بعضی از محققان شعر در دوره ساسانی را به سه دسته و برخی به چهار دسته تقسیم کرده اند. در این تقسیم بندی ، به دو گروه از آنها که مهم تر از بقیه هستند می توان به سرودها و ترانه یا ترانک اشاره کرد. بعضی از مورخان علاوه بر سرودها و ترانه ها، داستان ها را هم جز اشعار این دوره آورده اند و بعضی چکامکها یا چامه ها را در این دسته وارد کرده اند. یک دسته دیگر با عنوان «فهلویات یا پهلویات» که بیشتر در قرون نخستین اسلامی پدید آمد را می توان از اقسام شعر در این دوره دانست. بنابراین دسته بندی به این صورت است:
۱- سرود یا سرواد که هشت هجایی و بدون قافیه و به قصاید پس از اسلام شبیه بوده و در روزهای جشن در پیشگاه آتش مقدس در حضور موبدان خوانده می شده است.
۲- چکامک یا چامه (به معنی سرود و قصیده)، دوازده هجایی و شاید نوعی شعر روستایی و وصفی بوده است. چامه مأخذ دوبیتی های بعد از اسلام است که در بحر هزج مسدس سروده شده است.
۳- فهلویات یا پهلویات
۴- ترانه یا ترانک که از اقسام شعر هجایی و دارای شش یا هفت یا هشت هجا بوده است.
........
هما سادات حسینی - فرهنگ و هنر و ادبیات ایران و جهان
در همین زمینه
- چکامه ی آینه از عیسی سجادی
- قرآن چگونه بر شعر پارسی تاثیر گذاشته است؟
- سعدی شیرازی و غم از دست دادن فرزند
- سروده ی فرصت الدوله شیرازی در غار شاپور
- گفتارِ آهنگینِ حافظ شیرازی
- بازگشت ادبی در زمان قاجار
- فرق میان نظم و نثر و بیان شعر پارسی پیش از اسلام
- پیوند دلداده و دلبر در گفتار حافظ
- میهن از نگاه عارف قزوینی
- دیدگاه پروین اعتصامی پیرامون کار و کارگری
- پیوند چکامه و خنیا
- بخش بندی شعر پارسی به لحاظ صورت و قالب
- وضعيت ادبی در دوران صفويه
- ایوان مدائن را آیینه عبرت دان
- اراده و خواست انسان در گفتار حافظ
- نوای نی در گفتار مولانا
- دانستنیهای مثنوی خوانی
- تاریخ ادبیات پارسی در دوران اسلامی
- ایران عزیز من ای جان عزیز من
- شیوه ی برخورد با دشمنان در گفتار سعدی
- سروده ی بانو شهریاری در ستایش امام رضا (ع)
- فریاد ( خدا اینجاست )
- همه جا باران شد
- کنار رهگذار عشق
- خانم آن است که باب دل شوهر باشد
- گفتمش خورشید سر زد، ماه من بیدار شو
- ریشهی کولابی و بلخی و تهرانی یکیست
- پایگاه دانایی ملک الشعرای بهار
- دریافت کتاب دیوان ملک الشعرای بهار
- چه شد که بار دگر یاد آشنا کردی
- جان و تن من فدای ایران
- چرا از نشانه های جمع عربی بهره می بریم ؟
- گفتار بود جامه بر اندیشۀ مردم - پاسداشت پارسی
- یا مقیم کعبه شو یا ساکن بت خانه باش
- شاعران و اخلاق ایرانی
- در جمع بدبین مباش
- شعر چندان که بیشتر خوانی / در فایده و ضرورت دانش نظری
- عروسی سام با پریدخت
- امید و گل
- در ستایش کابل زیبا
- دریافت کتاب پریشان قاآنی
- هیچ آفریده را یارای جواب شاهنامه نبوده
- دولتشاه سمرقندی
- ز کوشش به هر چیز خواهی رسید - ملک الشعرای بهار
- ستایش مر او را برازنده است
- مردان خدا پرده ی پندار دريدند
- که ایرانی از جان و دل عاشق است
- ایران فدای اشک و خنده تو-سالارعقیلی
- ایران من - اسفندیار مشرف
- یک آئینه غبار
- ای قوم لر ای مظهر استقامت
- پندهایی از ابن یمین
- فرجام منی کردن و خودستایی
- ارزش شاد کردن ناامیدان و دلشکستگان
- راز قناری ، اشک ، معنای عشق
- قوم لر اول و آخر رفاقت است
- سروده ی استاد جنیدی پس از مرگ فرزندش
