مهرمیهن | رسانه ی فرهنگ ایران

ریشه ی نام دریای کاسپین (مازندران)

در مورد ریشه این واژه نظریات مختلفی وجود دارد:در فرهنگ پارسی باستان، این دریا به نام «وارکَ شْ» مرکب از دو واژه «وُاوُ» همان معنای «فراخ و پهن» و «کَ ش» به معنی «کرانه و ساحل» است. «وُاوُ» همان معنای «پراخ» در اوستاست که با گذشت زمان تبدیل به فراخ و پهن شده است.

 

«کَ ش» همان «کَ سَ» است که در زبان پهلوی به «کرت» و در زبان فارسی امروزی به کرانه تبدیل شده است و لذا عده­ای بر این باورند که کاسپین از همان «وارک ش» است که از دو واژه «کَ سَ» و «پین» گرفته شده است که به معنی کرانه پهن و فراخ است.

عده ای می­گویند: کاسپین برگرفته از نام قوم کاسپی است که در این منطقه زندگی می­کردند.

عده ای می­گویند: کاسپی جمع «کاس»، «پی» علامت جمع است و کاسیان همان کاسپی ها هستند که در سرزمین لرستان کنونی می­زیند.

عده ای دیگر می­گویند: کاسپین همان «کاسبین» هست و همان کاسبیه که در زبان گیلکی «کاس» به معنای چشم زاغ و «بیه» در گذشته رودخانه یا ساحل آن را می­گفتند. بیه پس مغرب سفیدرود بود و بیه پیش گیلان شرقی نامیده می­شد. ظاهراً افرادی که در ساحل دریای مازندران زندگی می­کردند، مردمانی سفیدپوست، پریده رنگ و زاغ چشم بودند. به این دلیل به این دریا کاسپین گفته شده است.

دریای کاسپین

به هر حال جنوب دریای مازندران زیستگاه اقوام تاریخی کاس بوده که به دو شعبه کاسپی ها و کاسی ها تقسیم می­شدند. بدین ترتیب مشخص می­شود که نام کاسپین بر این دریا اطلاقی درست است و قوم کاسپی ها بر منطقه بزرگی از ایران حتی تا قزوین سکونت داشته اند و بنابراین نام این قوم بر این دریا به جای ماند. عده­ای نیز بر این باورند که قزوین معرب همان کاسپین است، لذا دریای کاسپین را دریای قزوین نیز گفته­اند. البته درمورد وجه تسمیه قزوین نظریات دیگری نیز هست.

