خريد، جزو لاينفک سفر ايرانيهاست و شايد انگيزه اصلي خيلي از سفرها، سر زدن به بازارهاي ارزان قيمت گوشه و کنار کشور باشد.
در اين ميان، خيليها ترجيح ميدهند راهي کردستان و مرزهاي غربي شوند تا هم برايشان فال باشد و همه تماشا! اگر شما هم چمدان سفر تان را به مقصد سنندج، بانه يا هر شهر ديگري در استان کردستان بسته ايد، پيشنهاد ميکنيم يک روز از سفرتان را به گشت و گذار در بيجار اختصاص دهيد که بام ايران لقب گرفته است.
بيجار يکي از قديميترين شهرهاي کردستان است. قدمت تاريخي اين منطقه به هزاره سوم قبل از ميلاد مسيح ميرسد و مويد اين فرضيه «دژ سترک» يا قلعه «قمچقاي» است که در عهد مادها، پارتها و ساسانيان به عنوان پايگاه استراتژيک از آن استفاده ميشدهاست.
اين شهر در دوران مغولها هدف حمله قرار گرفت و چنگيز در 10کيلومتري بيجار در جادهاي که اکنون به ديواندره ختم ميشود، اقامت گزيد و قلعهاي ساخت که اکنون نيز به چنگيز قلعه معروف است. غذاخانه چنگيز نيز در روستايي که اکنون به شهر پيوسته به نام حلوايي قرار داشت و سربازان غذا را دست به دست تا قلعه چنگيز منتقل ميکردند. اين قلعه را اين روزها ميتوانيد بر بالاي كوهي درجاده بيجار - سنندج ببينيد البته فقط بقاياي ديوارها و آب انبارهاي آن باقي مانده است. ساختمان قلعه از سنگ ساخته شده و از ملات ساروج نيز در آن بهره گرفته اند. بيجار در راستاي رشتهکوههاي غرب فلات ايران و در استان کردستان واقع شده و بهدليل ارتفاع بسيار بالا، به «بام ايران» معروف شده است. اين شهر بعد از شهرکرد، مرتفعترين شهر ايران است. بيجار 1940 متر از سطح دريا ارتفاع دارد که 770 متر از تهران و 425 متر از سنندج بلندتر است.
بي جار يا بيدزار؟
درباره نامگذاري بيجار داستان جالبي را روايت ميکنند. ميگويند شبي ناصرالدينشاه با اميرنظام گروسي در گروس ماند و ميخواست خبري را فردا با جارچيها به گوش مردم برساند اما فردا، بدون جارچي همه مردم شهر از آن باخبر بودند. بنابراين بي «جار» کم کم به لقب اين شهر تبديل شد و سر زبانها ماند. البته برخي هم ميگويند ريشه کلمه بيجار «بيدزار» بوده است و گروهي ديگر نيز معتقدند که بيجار به معني سبزه و گياه است.
ديدنيهاي شهر
شهر بيجار در 140 كيلومتري شمال شرقي سنندج و در مسير راه آسفالته سنندج- زنجان قرار دارد و در مجموع حدود 60 اثر باستاني و تاريخي در بيجار شناسايي شدهاند.
همچنين در گذشته بيجار داراي گردشگاههايي مثل باغ صفا، سراب، تخت، چهار باغ، بادامستان، چم حاکمي، باغچه چال يارمجه، چشمه عزيز، شاهرخآباد و عباسآباد بوده است که اغلب تخريب شدهاند و فعلا محدوده شهربازي (باغ صفا) و اطراف رودخانه بيانلو و صلواتآباد، سراب و تخت، براي تفريح و گردش در تابستان استفاده ميشود.
بيجار بنا به سابقه تاريخي باستاني خود، داراي اماکن تاريخي و گردشگري بسيار است که از آنها ميتوان به قلعه قمچقاي، پل صلواتآباد، بناي سنگي اوچگنبد، مسجد خسروآباد، تيمچه حاج شهبازخان، تيمچه امير تومان، زيارتگاه حمزه عرب، پنجهعلي، آثار سد خاکي جعفرآباد، تپه نجفآباد و قلعههاي تاريخي بسيار اشاره کرد. تاريخ سکونت در اين شهر، با نشانههاي تاريخي بهدستآمده در منطقه، به5 هزار سال پيش ميرسد. دژ «سترک» يا قلعه «قمچقاي» که از دوران مادها پايگاه نظامي اين منطقه بوده، يکي از شواهد نشاندهنده قدمت تاريخي اين شهر است.
اگــر گذارتان به بيجار افتاد، حتما سري هم به چشمه آب تلخ (پير صالح) اين شهر بزنيد که در روستاي قشلاق اين شهرستان قرار دارد.
علت نامگذاري اين چشمه به علت تلخ بودن آب آن است. هرچند دليل تلـخ بودن آب اين چشمه به روشني مشخص نشده است، اما گفته ميشود که آب آن براي درمان بيماريهاي روماتيسمي موثر است.