استان چهارمحال و بختياري از نظر جاذبههاي طبيعي، تاريخي، اجتماعي و فرهنگي بسيار غني و مهم است.
كوهها، غارها، آبشارها، تالابها، چشمهها و رودخانههاي زيادي در سطح استان پراكنده هستند كه هريك از آنها؛ مناظر بديع و دلپذيري را به وجود آوردهاند. پيوند آب با عناصر طبيعي مانند دره، سبزهزار و اقليم مناسب، آبشار زيباي آتشگاه را در فاصله 40 كيلومتري شهر لردگان به وجود آورده است. آبشار دره عشق كه در اين استان واقع شده و ارتفاع آن به بيش از 100 متر ميرسد، از نظر ميزان ارتفاع در سرتاسر ايران كمنظير است. تالاب چغاخور با مساحتي حدود 2300 هكتار يكي از زيباترين و بزرگترين تالابهاي استان است. قسمتي از رودخانه زايندهرود كه يكي زيباترين و بااهميتترين رودهاي ايران است و قسمتي از رودخانه كارون كه تنها رودخانه قابل كشتيراني ايران است، در اين استان جريان دارد. در مسير رودخانه بازفت كه يكي از بكرترين وبديعترين امكانات سياحتي منطقه است متراكمترين و دست نخوردهترين محدودههاي جنگلي با چشماندازهاي زيبا و چشمگير ديده ميشود كه به جنگلهاي بازفت مشهور هستند. كوه سوخته با ارتفاع حدود 4000 متري داراي چشماندازيهاي جالب توجهي است كه نگاه هر بيننده را به سوي خود ميكشاند.
بازفت كوهرنگ
بازفت: چهارمحال و بختياري را بسياري از ايرانيان يا به بهارش ميشناسند يا به انباشت برفهاي زمستانياش.
«بازفت» شهرستان كوهرنگ در 190 كيلومتري شهركرد، سرچشمه رودهاي فلات مركزي و جنوبي ايران است.
بهار بازفت، تصويري زيبا از يك اثر هنري را رقم ميزند و در دورنماي تصوير آن، آميزهاي از تركيب رنگهاي سرد و تند طبيعي است كه داراي عمق ميداني زيبا براي ديدن است. بهار كوهرنگ به ويژه بخش بازفت را نميتوان توصيف كرد.
وجود بافت در كوچ عشاير در فصل بهار، اين منطقه را به «اكو موزه» بزرگ كشور تبديل كرده و كوچ عشاير و زندگي عشايري و مناطق بكر اين منطقه گنجينه طبيعي ايران است كه حداقل بايد يك بار آنرا ببينيد.
گوناگوني زيباييهاي طبيعي منطقه به شكلي است كه بخش بازفت را به عنوان يك منطقه چهار فصل گردشگري معرفي كرده و در اين منطقه از شهرستان كوهرنگ، گياهان در حاشيههايي از انبوهي برف رشد ميكنند و تابلوهاي زيبايي از خلقت خداوند را به نمايش ميگذارند.
وجود چند چشمهساز خنك و خروشان، رودخانههاي جاري بازفت و زايندهرود و كارون، رنگ طبيعي بهار و كوچ عشاير و زندگي عشيرهاي نيز به اين زيبايي خدادادي افزوده است.
مسير جاده بازفت نيز داراي پتانسيل بسيار زياد و منحصر به فردي براي جذب گردشگر است.
رودخانه بازفت
رودخانه بازفت كه پس از طي سراسر غرب منطقه به رودخانه كارون ميپيوندد، يكي از بكرترين و بديعترين امكانات گردشگري منطقه است. مسير طولاني اين رودخانه در كنار متراكمترين و دست نخوردهترين محدودههاي جنگلي با چشماندازهاي زيبا و چشمگير، روز به روز ارزش و اهميت تفرجگاهي بيشتري مييابد. رودخانه بازفت از جنگلها، درهها و گردنههاي پرپيچ و خم گذشته و در مسيري طولاني پس از سيراب كردن آباديهاي فراوان و خلق زيباييهاي شگفتانگيز و چشماندازهاي بديع به رودخانه كارون ميريزد. حواشي اين رودخانه از زيباترين مسيرهاي جلب جهانگرد به شمار ميآيد كه در هر فصلي جاذبههاي ويژه خود را دارد. برفراز اين رودخانه گردنه چري با همه زيبايي و عظمت واقع شده است كه به تنهايي به جهت طبيعت منحصر به فرد خود يك ناحيه گردشگري به شمار ميآيد، به ويژه كه جنگلهاي نسبتاً متراكمي اطراف آن را فرا گرفتهاند.
