روز جهانی زن در ریاضیات (International Day of Women in Mathematics) هر سال در تاریخ 12 مه (مطابق با 22 اردیبهشت در تقویم شمسی) جشن گرفته می‌شود. این روز به افتخار مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی و تنها زن برنده مدال فیلدز، که در 12 مه 1977 متولد شده است، نامگذاری شده است.
مریم میرزاخانی (۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۶ – ۲۳ تیر ۱۳۹۶) یک ریاضیدان برجسته ایرانی بود که به خاطر کارهای پیشگامانه‌اش در زمینه‌های هندسه و سیستم‌های دینامیکی شهرت داشت. او نخستین و تنها زنی است که تا به حال موفق به کسب مدال فیلدز شده است، که در سال ۲۰۱۴ به او اعطا شد. مدال فیلدز یکی از معتبرترین جوایز در ریاضیات است و به نوعی معادل جایزه نوبل در این رشته به شمار می‌رود.
میرزاخانی در تهران به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در ایران به پایان رساند. او دو بار طلایی المپیاد جهانی ریاضی را کسب کرد، اولین بار در سال ۱۹۹۴ و بار دوم در سال ۱۹۹۵، که در دوره دوم توانست نمره کامل را به دست آورد.
میرزاخانی برای تحصیلات عالیه خود به ایالات متحده رفت و در دانشگاه هاروارد تحت نظر کرتیس تی. مک‌مولن، یکی از برجسته‌ترین ریاضیدانان، به تحصیل در رشته ریاضیات پرداخت و در سال ۲۰۰۴ موفق به اخذ درجه دکتری شد. پس از آن، به عنوان استادیار و سپس استاد تمام در دانشگاه استنفورد مشغول به کار شد.
میرزاخانی در زمینه‌های مختلفی از ریاضیات فعالیت داشت، اما بیشتر به خاطر کارهایش در هندسه ریمانی، هندسه هایپربولیک و تئوری ارگودیک شناخته شده است. او به خاطر توانایی‌های فوق‌العاده‌اش در حل مسائل پیچیده و ارائه راه‌حل‌های خلاقانه مورد تحسین قرار گرفت.
متأسفانه، مریم میرزاخانی در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۷ (۲۳ تیر ۱۳۹۶) پس از مبارزه‌ای طولانی با سرطان سینه درگذشت. او به یادگار دختری به نام آناهیتا دارد و میراث علمی او همچنان به عنوان الهام‌بخش برای ریاضیدانان جوان و به ویژه زنان در این رشته باقی مانده است.
مهدی زیدآبادی نژاد