد ان ينفعك، و العدو العاقل خير من الصديق الحمق قال علي رضيالله عنه. فلا نصحب اخا لجهل و اياك و اياه فكم من جاهل اردي حليماً حين و اخاه شرط ...
... چونی تو نیز گفت بر خوان خدا نان میخورم پس همه فرمان شیطان میبرم مالک دینار گفت ای نیک مرد کم چو تو شیطان کسی را صیدکرد دینت از ره بردو لاحولیت نیست از مسلمانی بجز قولیت نیست ای ز غفلت غرقه ی دریای ...
... بر آن مسجد گذر کردم، معلم اولین را دیدم که دل خوش کرده بودند و به جای خویش آورده. انصاف برنجیدم و لاحول گفتم که ابلیس را معلم ملائکه دیگر چرا کردند. پیرمردی ظریف جهاندیده گفت: پادشاهی پسر به مکتب داد ...
... ولی چنین که تویی در جهان کجا باشد عجب آنکه غراب از مجاورت طوی هم بجان آمده بود و ملول شده، لاحول کنان از گردش گیتی همی نالید و دستهای تغابن بر یکدیگر همی مالید که این چه بخت نگون است و طالع دون و ایام ...