خودداری از نوشتن نام ایران، اندر دانشنامگ [Wikipedia] اربیگ

Question

drud, 

agar andar dânešnâmag [Wikipedia] e arabig, nâm e basyâr i az dânešmandân e irânig râ, (ke andar sada ye haftom e tarsâigân ud pas az ân mizistaand), bejuim, vâža ye irân (irânig) râ, nemitavânim yâftan. nemunagân e zir râ bebinid:

أبو الريحان البيروني:

ولد في المدينة الخارجية من بيروني، عاصمة آل آفريغ في 

خوارزم في وسط آسيا …

ابن سينا:

أبو عَلْي الحُسَيْنَ بن عَبد الله بن الحسَنَ بن عَلْي بن سِينَا 

البَلْخيّ ثم البُخاريّ[3] المعروف بابن سينا، عالم وطبيب 

مسلم[4]، اشتهر بالطب والفلسفةواشتغل بهما. ولد في 

قرية أفشنة بالقرب من بخارى (في أوزبكستان حالياً) من 

أب من مدينة بلخ (في أفغانستان حالياً) [5] وأم قروية …

أبو بكر الرازي:

أبو بَكر مُحَمَّد بن يَحْيَى بن زَكَرِيّا الرَّازِيّ (250 هـ/864 م – 

5 شعبان 311هـ/19 نوفمبر 923م) طبيبٌ وكيميائي 

وفيلسوف ورياضيّاتيٌّ مسلم[2] منعلماء العصر الذهبي 

للعلوم …

محمد بن موسى الخوارزمي:

انتقلت عائلته من مدينة خوارزم[5] في إقليم خراسان 

الإسلامي (والتي تسمى ’’خيوا‘‘ في العصر الحالي، في 

جمهورية أوزبكستان) إلى بغداد …

أبو عبيد الجوزجاني:

أبو عبيد الجوزجاني (توفي في 1070 م)[4] هو طبيب ومؤرخ 

فارسي من جوزجان (ما تعرف اليوم بولاية جوزجان في 

أفغانستان) …

جابر بن حيان:

جَابر بن حيّان بن عبد الله الأَزْدِيُّ عالم مسلم عربي،[3][4]

[5][6] اختُلِفَ من أي بُطُونِ الأزد يُنسَب …

الفارابي:

الفارابي وعُرِف بأبي نصر واسمه الأساسي محمد، وُلد عام 

260 هـ(874 م)، في فاراب في إقليم تركستان (كازاخستان 

حاليًا) …

cerâ nâm e irân râ andar dânešnâmag e arabig neminevisand? 

âyâ râyan e ân, došmanih bâ irân ast? 

yâ âyâ mâ irânigân, barnâyeštvâr, in dânešmandân râ, irânig midânim, hangâm i ke bâyim ânân râ, arabig andaršemordan? (cun nibegân e xviš râ, ba zovân e arabig mineveštand?)

in porsešn râ, emruz ham mitavânim az xvad, porsidan:

âyâ, kasân i mânand e [David Neil MacKenzie] ud [Mary Boyce] râ, ke barây e pežuhidan, andarbâra ye zovân o farhang e irân, basyâr ranjidaand, mitavânim irânig andaršemordan? 

âyâ kasân i mânand e [ali] javân, ke andar irân zâda šodaand, beež bištar e zivešn e xviš râ, andar kešvarân e orupâig ud âmrikâ, separi karda and, ud andar ân kešvarân, bâž bâztuzândaand, ud nibegân e xviš râ ham, ba zovân e englig ud digar zovânân e orupâig, neveštaand râ, mitavânim hamconân irânig andaršemordan?

sanja ye irânig budan, andar bâvar e šomâ ce ast?

Answer 1

درود بر شما

چندان جای شگفتی نیست زیرا در بیشتر دانشنامه های بیگانه و انیرانی بویژه آنها که از سوی کاربران داده پردازی می شود ، دانشمندان و بزرگان ایران را با فرنام هایی چون " دانشمند مسلمان " ، " دانشمند فارسی زبان" ، دانشمند عرب " ، " دانشمند آسیایی " و ... در شمار می آورند و می کوشند چندان به ایرانی بودن این دانشمندان و بزرگان نپردازند .

اگر دشمنی آنان را پیش چشم نگذاریم ، چند بهانه می توان برای انجام چنین کاری می توان تراشید :

1 - بسیاری از سرزمین هایی که روزگاری در پهنه ی سرزمینی ایران بوده اند ، اکنون از مادر خود جدا شده اند و بیگانگان هم دانشمند را ویژه ی سرزمین کنونی می دانند .

2 - پس از از هم گسیختن یکپارچگی ایران و فروپاشی ساسانیان ، به شوند نابودی دستگاه فرمانروایی (مرکزی) دیگر چندان "ایرانی بودن" و "ملیت" و "میهن پرستی" پیش چشم نبوده است. به همین شوند حتی خود دانشمندان و سرایندگان و بزرگان ایران هم در آثار خود کمتر نامی از ایران برده اند و خود را ایرانی نامیده اند. ( وارونه ی این رویکرد را می توان در شاهنامه یافت که سخن هر چه هست پیرامون ایران و ایرانیان است)

به هر روی این نکته چندان نمی تواند پوشیده بماند و با کوشش ما ایرانیان و روشنگری هایی بیشتر میتوان آن را از سر گذراند . جایگاه ایران و ایرانیان در جهان کهن و امروز به اندازه ای بزرگ است که کسی را یارای نادیده گرفتن آن نیست . حال ما پاسخ چنین کاری را از زبان سعدی می دهیم :

شب پره گر وصل آفتاب نخواهد

رونق بازار آفتاب نکاهد !

.............................

پیرامون پرسش شما که گفته اید سنجش ایرانی بودن چیست یادآوری کنم که از دید من افزون بر کسانی که در پهنه ی سرزمین های ایرانی چشم به جهان گشوده اند ، هر کس ایران را دوست بدارد ، ایرانی است .دوست داشتن ایران هم ، جدای از دوست داشتن سرزمین و بزرگان و ... ، دوست داشتن فرهنگ مردمی و جهانی آن است . فرهنگی که مردمان را به دوستی و مهربانی و شادی و آرامش و خداپرستی فرا می خواند .