دلایلی بر افسانه نبودن شاهنامه و رد افسانه بودن شاهنامه

Question

درود بر شما

اگر شاهنامه افسانه نیست چه دلایلی بر رد افسانه بودن شاهنامه وجود دارد؟

خشنود می‌شوم راهنمائی‌ام کنید.

Answer 1

درود بر شما

شاهنامه یکی از کهن ترین کتاب های تاریخی ما ایرانیان به شمار می رود که رویدادهای گوناگون تاریخی را در خود جای داده است . تاریخ گاه با افسانه در می آمیزد . شاهنامه نیز در برخی جاها افسانه هایی در میان داستان های تاریخی دارد همانگونه که کتاب تاریخ طبری هم افسانه هایی در خود دارد . همین افسانه ها را هم کسی نمی تواند سر به سر نپذیرد، چرا که برخی از آنان نشان از یک رویداد تاریخی دارد که در آن بزرگنمایی شده است .فردوسی در آغاز شاهنامه و بخش فراهم آوردن کتاب چنین می گوید :

تو این را دروغ و فسانه مدان

به یکسان روشنِ زمانه مدان

از او هر چه اندر خورد با خرد

دگر بر ره رمز معنی برد

در داستان اکوان دیو که به افسانه می ماند می فرماید :

خردمند کاین داستان بشنوَد

بدانش گراید بدین نگرود

ولیکن چو معنیش یادآوری

شود رام و کوته کند داوری

شاهنامه گنجینه ای از داستان های تاریخی است که در دربار پادشاهان ایران و گوشه و کنار گردآوری شده اند . هم در خود شاهنامه و هم در کتاب های تاریخی دیگر آمده است که پادشاهان در کتابخانه ی دربار داستان های پادشاهان پیشین را نگهداری می کرده اند و گاه گاه برای یادآوری برای پادشاه زمان خوانده می شده است و هر پادشاه داستان های زمان خود را بدان می افزوده است .نام این کتاب خدای نامک بوده است که در پارسی شاه نامه خوانده شده است. این کتاب که پس از اسلام به شاهنامه ی ابومنصوری نامور و بگونه ی نثر بوده است ، در آغاز از سوی دقیقی و سپس از سوی فردوسی به نظم در می آید .