مهرمیهن | رسانه ی فرهنگ ایران

برابرگزينى هشيارانه برای واژگان بيگانه

سره نويسان برای سره كردن يک واژه در يک گزاره،به دنبال واژه نامه های گوناگون رفته و از درون آنها،واژگان همسنگ را يافته و آن را به كار مى برند.با اينهمه گاهى همسنگ اين واژگان به هيچ روی گويا و هماهنگ با گزاره (جمله) نيست،حتى با دگرگون كردن و كم و زياد كردن گزاره هم به برآيند دلخواه نمى رسند؛ چرا؟چون واژگانى كه بيش از هزار سال پيش به پارسى آمده اند، اينک افزون بر مانى (معنى) بنيادين خود، مانى های ديگر هم به خود گرفته اند كه در هيچ واژه نامه ای نوشته نشده است.

http://www.mehremihan.ir/images/stories/F1/parsi-negaresh2.jpg

برای بازنمودن اين گفتار به يک نمونه مى پردازيم؛

را برمى گزينيم و مى خواهيم همسنگ آن را بنويسيم. در واژه نامه های گوناگون به اين همسنگ ها برای آن برمى خوريم: « اتفاقاً » واژهٔ

اتفاقاً: ناگهانى، ناگهان، بناگه، ناگرفت // بى پيشينه// همداستان // همگى، همگان // يكباره

خوب اين همسنگ ها بسيار درست هستند، پَن (ولى) آيا همه اين ها بس است؟

پاسخ نه، چرا؟ به اين گزاره نگاه كنيد:

پرسش: بهزاد پسر تيزی نيست.

پاسخ: اتفاقاً! بهزاد پسر بسيار تيزی است و پارسال هم شاگرد يكم شد.

با واژگانى كه در بالا نوشته شد، بسيار ناهنجار است. « اتفاقاً » در اينجا جايگزين كردن

در گذر زمان و ساليان دراز به خود گرفته است، بگرديم. در اينجا « اتفاقاً » پس بهتر است به دنبال مانى های (معنى های) ديگری كه واژه

هم جايگزين كرد. « هرگز » و « به هيچ روی » را مى توان با واژگان « اتفاقاً » مى بينيم كه

پس سرهٔ گزاره بالا را مى توان بدينگونه نوشت:

پرسش: بهزاد پسر تيزی نيست.

پاسخ: هرگز! بهزاد پسر بسيار تيزی است و پارسال هم شاگرد يكم شد.

پس اين مانى ها در كنار مانى های نوشته شده چنين هستند:

اتفاقاً:... // همچنين // به هيچ روی، هرگز

اين نكتهٔ بسيار مَهندی است كه نويسندگان و سره نويسان بايد به آن بيشتر و بيشتر بنگرند و تنها به واژه نامه های پيرامون بسنده نكنند. گرچه

خودسرانه هم نبايد كار كرد، چون چه بسا به جای سودمندی، زيان هم به زبان پارسى مى رساند. اين نكته بايد بسيار موشكافانه بررسى شود، و

نيازمند خواندن فراوان نسک های امروزين و خوب چيرگى هنرمندانه به زبان پارسى امروزين است.

........

سيامک قديمى - واژه نامه ی پارسی سره

دیدگاه‌ها  

0 # هرمزاردشیر 1398-11-23 22:16
با درود .بسیار خوب و کارساز بود این جایگزینی.نیازی نیست ما چمان واژگان عربی رو ب پارسی بنویسیم.همین اتفاقا که گنگ هست و ب نادرست خیلی مردم بکار گیری میکنن.
پاسخ دادن

نوشتن دیدگاه


دستاوردهای هموندان ما

بارگذاری
شما هم می توانید دستاوردهای خود در زمینه ی فرهنگ ایران را برای نمایش در پهرست بالا از اینجا بفرستید.
 

گزینش نام برای فرزند

 

نگاره های کمیاب و دیدنی

XML