سعدی سراینده ی نامی ایران در گفتارهای نغز خود آموزه های بسیاری برای افراد گوناگون بر جای گذاشته است .یادگیری آموزه های سعدی و بکارگیری در زندگی از سوی کودکان می تواند منش و رفتار کودکان را با آثار بسیار مثبتی همراه سازد .
برای آشنایی کودکان با سروده های دل انگیز سعدی شیرازی می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
خواندن شعرهای سعدی به کودکان: شعرهای سعدی را به کودکان خود بخوانید و توضیح دهید که مفهوم هر شعر چیست و چه درسی از آن می‌توان گرفت.
سوال و پاسخ درباره شعرهای سعدی: بعد از خواندن شعرهای سعدی با کودکان درمورد معنی و مفهوم آنها صحبت کنید و از آنها بپرسید که چطور می‌توانند این مفاهیم را در زندگی خود به کار ببرند.
بازی و فعالیت‌های کودکانه مبتنی بر شعر سعدی: از بازی‌ها و فعالیت‌های خلاق برای آموزش شعرهای سعدی به کودکان استفاده کنید. مثلاً یک داستان کوتاه از یکی از شعرهای سعدی بپذیرید و بگذارید کودکان خلاقیت خود را برای تکمیل آن نشان دهند.
ساخت نمایش تئاتری مبتنی بر شعر سعدی: با کودکان یک نمایش تئاتری براساس یکی از شعرهای سعدی تهیه کنید و آنها را جهت نمایش به پوشیده‌اند و موارد نیاز را اجرا کنید.
تشویق به خلاقیت و نوآوری: به کودکان خود اجازه دهید که با برداشت خود از شعر سعدی، شعرهای جدیدی بنویسند یا از معنی هر شعر به سبک خودشان تصویرسازی کنند.
گلستان سعدی بهتر است یا بوستان سعدی ؟ تفاوت بوستان و گلستان در چیست ؟
از لحاظ شکل ظاهری، دو اثر گلستان و بوستان سعدی یکی نیستند بلکه دو اثر جداگانه هستند که هر کدام از این دو اثر، به شیوه‌ها و سبک‌های متفاوتی از ادبیات، کلام و فلسفه سروده شده‌اند.
گلستان سعدی، یکی از شاهکارهای ادبیات فارسی، اثری است که شامل داستان‌های کوتاه، حکایات، امثال و اشعار است. این کتاب معروف به گلستان، توسط شیخ موسی علیشاه (معروف به "سعدی") نوشته شده است. گلستان سعدی شامل هشت باب (فصل) است که هر کدام شامل موضوعات متفاوتی مانند اخلاق، سیاست، عشق و دین هستند.
به عبارت دیگر، گلستان سعدی به صورت پراکنده و گسترده به تمامی موضوعات می‌پردازد. حالی که بوستان سعدی، اثر دیگری از این شاعر بزرگ ایرانی است که شامل 10 باب و هر باب یکی از مفاهیم نظم، رنجش، عقل و وصال شروع شده است. بوستان سعدی به عنوان یک اثر کامل‌تر و منظم‌تر از گلستان محسوب می‌شود .
بانوی ایرانی در حال آموزش به فرزندش
آموزه های سعدی برای کودکان چیست؟
سعدی در آثار خود تعالیم و آموزش‌های بسیار ارزشمندی برای همه افراد، از جمله کودکان، ارائه کرده است. برخی از تعالیم و آموزش‌های مهم سعدی برای کودکان عبارتند از:
- اهمیت اخلاق و رفتار صحیح: سعدی در شعرهای خود به اهمیت اخلاق و رفتار صحیح تأکید دارد و کودکان را به رفتارهای خوب و ارزشمند تشویق می‌کند.
- اهمیت دوستی و محبت: سعدی در آثار خود به اهمیت دوستی، محبت و همدلی اشاره می‌کند و کودکان را به ارزش دوستی و همدلی آموزش می‌دهد.
- ارزش شکرگزاری و قدردانی: سعدی به اهمیت شکرگزاری و قدردانی از نعمت‌های زندگی اشاره می‌کند و کودکان را به شکرگزاری و قدردانی آموزش می‌دهد.
- اهمیت تحصیل و دانش: سعدی در آثار خود به اهمیت تحصیل و کسب دانش می‌پردازد و کودکان را به تحصیل و پیگیری دانش تشویق می‌کند.