اين رودخانه دائمي كه 95 كيلومتر طول دارد، از شهرستانهاي شهركرد و بروجن در استان چهارمحال و بختياري عبور ميكند و ريزابه رود كارون در حوزه خليجفارس و درياي عمان است. ارتفاع سرچشمه اين رود 2750 متر، ارتفاع ريزشگاه آن 850 متر و شيب متوسط آن 2 درصد است. آبدهي اين رود كه مسير كلي آن به سمت جنوب شرقي است در ايستگاه برغك سالانه به 2087 ميليون متر مكعب ميرسد.
گردشگاه سياسرد
چشمه سياسرد در 5 كيلومتري شهر بروجن قرار گرفته است. هواي خنك و مطبوع و درختان زيبا و كهنسال اطراف اين چشمه مكاني بسيار زيبا براي تفرج و استراحت ساكنين شهر بروجن و ساير گردشگران به وجود آورده است، به طوريكه همه روزه و به ويژه در روزهاي تعطيل اين مكان شاهد گشت و گذار شمار زيادي از مسافران و گردشگران است.
فضاسازيهاي مناسب و سهلالوصول بودن، ميل به بازديد از اين گردشگاه را دو چندان كرده است.
غار سراب
غار سراب در 56 كيلومتري جنوبغرب شهركرد و 7 كيلومتري شهر باباحيدر(شهرستان فارسان) در مسير درهاي زيبا و معتدل، در مجاورت روستاي اميدآباد قرار گرفته است. از انتهاي جاده آسفالته تا دهانه غار حدود 15 دقيقه پيادهروي لازم است. اين غار شگفتانگيز دو دهانه دارد و به دليل وجود موانع طبيعي بيش از 600 متر از آن قابل دسترسي نيست از يكي از دهانههاي غار، آبي خروشان و خنك بيرون ميآيد. ارتفاع سقف غار در بعضي از نقاط به 15 متر ميرسد. در دالان طويل غار قنديلهاي آهكي زيبا به وفور وجود دارد و فرآيند تشكيل اين قنديلها ادامه دارد.
غار يخي چما
در فاصله 25 كيلومتري چلگرد در نزديكي روستاي شيخ عليخان يكي از نادرترين و اعجاب انگيزترين غارهاي منطقه به نام غار يخي چما با قنديلهاي فراوان يخي واقع شده است.
از زير يخهاي اين غار چشمهاي با آب سرد در جريان است كه نهايتا به سد كوهرنگ ميريزد.
قرار گرفتن در درههاي عميق و انباشت حجم برفهاي چندين ساله در اين مكان سبب شده قنديلهاي يخ و تودههاي بزرگ برف به صورت دائمي و در تمام فصول سال باقي بماند.
كمربند سبز حاشيه زاينده رود
تمام مسير حاشيه زاينده رود از سامان تا قراقوش (نزديك سد زاينده رود) داراي مناظر زيبا و چشم نواز است كه از تركيب رودخانه، باغ هاي سرسبز دوطرف جاده و هواي پاك پديدآمده است.
اين مسير به دليل وجود مجموعههاي تفريحي در محل پل زمانخان شرايط اقليمي مساعد در 9 ماه از سال و دسترسي نزديك به مركز استان و شهرهاي استان اصفهان هميشه مورد توجه گردشگران بوده است.
در انتهاي اين مسير سد و درياچه زاينده رود وجود دارد كه به نوبه خود زيباست. در اين مسير زاينده رود هنوز از مناطق صنعتي عبور نكرده و رنگ آبي و تميز آب همراه با هواي مطبوع و باغهاي سرسبز اطراف آن بسيار دلپذير است.
حاشيه رود كارون
سرشاخههاي متعدد رود كارون در قلمروهاي غربي و جنوب غربي استان چهار محال وبختياري شامل لردگان، خانميرزا، فلارد، جنوب بازفت و جنوب شهرستان اردل جريان دارند و داراي چندين عنصر ارزشمند تفريحگاهي و گردشگري از جمله آب و هواي مناسب و دلپذير در بيشتر فصول سال، نزديكي و دسترسي مناسب به خوزستان از طريق جادههاي آسفالته و وجود جنگل هاي نسبتاً متراكم بلوط در حواشي مسيرهاي اصلي است.
اين رودخانه از درههاي شگفت انگيزي عبور ميكند و در تركيب جريان رود، جنگلهاي بلوط و كوه مناظر بديعي را عرضه ميكند.
از جمله بهترين اين چشماندازها را در مسير جاده شهركرد- خوزستان در روستاي دوپلان (110 كيلومتري شهركرد) ميتوان مشاهده كرد.