- دردسر ملک الشعرا با شعرهای شاه
- ایران من - سیروس حقگو
- ملک اشعرای بهار در جوانی
- بگفتا عشق ورزیدن چه کار است ؟
- پیشکش به فردوسی - نادره بدیعی
- غم و اندوه جهان
- به خواب دیدن سعدی، فردوسی را
- یعقوب لیث و جان گرفتن زبان پارسی
- پند سیدعلی خان درگزی به دوست خواهان
- یک سینه ی پر ز مهر ایران دارم - جلال خالقی مطلق
- سروده های کوتاه و رسا در ادبیات پارسی
- سروده ی زیبای مس و شبه
- سروده هایی عاشقانه و نغز از باباطاهر
- کیست این دهقان نژاد ، استاد شیرین کار توس
- خوشا اقليم خوزستان
- ایران،قبله ی جان
- ستایش ایران از زبان لایق شیرعلی سراینده ی تاجیک
- ﮐﺎﺳﻪ ﺍﯼ ﺁﺏ ﺑﻪ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﺑﺮﯾﺰﻡ
- پند دادن دیوانه عاقل را
- جلوههایی از اشعار زیبای حاج ملا اسماعیل فدائی کزازی
- سروده های سعدی و جهان امروز
- بر نآمده و گذشته بنیاد مکن
- سروده ی نیایش
- هنوزت نوبت خواب است و آرام
- کشور آزادگان
- پند جامی به پنددهنگان و واعظان
- سروده ی زیبای "ایران من"
- چامه ی زیبای "گل بی عیب"
- قوم بلوچستانیم
- درود باد زِ من ایلِ بختیاری را
- مسیح پیامبر در ادب پارسی
- باربی در سروده های سعدی
- در بیوفایی عمر
- سروده ی ایران ای سرای امید
- ناله ی پروین در غم از دست دادن پدر
- کردستان من
- برفت از جهان تختی نامدار
- به ورزش گرای و سرافراز باش
- حماسه ی وطن
- سرزمین من
- نشانه های مدارا در شعر حافظ
- ستایش سعدی از زبان بهار
- که سرمایهٔ جاودانی است کار
- جان و تن من باد فداي وطن من
- آرامگاه شاعران (مقبرةالشعرا)
- جان و تن در دیدگاه اسدی توسی
- نوازش بی سرپرستان
- ادب پارسی در زمان تازش مغولان
- خانه های قدیمی را دوست دارم
- خرّما شهر سپاهان
- براي فردوسي
- جایگاه مادر در ادبیات ایران
- ابرمرد شاهنامه
- اي كهن بوم و بر
- شعر زیبای آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا
- چامه ی تخت جمشید از استاد شهریار
- آیین وطن داری
- چکامه ی جشن سده
- عشق ايران
- در اشارت به عشق
- شب چله در گفتار سخنسرایان
- رستم و شغاد (داستان مرگ رستم)
- قیام عاشورا در ادب پارسی
- هرجا كه تويي تفرج آنجاست
- شراب عشق - عمان سامانی
- شور وطن
- ویژگی های زبان عرفانی شمس تبریزی
- موسیقی در سروده های سپهری
- فردوسی از نگاه ملک الشعرای بهار
- مسعود سعد سلمان
- تخلص در ادب پارسی
- شعر عاشقانه ی دریغا
- روزگار وصل - شاعر تاجیکستانی
- ستایش فردوسی - عبدالکریم تمنا
- بهار در شعر پارسی
- سروده ی غم عشق
- آب را گل نکنیم
- فقر و تنگدستی از دیدگاه دکتر شریعتی
- منوچهری دامغانی
- كمال الدين وحشی بافقي
- گفتار در ستایش عشق
- نظامی گنجوی،آفریدگار عاشقانه های ماندگار
- درد محبت درمان ندارد
- فردوسی بزرگ و غم از دست دادن فرزند
- ستایش مادر
- یکی روبهی دید بی دست و پای
- سروده ی مادر از فریدون مشیری
- شیوه ی سرایش نیما یوشیج
- ستایش دانش
- عظمت عشق
- فاطمه فاطمه است
- در امواج سند
- بهار جاودانه
- ملک الشعرای بهار در کنار شاه
- آهنگ زیبای "بهار بهار"
- ترور اشتباهی مزدوران رضاشاه
- کوههای کشورم
- حافظ و حماسه ی ملی ایران (شاهنامه)
- حق طلبي زنان در شعر معاصر
- سروده های جشن سده
- سوگ نامه ایرانمردان
- اینک این ویرانه ها
- نگاهی به شعر جوان
- تو رستم باش ...
