سعدی گوید: زن خوب فرمانبر پارسا کند مرد درویش را پادشا همه روز اگر غم خوری غم مدار چو شب غمگسارت بود بر کنار کرا خانه آباد و همخوابه دوست خدا را برحمت نظر سوی اوست چو مستور باشد زن خوبروی بدیدار ...
... که بنا به عادت خود به همه چیز نگاهی ثنوی داشته اند در این مورد هم از زن خوب و زن بد سخن گفته اند. از آن جمله پندی است منسوب به هوشنگ: «زن شایسته مايه قوام دین، آبادانی خانه، و اطاعت از خداست. و از بزرگمهر ...
در تاریخ بلعمی ویژگی های یک زن نمونه که مورد پسند دربار ساسانیان بوده است چنین آمده است :
راست خلقت ، تمام بالا ، نه دراز و نه کوتاه ، سپید روی و بناگوش و همه تن به ناخن پا سپید ، سپیدی گونه ی او به ...
... بلندی هم باشد .
خردمند و هشیار و با رای و شرم
سخن گفتنش خوب و آوای نرم
اما باز هم بر می گردد به همان رویه ی بنیادین خود و می فرماید زن خوب باید دارای خرد و هوش باشد و شرم داشته باشد . (وارونه ...
... بالش زن خوبروی پنهان کرد تا با این کار قتل نوزاد را به گردن آن زن بیچاره بیندازد . سحرگاه مادر نوزاد برای شیردادن کودکش از خواب برخاست : سحرگه مادر آن کُشتهٔ زار ز بهر شیردادن گشت بیدار بدید آن طفل ...