رباعیات خیام مجموعهای از شعرهای حکیم عمر خیام در قالب رباعی میباشد که در قرنهای پنجم و ششم هجری به زبان فارسی سروده شدهاند و عمدتاً بیانگر دیدگاه فلسفی او هستند. بهدلیل آنکه این اشعار از منابع ...
... نهفته باشد. مذهب برای او محلی از اعراب نداشت و خصوصا رباعیات خیام او را مجذوب خود کرده بود. آنچه که توجه او را جلب کرده بود سگهای ولگرد، بدبختها و فلک زده ها بود. او درباره اینها با زبان پارسی شیرینی قلم ...
... که دارای معنی مستقلی باشد قطعه به وجود می آید. قطعه بیشتر به سرودن مسائل اخلاقی، پند و اندرز و مدح یا رنا اختصاص داده می شود.
۵- رباعی: شعری است که از چهار مصراع ساخته شده است که سه مصراع اول و دوم و ...
قرن ها پس از آنکه عمر خیام ریاضیدان و شاعر و مرد صاحبدل و وارسته تاریخ علم و تعقل ایران، رباعیات خود را ارائه کرد و پس از بیش از صد و پنجاه سال که از نخستین ترجمه این کتاب به زبان انگلیسی توسط ادوارد فیتز ...
... و رباعی و مرثیه و حمد و نعت می خواندند و گروهی دیگر که تعدادشان زیادتر و باسواد در میانشان کمتر بود، با ولعی آمیخته به اعجاب و تحسین به هنرنمایی و سخنگویی (خوانندگان گوش فرامی داشتند و دهانشان از تعجب ...
... برتری شعری در نوجوانی داشت و آن سرودن فی البداهه ی رباعیها را به سختی میتوان به آزمونی رسمی یا مرسوم تشبیه کرد، چرا که در دوران سنتی نیز به ندرت و تنها هنگام دعواهای شاعران در دربار نمود مییافته است و ...
... اندیشانه - داریم از مواردی که شنیدن یک آیه/ حدیث، یا شنیدن یک غزل، رباعی / دوبیتی، یا حتی یک بیت و مصرع، زندگی روحی یا حتی معاش کسی و کسانی را به کلی زیرو زبر کرده است. اینها، همه به داشتن پیش زمینه مربوط ...
... دانست عروض و قافيه، أتاتين، قول و غزل، قصیده و رباعی و دو بیتی ومخمس و تشبیه و استعاره و کنایه، ریاضی، مثلثات، فیزیک، ستاره شناسی و گردش افلاک، اندکی طب و علم مختلف می دانست. موسیقی هم حساب داشت رنگ مو ...
... غزلیات، مقطعات، رباعیات و چند ترجیعبند، ترکیببند، مسمط، مخمس، مستزاد و چند مثنوی و برخی ماده تاریخها و چیستانهاست، دیگری نمونههایی از منشآت اوست که در فرائد غیاثی (یوسف اهل، 1/171-172، 2/143-145، 506-508) ...
... کسی بدان راه نباید . درست کاری که خود انوشیروان خواسته بود ! .......................................................................
1 - عقیده من اینست که یک رباعی بوده به زبان پهلوی – از نوع رباعیات ...
...
ابوسعید ابوالخیر در رباعی زیر به سادهترین شکل ممکن، رعایت این اصل اخلاقی مهم را در روابط اجتماعی یا مسایل اقتصادی به تصویر کشیده است:
چون تیشه مباش و جمله بر خود متراش
چون رنده ز کار خویش بیبهره ...
... دیگرش آمدهاند، به نحو ماهرانهای کوتاه و وافی به مقصود هستند. عطار، شاعر عالم عارف مشهور و پرکار که بیش از چهل و پنج هزار بیت از غزل، مثنوی، رباعی (مختارنامه) سروده، به همین شیوه و دأب رفتار کرده و «خیرالکلام ...
... شرح ذیل است :
1 – زبان آذری – 2 – چرا و چگونه و کِی زبان ترکی به آذربایگان راه یافت ؟ 3 – بیست و دو واژه آذری از سده هفتم هجری – 4 – دوبیتی آذری از سده هفتم هجری و معنای آن – 5 – چهار رباعی و دو قطعه ...
... علی طباطبائی، میرزا ابوالقاسم فرزند حسن، شیخ موسی فرزند شیخ جعفر نجفی و ملا رضا استرابادی است. از شاگردان او اطلاعی در دست نیست. اشعار او شامل: غزل، قصیده، مثنوی، ترکیب بند، ترجیع بند، رباعی و غیره است. ...
... نامی آلمانی درباره شیخ ابوسعید ابوالخیر می نویسد: «وی نه تنها استاد دیرین شعر صوفیانه بهشمار میرود، بلکه صرف نظر از رودکی و معاصرانش، میتوان او را از مبتکرین رباعی، که زاییده طبع ایرانی است، دانست. ...