- پادشاهان سخن پرداز ایران
- سروده های مولانا و نوای ایرانی
- مادرم ایران
- درود به کورش
- موسیقی زبان حافظ
- چامه های میهنی مشروطه
- راه مهتری
- شعر و شعر تعليمى از نظر فردوسى و عصر شاهنامه نويسى
- شاهنامه و مبحث انواع شعر
- دریاچه ی ارومیه
- منشور کورش به شعر
- سروده ی ستارخان با آوای هما ارژنگی
- شاهنامه را به شعر باید خواند یا به نثر؟
- كيمياي زن
- مادر گنج پربها
- آفتاب نبوت
- سروده ی زیبای یاد تو
- شعر شیرکوه بذ بابک خرمدین از هما ارژنگی
- مدرسه ی عشق
- خلیج فارس- صمیم
- آذربایجان
- شعر زیبای مادر - ایرج میرزا
- گل های خرمشهر
- ای عشق همه بهانه از توست
- چامه ی ایران و توران
- آتش در تخت جمشید
- چکامه عرفانی سلوک
- سروده ی مرگ فردوسی
- راه خدا
- عالم
- سروده ی زیبای قلب مادر
- سپید رود
- زبان شعر امروز
- برای فردوسی بزرگ
- ملک الشعراء بدرالدین بن عمر جاجرمي
- امامالشعرا حکیم قطران
- ملک الشعرا بهار
- میهن و فرهنگ ما
- سروده ی زیبای ستارخان
- کورش و پاسارگاد
- تاريخ انوشيروان در شاهنامه و اشعار شعراى بزرگ عرب
- وطن یعنی چه
- شعر کاش می دانستی
- به خون دانى چه بندم نقش؟ ايران
- ما گروه وطن پرستانیم
- فردوسی ایران
- شعر سنگ خارا
- بسته ی دام
- سروده ی روز و شب
- سروده ی زیبای خزان عشق
- فردا تو میایی
- زندگی
- خدا هم عاشقان را دوست دارد
- سروده ی زیبای صدای عشق
- پند-فریبا شش بلوکی
- چامه ی فردوسی با آوای هما ارژنگی
- بهار ایرانشهر
- مرگ مصدق
- شعر درخت
- نگهدار ایران
- پایداری زبان پارسی
- شعر نیمایی
- سرو یلدا
- شعر : امیر کبیر
- هفت خان اسفندیار
- سروده ی کورش بزرگ با آوای استاد هما ارژنگی
- بازآفرینی ادبیات کهن
- سرزمین مهر
- روايت و داستان در شعر اخوان
- سروده ی داستانی موش و گربه
- تو را اي كهن بوم و بر دوست دارم
- اندر ستایش فردوسی بزرگ
- مرغ گرفتار
- داستان شعر و شتر
- غوغای بهار
- شعر ماندگار
- سیرت زیبا
- ای ایران ای مرز پر گهر
- سروده هایی از اخوان ثالث با صدای خود ایشان
- عمر عزیز
- بهار شیراز
- زنده رود
- تا سرا پرده ی گل
- فضل خدا
- نیایش
- پیدا و نهان
- که والاتری زانچه من گویمت
- بوستان میهن - محمدرضا محسنی
- ایرج میرزا
- سنایی
- عطار نیشابوری
- ناصر خسرو
- رودکی
- ابراهیم (ع) - سعدی
- شعرهای استاد شهریار با صدای خودشان
- دریای مازندران - هما ارژنگی
- هما ارژنگی : نبرد آریو برزن