در پارسی واژهی “خودیک” به چم “خود به خود، اتوماتیکوار” آمده است.
این واژه مینش “ذاتی، گوهریک” نیز دارد.
واژهی auto از یونانی autos و آن از پارساویک( پارسی باستان) همی لافته( مأخوذ) است.
OP:Uvo, ouvo, ouvoto, outo
این زمیره (ضمیر) در اوستیک “ هْوَ Hva،هوئیتی hvaiyty باشد که در تازیک چون “هویت، هوویکَ” به کار آید.
بخش دوم automate به چم اندیشیدن است از ریشهی پارساویک/اوستیک “مئیتی/مت”.
پس این واژه سراسر از ریشه ای پارسی همی نپسیده است(نشأت گرفته است).
Uvotomaiyty/ Hvamaity/ outomat
لیک، کاربرد بنواژهی “مت: اندیشیدن” چندان وجهیده نیست، چه آنکه دستگاههای خودکار در آغازِ پیدایش،
تنها ماکِنیسته mechanized بودهاند و نه هوشمند.
*مایه:
در پارسی واژهی “مایه”، یا همریشه است با انگلیسی may و یا فروسودهی ماده/ماتک است.
این بنواژه را در همکردهای چندی توان دید که در همهی آنها چم و کاربرد توانایی نهبنده است، مانند:
سرمایه، جانمایه، کارمایه ،بنمایه و ……
برای پردازش این بنواژه، گاشتِ (صرف) آن نیازیده است با این روند:
* مایستن،مایست،مای/ مایش، مایشت،مایسته،مایت Muït
* “مایت” کنیدهنام(اسم مفعول: مای+ت) است به چمِ “توانش/مایشِ انجام کار” ؛
که آن را چون پسوند ای برای ماکینش تانستی یازید.
* اوتامایستن…………….: to Automate
Ótumuëstan
*اوتامایش/اوتامایشن..: Atomation
Ótumuësc/ Ótumuïscn
*اوتامایت…………………..: Automate
Ótumuït
اوتامایسته………………….: Automated
Ótumuëste
*اوتاماک…………………….: Automated machine
Ótumuk
*اوتراماک……………………: Automatic transmission
Ótramuk
** ترامودن/ ترامایش…..: to Transmit/ Transmission
Ótu+tra+muk