دیدگاه‌ها  

+12 # امیر 1391-09-10 00:23
درود بسیار ازتوضیحتان ممنون ام ایکاش نام رایج یعنی خزر یا کاسپین عنوان بشه نه مازندران چون اصلا درهیچ جای دنیا دریای مازندران وجودنداره
پاسخ دادن
+1 # بهمن 1401-09-05 02:28
چرا من رومانی زندگی میکردم در رومانی هم دریای مازندران نام داره. Mare maxsndaran
پاسخ دادن
+11 # هانیه 1394-02-28 03:36
فکر میکنم تو ایران اکثرا به نام خزر میشناسن اما در اصل کاسپینه
پاسخ دادن
+13 # ماندانا 1395-03-30 13:01
نام این دریا کاسپین هست برگرفته از فوم ایرانی کاسپی است همانطور که خلیج فارس در جنوب هم برگرفته از نام قوم ایرانی فارس است.قزوین هم همان کاسپین بوده که بعد از حمله اعراب به به این شکل در آمده مثل گرگان که تا مدتها جورجان تلفظ میشده. همین الان هم بعضی شهرها به تلفظ عربی هستند که باید به فارسی برگردانده شوند.
پاسخ دادن
+12 # شروین 1395-11-24 11:35
دریای کاسپین بر گرفته از نام قوم ایرانی کاسپی است در حالیکه خزر نام یک قوم غیر ایرانی است.نظر به اینکه خزر گمان می رود قوم ترک باشند .در جهان تنها ترکیه و جمهوری آذربایجان و ترکمنستان که ترک هستند این دریای کسپین را دریای خزر می نامند.منافع ملی حکم می کند نام دریای خزر را به دریای کسپین برگردانیم.دریای کاسپین زیباتر و ایرانی و با کلاستر است.
پاسخ دادن
+7 # محمد 1396-06-11 00:49
از نظر من اسم کاسپین یا مازندران و قزوین اسم مناسبه تری است تا خزر چون قوم خزر ساکن ایران و ایرانی نبودند . ضمن آنکه یک قوم بودند که از صحرای چین به دریای مازندران رسیدند
پاسخ دادن
0 # مهدی 1401-06-04 11:47
بحث رو نژادی نباید و باید نامی که اصالت داره به کار برده بشه
پاسخ دادن
+4 # کوروش هو متی 1396-11-10 01:19
بادرود.....کاسپی +ین .....سونیک (مانند) زر +ین ....که ما انرا امروزه کاسپِیَن میخوانیم.....که مانای خرده گیری نیست. هر دو چمی که در مورد واژه گفته شد درست و فرهودیت دارد گرچه بنظر همان مردمان چشم زاغ درستر می نماید....هرچه باشد یک واژه بی همتای پارسیک است که در خور پبیشینه ایرانیان است.
خرد توشه راهتان
کوروش هو ......پژوهشگر واژه های پارسیک
پاسخ دادن
+1 # نیما قاسمی زمانی 1400-09-18 01:25
ین آخر واژه کاسپین هیچ ربطی به عبارط زرین نداره. ما می گیم کاسپیَن: Caspian نمیگیم :Caspin. این کاسپین مضاف الیه انگلیسی از واژه کاسپی هست. مثل persian golf. Arabian sea. American soldier
پاسخ دادن
+9 # Sara 1396-12-04 19:10
این نام کاسپین برای این دریا بسیار مناسبه چون توی تمامی نقشه های جهان دریای کاسپین بوده است
پاسخ دادن
+6 # Zahra 1397-02-19 13:35
نام دریای خزر باید ب کاسپین تغییر کنه.نام کاسپین نشان دهنده اصالت ایران هست ن خزر.همه همینو میخوان
پاسخ دادن
+3 # شهریار آریابد 1397-05-28 13:25
درود هم میهنان فرهیخته
سخن کم ، گزیده و دانش پایه باید باشد نا در اندیشه مانا باشد ، کاسی ها یک ویس ایرانی و باشنده در کرانه های دریایی اپاختری بودند که خود به دوبخش کاسی های کوهستان نشین رزم آور و کاسی های دشت نشین یا کاسپی می شدند و امروزه بخش هایی از ایران بنام آنان می باشد چون : کاشان (کاسان)، کاشمر ،کاسپیان(قزوین)و نیز دریایی کاسپیان که در لاتین کاسپین و در تازی قزوین شده کاربرد جهانی دارد ، ولی خزر یک نام دروغین و ایران ستیزانه است و برپایه کینه و نادانی گروهی بر دریایی اپاختری نهاده شده و درآینده زدوده خواهد شد ، برذاشته ها و ارزشهای میهنی ارج بنهیم و بنام بیگانگان ننامیم.
پاسخ دادن
-1 # حسین 1397-09-16 22:25
خیلی جالبه ،درقزوین اقوامی هستند که پوستی سفید وچشمانی زاغ دارند ،به احتمال زیاد از همین اقوام کاسپی هستند،
