آلینوش طریان (۱۸ آبان ۱۲۹۹ در تهران - ۱۵ اسفند ۱۳۸۹ در تهران) فیزیکدان ایرانی بود که به مادر نجوم و بانوی اختر فیزیک ایران ملقب گردیدهاست.
زندگی شخصی
آلینوش طریان در تهران و در تاریخ سه شنبه ۹ نوامبر ۱۹۲۰ (۱۸ آبان ۱۲۹۹) از پدر و مادری ارمنی و مسیحی زاده شد. طریان در تاریخ ۱۵ اسفند ماه ۱۳۸۹ به علت کهولت سن در تهران درگذشت. او در اواخر عمر در سرای سالمندان اقامت داشت.
پدر طریان در جلفای اصفهان و مادرش در تهران چشم به جهان گشودند. پدر طریان پارههایی از شاهنامه را به ارمنی بازگردانی کرده بود. مادر طریان نیز دانشآموختهٔ رشتهٔ ادبیات از سوئیس بود.
زندگی علمی
طریان تحصیلات پایه را در مدرسهٔ ارامنه و دوره دبیرستان را در دبیرستان انوشیروان دادگر زرتشتیان سپری کرد. سپس به گروه فیزیک دانشکدهٔ علوم دانشگاه تهران رفت و با دریافت درجهٔ کارشناسی در خرداد ماه ۱۳۲۶ دانش آموخته شد و همانجا به عنوان متصدی عملیات آزمایشگاهی دانشکده علوم استخدام شد. سپس برای بورس تحصیلی درخواست کرد، ولی محمود حسابی —رئیس وقت گروه فیزیک— به دلیل زن بودن او، که تحصیل را تا همینجا برای وی زیاد میدانست، با درخواست او موافقت نکرد. از استادان بانو طریان میتوان به کمال الدین جناب و دکتر علی اکبر خمسوی نام برد.
به هزینه پدر خود راهی فرانسه شد و در دانشگاه سوربن درس خواند و سر انجام در سال ۱۹۵۶ میلادی دانشنامه دکترای خود را کسب نمود . با وجود پیشنهاد استادی در دانشگاه سوربن، دکتر طریان به ایران بازگشت و در دانشگاه تهران به عنوان دانشیار ترمودینامیک منصوب شد.
وی به زبانهای پارسی، ارمنی، فرانسوی تسلط و با ترکی و انگلیسی آشنایی داشت.
طریان در سال ۱۳۵۸ پس از سی سال کوشش پیوسته به در خواست خویش باز نشسته شد.
خدمات علمی
پایهگذاری نخستین رصدخانهٔ فیزیک خورشیدی
برای نخستین بار درسهای فیزیک خورشیدی و اختر فیزیک را ارایه داد
طریان برای گسترش دانش و بهرهگیری دانشجویان ارمنی خانه خویش را وقف کرد
پایهگذاری نخستین تلسکوپ خورشیدی
سمتها
طریان در سال ۱۳۴۳ به جایگاه استادی در دانشگاه تهران رسید
ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی
گفتاورد
من دانشجوها را خیلی دوست داشتم و بالطبع دانشجوها هم من را خیلی دوست داشتند و این مسئله باعث شده بود تا کوچکترین ناراحتیای در دوران تدریسم احساس نکنم و با دانشجویانم مثل دوست رفتار میکردم و اصلاً خودم را نمیگرفتم. معلم باید مهربان باشد [و] مهربانی را باید به دانشجوها و دانشآموزانش یاد دهد چرا که این جوانان آینده کشور هستند. اگر اساتید بداخلاق باشند، نمیتوانند درس اخلاق بدهند.
اساتید باید به طور مرتب مطالعه داشته باشند و باید اطلاعات خود را مطابق با مطالب روز کنند و دانشجویان هم باید خوب درس بخوانند.
فیلم مستند
در سال ۱۳۸۲ فیلمی مستند از زندگی دکتر طریان ساخته شد که «سوی خورشید» نام داشت. این فیلم مستند یکی از قسمتهای برنامه فرزانگان ایران بود که به سفارش شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی تهیه شد.
----------------------
بن مایه : ویکی پدیا پارسی