تطبیق واژه هایی از زبان های تالشی و تبری ( مازنی )

1 – خانه :

تالشی : کَه – kâ ؛ کومَه – kuma : خانه ای موقت در جنگل

تبری : سِرِه – sere ؛ خِنِه – xene ؛

کیمِه – kime ؛ کومِه – kome : خانه موقت در شالیزار ؛ تِلار – telār : خانه موقت در جنگل

2 – ردیف :

تالشی : رَج – raj

تبری : رَج – raj

3 – تشنه :

تالشی : تِی شی – teyši

تبری : تِشنا – tešnā

4 – گرسنه :

تالشی : وِی شی – veyši

تبری : وِشنا – vešnā

5 – پسر :

تالشی : زوئه – zua

تبری : ریکا – rikā

6 – دختر :

تالشی : کِلَه – kela ؛ کینَه – kina

تبری : کیجا – kijā

7 – برادر :

تالشی : بوئه – bua ؛ ( بِرا – berā : تالشی جنوبی )

تبری : بِرار – berār ؛ گَگِه – gage

8 – خواهر :

تالشی : هووَه – hova ؛ ( تالشی جنوبی : خواَر – xoar ؛ خا – xā )

تبری : دِدا – dedā ؛ خاخِر – xāxer : خواهر

9 – روسری :

تالشی : لَچَک – lačak ، روسری سه گوش

تبری : لَچَک – lačak ، روسری سه گوش

10 – قاشق :

تالشی : کِچَه – keča

تبری : کَچِه – kače

11 – زنبور عسل :

تالشی : مِش – meš

تبری : ماز – māz

12 – گریستن :

تالشی : بامی یِه – bâmiye

تبری : بِرمِسسِن – bermessen

13 – اشک :

تالشی : آست – âst ( تالشی جنوبی : اَسرگ – asērg )

تبری : اَسری – asri

14 – ستاره :

تالشی : سوئه – sua ؛ اُستُوَه – ostova ( تالشی جنوبی : سارَه – sāra ؛ سارِه – sāre )

تبری : اِسارِه – esāre

15 – ماه ، کره ماه

تالشی : اُشِم – ošēm ( تالشی جنوبی : منگ – mēng ؛ مَنگ – mang )

تبری : مونگ – mong

16 – نور :

تالشی : سو – su

تبری : سُو –  sū

17 – سفید :

تالشی : ایسپی – ispi

تالشی : اِسپِه – espe

18 – چشمه :

تالشی : هونی – huni ؛ ( تالشی جنوبی : خونی – xuni )

تبری : خونی – xuni

19 – اکنون ، حالا :

تالشی : اِستِه – ēstē

تبری : اِسا ، ایسا – esā ، isā

20 – عقب ، پشت :

تالشی : پِش – peš

تبری : پِش – peš

21 – گاونر :

تالشی : کَلَه – kâlâ ؛ وِشَن – vēšân ؛ ( تالشی جنوبی : وَرزا – varzā )

تبری : وِرزا – verzā

22 – روی ، چهره :

تالشی : دیم – dim

تبری : دیم – dim

23 – بینی ، دماغ :

تالشی : وِنی – vēni ؛ وینی – vini

تبری : وِنی – veni

24 – سگ :

تالشی : اِسپَه – ēspa

تبری : سگ – sag

25 – توله سگ :

تالشی : کِتَه – kēta

تبری : سَکِتکا saketkā  ؛ سگ کِتِه sagkete

26 – اوردک :

تالشی : بیلی – bili

تبری : سیکا – sikā ؛ بیلی – bili

27 – گوسفند :

تالشی : پاس ، پَس – pâs

تبری : گِسوِن – gesven ؛ گِسَن – gesan ؛ گوسپِن ، گاسپِن – gāspen

28 – مرغ :

تالشی : کاک – kâg ؛ ( تالشی جنوبی : کرگ – karg )

تبری : کِرگ – kerg

29 – خروس :

تالشی : سوک – suk

تبری : تِلا – telā

30 – مادر :

تالشی : نَنَه – nânâ ( تالشی جنوبی : دِدِه – dede )

تبری : مار – mār ؛ دَدِه – dade ؛ نِنا – nenā ؛ نَنِه – nane

31 – پدر :

تالشی : دَدَه – dâdâ

تبری : پِر – per ؛ پی یِر – piyer ؛ بَبِه – babe ؛ بِبا – bebā

32 – گرگ :

تالشی : واگ – vâg ؛ ( تالشی جنوبی : وَرگ – varg )

تبری : وِرگ – verg

........

پی نوشت :

در این تطبیق ، واژه های تالشی از گویش شمالیِ این زبان و مربوط به منطقه آستارا می باشد و در بعضی موارد به گویش جنوبی زبان تالشی نیز اشاره شده است ، و واژه های زبان تبری نیز گویش شهرستان بابل در استان مازندران می باشد . واژه های تبری به صورت مستقیم از آقای علی شعبان نیا گویشور تبری زبان اهل بابل در استان مازندران پرسیده شد .

گردآورنده : ضیاء طرقدار ( گروه پژوهندگان مهرمیهن )