... کوزه های شهرتان نقش زده ، بزی و درختی بر آن ترسیم کرد و به آن جان بخشید و حال افتخار اولین انیمیشن دنیا ، به نام مردمان تو در اذهان جهان است؛و بازی شطرنج ، سرگرمی کودکان دیار فرهیخته تان در آن زمان بود ...
... در کتاب پهلوی مانیکان چترنگ (رساله شطرنج) مرقوم افتاده بازی شطرنج از هند بایران آمده است. کتاب کلیله و دمنه که اسم اصلیش بسانسکریت پنچتنترء است نیز از کشمیر بایران رسیده است و شرحی در این باب در مقدمه ...
...
ادیب بنا به تعليمات حسن بن سهل وزیر ایرانی باید ده هنر داشته باشد. سه رسم راکه شطرنج، چوگان و نواختن عود است «شهرگانی» خوانده است. سه فن را که عبارتند از علم طب وهندسه ، اسب سواری و شمشیر بازی و تیراندازی ...
... بوده، به آنان دستور می دهد که آن عده را به حضور وی بیاورند. وقتی که مأموران شاهی به بالای تپه می روند تا آنها را دستگیر سازند. تنها وسیلهی جرمی که مأموران شاه در میان آن جمع پیدا می کنند، بازی شطرنج و ...
آنچه از روایت ریدک به دست می آید، آن است که کمانداری، تیراندازی، سوارکاری، نیزه وری، شمشیربازی، چوگان و شطرنج (چترنگ) و بازی های دیگری مانند پتواژه، پای بازی، آشتپذ (هشت پا)، نواردشير (نرد) و زمب از فنون ...
... یابیم.
ربع رشیدی شامل دو قسمت کلی ربع و شهرستان بود و با یک طرح شطرنجی از پیش اندیشیده و ساختار هندسی منظم، از چهار دروازه به بیرون راه داشت. چهارچوب آن را دو محور عمود بر هم منتهی به دروازه ها تشکیل ...
... احوال و تجربه های ذهنی به موجودات زبانی / ادبی. ب) مراد ما این است که آیا افزایش دانایی نظری، توانایی عملی را هم (قطع نظر از موضوع بالا می برد؟ و پاسخ حتی در مسائلی چون شطرنج یا پیانو نوازی صادق است.
گفتنی ...
... تخته نرد و شطرنج و بعدشم ازونا هم بالاتره چون در مثلاً شطرنج، خانه 1 و 2 و 8 فرقی نمیکنن! و اگر 400 تا خانه هم داشته باشه، خانه هاش هیچ قاعده خاصی نداشته و همشون عین هم هستن. برای دسته دوم هم یک دوبیتی ...
... نوشيدن چاي وجود داشت كه بآنها چايخانه ميگفتند و اغلب مردم سرشناس درآنجا گرد ميآمدند و درضمن نوشيدن چاي بهبازي نرد و شطرنج ميپرداختند. مصرف چاي رفتهرفته توسعه يافت و جنبه عمومي پيدا كرد نوشيدن كوكنار ...
... پالایش به هر سان کردهاى عشق را توصیفها کردند و تو در هر عمل وا نمودى آنچه را اعجاز دوران کردهاى عقل را در پهنه شطرنج درک ماسِوا در جدال عشق، شهمات و پریشان کردهاى تا بریدند از نیستانت به کام دیگران ...
... شطرنجی با چهار دروازه و دو خیابان اصلی عمود بر هم است که نقاط مختلف شهر را به یکدیگر مرتبط میساختند.
اپسای دبیر در کتیبه ای که به دو زبان پهلوی ساسانی و پارتی بر روی ستون های یادبود این شهر حک کرده است ...
... وزن مخصوص 12/1، برنگ قهوهای تیره یا سیاه، به خوبی جلا مییابد، دوام طولانی دارد و به لحاظ همین کیفیات مطلوب در ساختن تخته نرد و شطرنج و ادوات موسیقی به کار می رود. در بیت زیر در خسرو پرویز (1522/8)، ...
... بزرگ به خردان نفرمايد. و هيبت خود را نگاه دارد، و مسخره و مطرب و بازيگر و امثال اينها را همه وقتي به خود راه ندهد، و نرد و شطرنج و ديگر ملاهي عادت نکند و به تير و کمان و گوي زدن و به صيد بسيار نرود و در ...
... جنگ روى پيل خود نشسته بود و جنگ را تماشا مىكرد و همان جا قالب تهى كرد و« شه مات» را بعدا در شطرنج براى بيان مرگ او و تسلى مادرش ساختند. بهرحال افسانه را فردوسى عجيب استادانه سروده است. اين هم ردى است ...
... بهرام فرود آمد و اسب را به لنبك سپرد, لنبك در زمان یك دست شطرنج پیشش نهاد و به فراهم كردن خوردنی پرداخت و چون همه چیز آماده گشت شاه را به خوردن خواند و پس از آن با شادی جام مئی پیش آورد. عجب ماند ...