پاسخ دادن
+4 # Kasra 1398-06-25 22:51
سلام ما لک زبانان به منطقه وسیع (پین،که همون پهنه)میگیم،کاس+پین،باتوجه ب نوشته بالا گفتم شاید جالب باشه،ما خودمونو کاسیت میدونیم
پاسخ دادن
+1 # پیام 1400-06-17 12:00
به نظر بنده ریشه زبان چون یکی است باعث اشتباهاتی میشه ،یعنی اقوام مختلف میگویند چون این کلمه مثلا کاسپین شبیهش رو ما داریم پس اقوام ما در آن منطقه زندگی میکردند،الان هم اگر دقت کنید بعضی کلمات بین زبانهای ایرانی رایج هست و حتی کلماتی را با سایر کشورها مشترکیم مانند هند و پاکستان و حتی انگلیس و فرانسه و روسیه،پس بیایم بگیم چون این کلمه مشترک هست پس اقوام ما اینجا زندگی میکردند،خیلی مسخره هست این طرز فکر.
پاسخ دادن
0 # Fk.am 1400-08-03 19:11
منبع این تحقیقات روازکجامیتونم پیداکنم؟
پاسخ دادن
+1 # @سرپرست دیدگاه ها 1400-08-04 08:59
کتاب "دریای مازندران" نوشته ی احمد بریمانی را بیابید
پاسخ دادن
0 # آوان 1400-09-21 00:47
ضمن احترام به نظرات مختلف
اسم اصلی این دریا ‌کاسپین هست که از قوم کاسی ها سر چشمه میگیره . ولی متاسفانه یه قوم ترک که مهاجر بودن اسم دریا رو عوض میکنن و بهش میگن دریای خزر که چنین واژه ای در هیچ کجای دنیا بجز تعداد انگشت شماری که ترک زبان هستن و بخاطر منافع خودشونه بهش میگن دریای خزر. ای کاش روزی برسه که مردم به این آگاهی برسن و جای جای میهن خودشون رو با نام اصیل خودش نام ببرن نه با واژه های بیگانه
پاسخ دادن
+1 # رضا 1401-01-27 14:03
سلام . یک سند بیاورید که انگلیسی ها به قزوین کاسپین می گفتند! آخه دریای کاسپین چه ربطی به قزوین داره؟! یک فرضیه ضعیف است که دریای کاسپین تا قزوین کنونی هم گسترش داشت . احتمالا تروریستهای انگلیسی در میلیونها سال پیش برای شنا به قزوین می رفتند!!
پاسخ دادن
-1 # امیر 1401-12-23 03:24
ترک یا تورک نام زبان است و یکی از نام های معروف و کهن این قوم بزرگ و قدیمی قز یا گز (در تورکی یعنی کوچرو مثل قوم پرسه یا پارس که در فارسی یعنی کوچرو)هست که به لاتین کاس تلفظ میشه و هر قوم و شهری از این نام گرفته شده به معنی قوم ترک است. مانند قفقاز (به لاتین کاکاس) که در ترکی یعنی کوه های قزها. قله قاف هم از آن هست. مثل *قزوین* که ترکیب ترکی *قز اوین* به معنی خانه ترکان قز هست. مثل منطقه اوین تهران که به معنی خانه هست. شهر قازان روسیه و تمدنقزها(کاسها) به نام تمدن قزوین (لاتین کاسپین) در 5000سال پیش کل فلات ایران رو فراگرفته بود. مثل سقز یا ساق قز به معنی قزهای سمت راست. مثل حکومت قزنوی ها. مثل دریای خزر که تلفظی از دریای قزر ترکیب ترکی قز ار به معنی مردمان ترک قز هست و در لهجه های مختلف ترکی گاهی ق یا خ بصورت ه تلفظ میشه و مردمان قفقاز میگن هزر و همین تلفظ بصورت فارسی شده و آذر به نام ترکی سرزمین قزربایگان ( زندگی مردمان ترک قز) بصورت آزربایجان درامده. در ضمن مازنیهای مانند پارسها مهاجرانی از محدوده هند قدیم هستند و تمامی شهرهای مازندران واژه های کاملا هندی است. مانند آمل و بابل و ساری این سه نام در هندوستان کاربرد زیادی داره و نام بعضی شهرها و دارای معنی است.
پاسخ دادن
-1 # کسرا بیرامی 1402-04-24 18:15
دریای کاسپین یا کسپین یا قزوین معروف هست حتی اعراب به نام دریای قزوین می‌نامند کاسپین قوم ایرانی بوده در حالی که خزر یه قوم متجاوز بوده که متاسفانه خودمون به اسم این قوم وحشی خزر میشناسیم کل دنیا دریای کاسپین میگه
پاسخ دادن

نوشتن دیدگاه


دستاوردهای هموندان ما

بارگذاری
شما هم می توانید دستاوردهای خود در زمینه ی فرهنگ ایران را برای نمایش در پهرست بالا از اینجا بفرستید.
 

گزینش نام برای فرزند

 

نگاره های کمیاب و دیدنی

XML