آبشار تونل كوهرنگ
اين آبشار از سرازير شدن آب تونل اول كوهرنگ بوجود آمده است. اين تونل براي انتقال آب چشمه كوهرنگ و ديگر چشمههاي اطراف به زاينده رود در سال 1332 در منطقه كوهرنگ، جايي كه اكنون شهر گردشگري چلگرد- مركز شهرستان كوهرنگ قرار دارد، ايجاد شد.
آبشار اين تونل و فضاهاي بسيار زيباي اطراف آن چشماندازهاي بسيار زيبايي را براي هر بيننده ايجاد كرده است.
در تمام فصول سال - حتي زمستان- به سبب نزديكي با پيست اسكي چلگرد اين مكان مورد بازديد گردشگران قرار ميگيرد.
لالههاي واژگون
اثر طبيعي ملي لاله واژگون در بخش فارسان استان چهارمحال و بختياري با مساحتي بالغ بر380هکتار در سال 1375طي مصوبه شماره 150 مورخ 27/11/75شورايعالي محيط زيست به مجموعه مناطق تحت مديريت اين سازمان پيوست.
لاله واژگون گياهي چند ساله با گلهاي بسيار زيبا از خانواده سوسن است . گلدهي لاله هاي واژگون در ارديبهشت است و هر سال هزاران نفراز مردم علاقمند را از نقاط دور و نزديك کشوربه سوي خود جلب مي کند.
گل لاله واژگون با نام علمي (Fritillaria) گياهي است ديدني که در هواي لطيف مرغزارهاي سرسبز کوهسارهاي سربلند و مغرور ايرانزمين ميرويد. لاله واژگون در نقش سرستونهاي ساسانيها طاق بستان در كنار نقش پادشاه ساساني ديده ميشود.
يکي از جايگاههاي رويش اين گياه زيبا، گلستانکوه در نزديکي خوانسار است .در بهار و درآغازين روزهاي ارديبهشت، که ايران بهشت گيتي مي شود و خاکش رشک فردوس برين، سراسر گلستانکوه سرشار از گياهان خوشبو و سودمندي، مانند آويشن و موسير و گون است که هرکدام داروي بيماري و درمان دردي هستند. دانشمندان 12هزار نوع گونه گياهي را در ايران شناسايي کردهاند، که حدود15 درصد آن منحصر به ايران بوده و در هيچ نقطه جهان، به طور طبيعي رشد و نمو ندارند. اين گياه نخستين بار در سال 1576 ميلادي به وسيله جهانگردان اروپايي از ايران به اتريش برده شد و در باغ هاي ثروتمندان و خاندان سلطنتي پرورش يافت. ازسده 19 ميلادي كشت آن در هلند نيز رواج يافت. نكته جالب توجه و تاسفبار اين كه در ايران بيش از 170 گونه لاله به طور طبيعي رشد و نمو ميكند، حال آنكه هلند به سرزمين لالهها مشهور است. ارتفاعات لرستان و بختياري و بخشهايي از مناطق همجوار اين دو استان عمده ترين رويشگاه لالههاي واژگون هستند.
لالههاي واژگون يکي از 12 هزار گونه گياهي شناسايي شده در کشور است که زيبايي آنها نفس را در سينه حبس کرده و کمتر کسي است که آرزوي ديدن آنها را در آغازين فصل سال نداشته باشد.
گلستانکوه در خوانسار، ارتفاعات اشترانکوه لرستان و کوههاي صمصامي در چهار محال و بختياري بيشترين انبوهي از اين گلها را در خود جاي
داده اند. اين گل در ارتفاع 1500 متر بالا پراکنش دارد و تحت تاثير دماي هوا از
اوايل بهار در نواحي شمالي زاگرس و در نزديکي خوانسار شروع به شکوفايي ميکند و در مناطق جنوبي در اواسط تابستان به گل مينشيند. لاله واژگون که با نامهاي لاله سرنگون و اشک مريم نيز شناخته ميشود، 120 سانتيمتر از سطح زمين ارتفاع دارد. اين گياه با گلهاي زنگولهاي درشت به رنگ نارنجي مايل به قرمز به طرز زيبايي از داخل بانوشگاههاي سياهرنگ روي زمينه سفيد آرايش يافتهاند. اين گل سازگاري زيادي با دامنه هاي سنگلاخي و صخرهاي دارد و در صورت عدم تخريب به واسطه دام و انسان حتي 10 هزار شاخه از آن را در يک دشت ميتوان مشاهده کرد. چراي احشام، تخريب زيستگاه براي ايجاد زمين هاي کشاورزي، برداشت مستقيم اين گياه و عرضه به بازار مهمترين عوامل تهديد لاله هاي واژگون است.
روزنامه ی اطلاعات