... و ستاره شناسی را فرا گرفته و در شطرنج و سایر بازی ها به حد کمال رسیده است و...» همچنان که پیشتر نیز یاد گردید، عصر ساسانیان با گسترش و توسعه آیین مسیح و همچنین ظهور مکتب های مانوی و مزدکی که مبلغان ...
... كهندژ و ربض در خارج از شهر قرار داشتند، در پلان مستطيلي شهرها به وسيله خيابان ها و كوچه هاي قائم الزاويه به صورت شطرنجي به بخش هاي كوچكتر تقسيم مي شدند در حاليكه در پلان گرد اين خيابان ها به صورت شعاعي ...
... او؛ داستان های رزم و بزم و شکار و سفر بهرام گور، و یا داستان نهادن شطرنج، آوردن کلیله و دمنه و یا سرانجام داستان تاریخی بهرام چوبین، که درست به خلاف افسانه شیخ صنعان با ترکیب ماجراهای «واقع گرا»، بهم پیوسته ...
... (پیل)، شطرنج (شتررنگ)، غربال (گربال)، یاقوت (یاکند)، طاس (تاس)، طراز (تراز)، نارنجی (نارنگی)، سفید (سپید)، قلعه (کلات)، خنجر (خون گر)، صلیب (چلیپا) و بسیاری از واژههای دیگر. ـ از روسی: استکان: این واژه ...
... را در تفكر و سكوت می دانند . صنایع دستی صنایع دستی که از جاذبه های مهم سنندج است و انواع قالی و قالیچه ، گلیم ، تخته نرد و شطرنج سنندج شهرت و اعتبار جهانی دارد .
دریاچه سد قشلاق در فاصله 20كیلومتری ...
... اصله انار و ساير ارقام مختلف گياهان. معمار اوليه باغ، طبيعت سبز آن را با توجه به نوع درختان، به صورت شطرنجي طراحي وکشت کرده است. باغ گلشن يکي از باغهاي نادر ايران است که آب جاري دائمي در آن جريان ...
در زمان پادشاهي انوشيروان خسرو پسر قباد، پادشاه هند «ديورسام بزرگ» براي سنجش خرد و دانايي ايرانيان و اثبات برتري خود شطرنجي را که مهره هاي آن از زمرد و ياقوت سرخ بود، به همراه هدايايي نفيس به دربار ايران ...
... هوش حكيمان ايران، بازي شطرنج را با خود آوردند، بزرگمهر رمز آن بازي را كشف كرد و در مقابل آن بازي نرد را ابداع كرد و آن را براي شاه هند فرستاد و شگفتي حكيمان هند را برانگيخت. از ديگر اقدامات مهم بزرگمهر ...
... جايگاه بازار در آن بر اساس نقشه شهر در دوره 165 _ 256 ميلادي به خوبي آشكار است. بر اساس نقشه شطرنجي شكل شهر، بازار و ميدان عمومي در كنار يكي از محورهاي اصلي شهر كه از يك دروازه تا دروازه اي ديگر امتداد ...
... او قلمداد میکند و از سوی دگیر خداوند را همه توان و آگاه بر همه چیز میداند . ابداع بازی تخته نرد در مقابل شطرنج دانشمندان هندی نیز که در شاهنامه قید شده است نشانه همین رویکرد است .
اعتقاد به منطقی بودن ...
... خاک بیگانه مخالف است و سرفرازی ایران را در مشروعیت پادشاهی میبیند. نقش و موقعیت پادشاهی که در زمانهی او در سرزمین او همانقدر اهمیت داشت که مهرهی شاه در بازی شطرنج زمانهی ما.
منابع:
فخرالدین اسعد ...
... و داد فسوق و جدال بدادیم کجاوه نشینی را شنیدم که با عدیل[۲۳] خود میگفت یاللعجب[۲۴] پیاده عاج[۲۵] چو عرضه شطرنج به سر میبرد فرزین[۲۶] میشود یعنی به از آن میگردد که بود و پیادگان حاج بادیه به سر بردند و ...
... های منظم و کوچه های موازی که بناها نیز یک طبقه و گاهی دو و یا سه طبقه بوده اند. روی هم رفته شهر گندی شاپور به شکل یک مستطیل همانند شطرنج و دارای چندین خیابان طولی و چندین خیابان عرضی بوده و خیابان ها یکدیگر ...
... هندى
2. مجموع گندمهايى که به تصاعد هندسى در خانههاى شطرنج گذاشته شود
3. تثليث زاويه و ديگر مسألههايى که با پرگار و ستاره حل نمىشود
4. پايهريزى روشى براى رسم کردن نقشههاى جغرافيايى به نام قاعدهى ...
... گویند وقتی پادشاه هند دستگاه شطرنج نزد پادشاه ایران فرستاد، بزرگمهر اسرار آنرا کشف کرد و در مقابل بازی تخته نرد را اختراع نمود. این رویداد در متنی پهلوی بنام چترنج نامک آمده است. نوشتاری بزبان پهلوی بنام ...