... بیشتر اشعارش حبسیه است. حبسیه اشعاری است که معمولاً در حبس و زندان و در گلایه از رنج و آلام آتها سروده می شود. علاوه بر قصاید در دیوانش غزل، رباعی، مثنوی، قطعه و چیستان نیز یافت میشود. زبان او آسان و ...
... دخل و تصرّف صورت گرفته، یکی از دلایل آن، نداشتن تخلص در متن شعر این دو گوهر گرانبهاست. گفتنی است که نسخههای گوناگون شاهنامه از حدود پنجاه و دو هزار تا شصت هزار بیت در نوسان است و در مورد رباعی های اصیل ...
... از صنايع بديع لفظی استفاده می شود تا بديع معنوی؛ و برای نمونه، انواع ايهام يا حسن تعليل يا اغراق را به کار نمی برند. در اين دوره قالب هاي شعري قطعه و مثنوی و رباعی مرسوم است.از سوي ديگر در ايــن دوره لغات ...
... بهاران در طبیعت را آیینه عبرت می دانند. خیام می فرماید: ابرآمد وباز برسرسبزه گریست بی باده گلرنگ نمی باید زیست این سبزه که امروز تماشاگه ماست تاسبزه خاک ما تماشاگه کیست؟ در این رباعی دل انگیز ...
... در پارک خاقانی تبریز آثار: دیوان، شامل قصاید، ترجیعات، مقطعات، غزلها و رباعیات است. دیوان خاقانی به تصحیح ضیاءالدین سجادی در سال ۱۳۳۸ در تهران به چاپ رسیده است و بخش عمدهٔ پژوهشهایی که در بارهٔ خاقانی ...
... در سنه 722 هجری در خیوق خوارزم است. گویند در شبی که وفات یافت، این رباعی را گفت و علی الصباح مرده بر سجاده اش یافتند.» امشب ز سر صدق و صفای دل من در میکده آن هوش ربای دل من جامی بکفم داد که بستان و بنوش ...
... زیادی نمانده است جز حدود سه هزار بیت شعر و چند رسالۀ مختصر و حال آنکه در قصیده و غزل و مثنوی و رباعی توانا بوده است و در نویسندگی استادی صاحب سبک. جلوۀ درخشان ذوق و هنر عبید در نکته یابی و انتقادهای ظریف ...
... کتابهای: دیوان حافظ (چاپ دوم نشر پارسه)، رباعیـات خیـام، «کتـاب قـرآنــی مـــن نزدیکــم» و مجموعه خوان هشتم در دست چاپ با دیباچه استاد دکتر میرجلالالدین کزازی دریافت نشان بینالمللی اکو از سازمان یونسـکو ...
... دهم رمضان سال ۴۷۱ه تقویم جلتا را در سراسر مملكت گسترده ی سلجوقی به رسم داشت و در سال ۴۸۵ه در بغداد در گذشت. آرامگاه وی در اصفهان و رباعی ملیح زیر با ردیف «دیده من» ازوست:
بوسی زد یار، دوش بر دیده ...
... می گوید: « انشدُ فلانً شعرن» برابر فارسی آن یعنی: «فلانی قصیده ای سرود و به آواز خواند».
در زبان فارسی رباعی را «ترانه» می گفتند. همچنین نام هایی مانند «خسروانی» ، اورامن، لاسکوی و پهلوی از دوره ی پیش ...
...
راه حق اینست، نتوانم نهفتن راه راست [2]
ترانه بدین رباعی بسته شد : اهواک ولو ضنت من اجل هواک
او اتلف بالعزام فالروح فداک
لا کنت اذا لماک فی الحب کذاک
اجفو لتجا فیک و ارضی لرضاک
در بازگشت ...
... آهنگین) آن را اورامنان خوانند ...» و سپس می¬افزاید : «... اهل دانش، ملحونات این وزن را ترانه نام کردند و شعر مجرد آن را دوبیتی خوانند برای آنکه بنای آن بر دو بیت بیش نیست و مستعربه (عربی شده) آن را رباعی ...
... صاحب دیوان ملزوم از اشعار تو و سعدی، امامی کدامین به پسندند اندر این بوم تو کن تعیین این، ای ملک انصاف بود در دست تو چون مهره و موم خواجه مجدالدین این رباعی را در جواب فرستاد: ما ...
... است که خلاصه ای از آن جهت اطلاع در پی می آید: الف- آثار کلاسیک: 1. “رباعیات” عمر خیام، ترجمه ی نور محمد ارکی، اداره ی نشریات زبان اویغوری خاش منتشره در سال 1981. 2. “بوستان” سعدی، ترجمه ی قربان برات، ...
... نامفهوم، از ناگاه زکی قوال از در فرمود.» (مناقب العارفین، چاپ تحسین یازیجی، انقره، 1959/1،470) - به نقل از: «مختارنامه»، مجموعه رباعیات فریدالدین عطار نیشابوری، تصحیح و مقدمه محمدرضا شفیعی کدکنی. چاپ ...