این تعالیم و آموزش‌ها می‌تواند به کودکان کمک کند تا ارزش‌های انسانی و اخلاقی اساسی را درک کرده و در زندگی خود به کار بگیرند.
بد نیست نمونه هایی از آموزه های سعدی را هم بیاوریم:
یکی خوب کردار خوش خوی بود
که بد سیرتان را نکو گوی بود
به خوابش کسی دید چون در گذشت
که باری حکایت کن از سرگذشت
دهانی به خنده چو گل باز کرد
چو بلبل به صوتی خوش آغاز کرد
که بر من نکردند سختی بسی
که من سخت نگرفتمی بر کسی
همینطور که می بینید کودکان و فرزندان ما با خواندن سروده های بالا آسان گرفتن بر دیگران و خوش رفتاری بر دیگر مردمان را آموزش می بینند .
یا در جایی دیگر با آوردن حکایتی از جوانی که مادر خود درشتی می کند و مادر دل شکسته گهواره ی کودکی او را به وی نشان می دهد :
جوانی سر از رای مادر بتافت
دل دردمندش به آذر بتافت
چو بیچاره شد پیشش آورد مهد
که ای سست مهر فراموش عهد
نه گریان و درمانده بودی و خرد
که شبها ز دست تو خوابم نبرد؟
نه در مهد نیروی حالت نبود
مگس راندن از خود مجالت نبود؟
تو آنی کز آن یک مگس رنجه‌ای
که امروز سالار و سرپنجه‌ای
اینجا مادر به جوانش یادآوری می کند : تو که امروز با من درشتی می کنی روزگاری توان آنکه یک مگس را از روی صورت خود برانی ، نداشتی ! من شبها برای خوابیدن تو بیدار می ماندم .
برای حفظ و در خاطر سپردن اشعار سعدی توسط کودکان از چه راهکارهایی بهره ببریم ؟
حفظ اشعار سعدی توسط کودکان می‌تواند یک فعالیت مفید و سرگرم‌کننده باشد که به تقویت حافظه و دانش ادبی کودکان کمک می‌کند. برای کمک به کودکان در حفظ اشعار سعدی، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- تکرار مداوم: اشعار را به کودکان خود تکرار کنید تا در ذهنشان جا بیفتد.
- استفاده از روش‌های تصویری: اشعار را به شکل تصویری یا انیمیشن برای کودکان نمایش دهید تا بهتر یادشان بماند.
- بازی‌های یادگیری: از بازی‌های آموزشی و یادگیری برای حفظ اشعار استفاده کنید.
- ترکیب با موسیقی: اشعار را به صورت ترانه‌ها یا موسیقی‌های کودکانه بسازید تا کودکان با لذت بیشتری آنها را حفظ کنند.
- ساخت کارت‌های حافظه: اشعار را بر روی کارت‌های حافظه بنویسید و با کودکان به بازی حافظه بپردازید.
این روش‌ها می‌توانند به کودکان کمک کنند تا اشعار سعدی را بهتر حفظ کرده و از آثار ارزشمند او لذت ببرند.
برآیند گفتار (نتیجه گیری):
برای آشنایی کودکان با شعرهای سعدی، بهتر است از روش‌های زیر استفاده کنید:
- خواندن داستان‌ها و شعرهای ساده‌تر سعدی به کودکان و توضیح معانی آنها به آنها.
- برگزاری جلسات خواندن و بررسی شعرهای سعدی در محیط‌های آموزشی یا خانه.
- استفاده از کتب و کتابهای کودکانه حاوی شعرهای سعدی و توضیحات مناسب برای سن آنها.
- برگزاری کارگاه‌ها یا ورک‌شاپ‌های خلاقانه برای آشنایی کودکان با زندگی و آثار سعدی.
- ترغیب کودکان به خلاقیت و نوآوری از طریق شعر و نثر مشابه به سبک سعدی.
این روش‌ها می‌تواند به کودکان کمک کند تا با شعرهای زیبا و پرمعنای سعدی آشنا شوند و از آثار او لذت ببرند.
همچنین می توانید برای آموزش شاهنامه به کودکان جستار زیر را بنگرید :
چگونه شاهنامه را به کودکان و نوجوانان بشناسانیم؟
مهدی زیدآبادی نژاد
