cand porsešn ud payvâzešn:
زمانی که واژهای کهن متروک شده(به دلیلهایی) و آن واژه دیگر
کارا نیست نیاز است شما باید واژه جدید بسازید یا وام بگیرید.
cerâ mipendârid vâžagân e farâmušida ye pahlavig ud avestâyig (ud digar zovânân e irânig), digar farzâm ne and?
andar barâbar e bištar e vâžagân e englig, arabig, torkig, ud mongolig, pad vâžasâzih, az riša, niyâz nedârim. mitavânim hamtarâzân e sanskrit, avestâyig, âsig, kordig, pahlavig, … râ, âsânvâr, az vâžanâmagân yâftan.
barây e fandâvarigân vâžagân niz, pad vâžasâzih, az riša, niyâz nedârim. mitavânim abâg âmizândan e do, yâ cand vâža ye irânig, hamtarâz râ, sâxtan (ne vâžasâzih az riša)
اگر همتراز یک واژه بیگانه باشد که ساده و گیرا باشد میتوان
از آن بهره برد اما اگر نیست و نمیتوان ساخت …
cerâ mipendârid hamtarâzân e vâžagân e bigâna, andar zovânân e irânig, xvašâyand, yâ padmâhnâg [قابل فهم] ne and?
eevâz râyan [دلیل] e nâxvašâyandih, yâ nâfarzâmih e vâžagân e farâmušida ye irânig, in ast ke kamtar ânân râ šnuda im (yâ hargez nešnuda im). conânke andar âqâz negeextam [توضیح دادم], agar saranevisih râ, andar hama ye dânešngâhân e irân, frečvânand [اجبار کنند], pas az 10 sâl, bištar e dânešnjuyân, vâžagân e farâmušida râ, andar dânešngâh šnuda and. pas az 20 sâl, bištar e dânešnâmuzân in vâžagân râ šnuda and. pas az 30 sâl, bištar e mardom e xugân [عادی], in vâžagân râ, šnuda and. andar zamâna ye aknunig, barây e gostarândan e yak vâža, pad 200 yâ 300 sâl niyâz nedârim (mânand e 200-300 sâl zamân e gostarânešn a arabig, pas az sarnegunih e sâsânigân). nemunavâr, parvâ konid, az 10-15 sâl piš, ce šomâr vâžagân, az [facebook], ud [instagram], miyân e mardom, farz [حتی] pirzanân ud pirmardân, bâb šoda ast, nemunavâr [message], [SMS], [like], [story], [tablet], [location], [map], [caption], [comment].
اما از بین آنها «نصبیدن» بهتر است چون ای نواژه و مفهوم
آن قرنها در زبان ماست …
in ke [نصبیدن], pišina i drâzâvân dârad, yak sanja ye nâyala [معیار نسبی] ast. šâyad barây e kasân e digar, sanja ye zibâyih e vâža ye [install], yâ sanja ye farâno budan [مدرن بودن] e vâža ye [install], arzešnmandtar az pišina ye vâža ye [نصب], bâšad.
برای واژه گزینی اینگونه پیشرویم:
۱.اگر واژه ای در قدیم بوده یا در گویشی محلیست آنرا به
زبان برگردانیم.
۲-از زبانهای هم خانواده اگر واژه مناسب یافتیم استفاده کنیم
۳-از زبانهای دیگر وام بگیریم.
man niz abâg in gâmagân, hamrây am. pas barây e gozidan, miyân e 3 vâža ye “gomârešn”, [نصب], ud [install], bâyim ânân râ, pad guna ye zir cidan:
- pišina ye vâža ye “gomârešn”, az pišina ye [نصب], ud [install] bištar ast, abâg in ke mardom e xugân, vâža ye gomârešn râ, kamtar šnuda and.
- riša ye [instâlešn], pad riša ye vâžagân e irânig, nazdigtar ast, cun riša ye ân, hend ud urupâyig ast.
- riša ye [نصبشن], az riša ye vâžagân e irânig durtar ast, cun riša ye ân sâmig ast (andarbâr ye in ke âyâ riša ye ân sâmig ast yâ sanskrit, bâyim pežuhidan, beež in cinešn, bištar e vâžagân e irânig, englig, arabig râ, mifravandad [شامل میشود])
pas saranjâm, bâyim vâža ye “gomârešn” râ gozidan.
اما این کتاب یک مشکل اساسی دارد و آن اینست که
برای فارسیزبانان «نامفهوم» است.
porsešn e man niz in ast: cerâ vâžagân i mânand e [like] ud [dislike], pas az 10 tâ 15 sâl az paydâyih [ظهور] e [facebook] andar irân, barây e yak pirmard e 70 sâla, padmâhnâg [قابل فهم] ast, beež hamtarâz e irânig e ânân ([like]=vandešn, [dislike]=pâdvandešn), barây e bištar e mardom, ud farz [حتی] dânešnjuyân, nâpadmâhnâg [غیر قابلفهم] ast?