... متأسفانه اغلب مردم ایران حتی نام های آنها را نیز نشنیدهاند. مانند ابوسهل کوهی و ابوالوفای بوزجانی و غیره. پس علت شهرت حكيم خيام چيست؟ چیزی که خیام را مشهور کرد در وهله اول پیدایش تعدادی رباعی بود ...
... بودند، چیز زیادی نمی دانیم و خیام را نیز بیشتر به اسباب و علل دیگر از جمله رباعیاتش می شناسیم . تقویم دقیقی هم که از زیر دست اینان بیرون آمد، به نام شاه زمانه، ملکشاه سلجوقی، تقویم جلالی خوانده شد؛ نه ...
... و اسلام است. اشعار شاه نعمت الله ولی دارای دیوانی است که متشمل بر قصاید و غزلیات و ترجیعات و مثنویات و قطعات و دوبیتیها و رباعیات است که از لحاظ ادبی متوسط به شمار می رود. یکی از شعرهای زیبای شاه ...
... همگان نام او را با طنز و هزل عجین و اغلب عامه او را به لطایفش میشناسند. دیوان لطایف او شامل : اخلاق الاشراف ریش نامه صد پند ترجیع بند ج... تضمینات و قطعات رباعیات رساله دلگشا تعریفات ملا دو پیاز موش ...
... سکان سماوات نگردی خیام نیز در رباعیات خویش واژۀ رند را به کار برده است و او را نیست انگار و آنارشیستی معرفی میکند که نمودگار لاابالیگری و بیهراسی است: رندی دیدم نشسته بر خنگ زمین نه کفر، نه اسلام، ...
... شاعران دربار به شادخواری نشسته بودند . دهقان غریب طوسی را با اکراه در بزم خود راه دادند و برای این معلوم شود شایستگی همنشینی با شاعران بزرگ عصر را دارد یا نه ، او را سرودن مصراعی از یک رباعی – که به ادعای ...
... فارسی مطابق نظریات سنتی در شعر فارسی تعداد ارکان عروضی هر شعر در محور عمودی همواره ثابت میماند. نیز بنا به اقتضای قالب یا نوع ادبی شعر (نظیر غزل، مثنوی و رباعی)، قافیه با فرمولی ثابت تکرار میشد. نظر ...
... از میان این آثار بی شمار، نه تنها بسیاری در زمره زیباترین آثار ایرانیان است، بلکه در ردیف بهترین شاهکارهای ادبی و اندیشه جهان به شمار می رود. از آن جمله می توان به شاهنامه حکیم فردوسی رباعیات حکیم عمر ...
... از تأثیر ژرف ادب فارسی بر این بزرگترین شاعر کلاسیک آلمان دارد. با این تفاوت که گوته در آن زمان زیباترین منظومهی عاشقانهی فارسی یعنی "ویس و رامین" و نیز رباعیات خیام را نمیشناخت. اما اینکه خود ما ایرانیان ...
... " ، " عيون المسائل " ، " احصاء العلوم " و چندين کتاب و رساله ديگر . به فارابی اشعاری را به فارسی نسبت داده اند که اين رباعی از جمله آنهاست : اسرار وجود خام و ناپخته بماند و آن گوهر بس شريف ناسفته بماند ...
... ایران گردیدند که نه تنها ایران ،بلکه عالم اسلام به وجود آنان افتخار می کند. از کتب و آثار بزرگ علمی و ادبی شیخ بهایی علاوه بر غزلیات و رباعیات دارای دو مثنوی بوده که یکی به نام مثنوی "نان و حلوا" و دیگری ...
... شاعری سده چهارم است. تصویرهایش زنده و طبیعت در شعر او جاندار است. پیدایش و مطرح کردن رباعی را به او نسبت می دهند. رباعی در بنیاد، همان ترانه هایی بود که خنیاگران می خوانده اند و به پهلویات مشهور بوده است؛ ...
... رساله کوتاه اما عمیق و پربار محدود می شود. آخرین رساله فلسفی خیام مبین گرایش های عرفانی اوست. اما گذشته از همه اینها، بیشترین شهرت خیام در طی دو قرن اخیر در جهان به دلیل رباعیات اوست که نخستین بار توسط ...
... خاقانی -- بررسی و گزارش بیت های دشوار دیوان خاقانی -- نشر مرکز / ۱۳۷۸ ۴- غزلهای سعدی -- نشر مرکز / ۱۳۷۱ ۵- رباعیات خیام -- نشر مرکز / ۱۳۷۱ ۶- دیوان میرزا محمد باقر حسینی سپاهانی ( شاعر قرن ۱۱ ...
... زن ایرانی در ادوار مختلف تاریخ پنج هزار ساله ایران انتخاب شده و چهل و هشت رباعی برای این تصاویر سروده شدهاست.
دیوان توران در سال ۱۳۷۹ خورشیدی چاپ و منتشر گردیده و در حجمی متجاوز از پانصد صفحه، مشتمل ...