مهرمیهن | رسانه ی فرهنگ ایران

ماشین و برخورد ایرانیان با واژه های اروپایی اندام های آن

فریدون جنیدی:

ماشین در جهان باستان پیشینه ای دور دارد و در ایران بهره وری از توان (انرژی) آب و باد و نیروی کشش زمین = ماشینهای گونه گون ساخته شده است و پیشرفته ترین ماشینها آن بود که در آن گردش یکنواخت به گردشی که کوبه می زد، دگرگون شده بود و نام این ماشین دنگ بود که دنگ آبی آن برای کوبیدن خرمن برنج و گندم بکار میرفت . دیگر از ماشینهای پیشرفته ساعت های بزرگ روزشمار و ماه شمار و سال شمار بود که گردش اختران دوازده گانه و ماه و آفتاب نیز در آن گنجانیده شده بود و در برخی از این ساعتها که همگی به نیروی کشش زمین و نیروی آب کار می کردند در هر ساعتی چراغی خاموش می شد و جنبش ها و کششهای بیشمار در آن بکار گرفته شده بود که برخی تا به یکصد و پنجاه لنگر نیز می رسید.

بدین روی هنگامیکه ماشین اروپایی که به نیروی نفت کار می کند به ایران آمد کارگر ایرانی از روی دستگاههایی که پیش از آن در ماشین های ایرانی دیده بود برای اندامهای گونه گون آن نامهای ایرانی بکار برد چون بالشتک، دنده ، چرخ دنده ، چرخ ، رکاب ، دسته ، کاسه نمد، میل لنگ ، فنر، کمک فنر، تویی ، رویی ، پل، پروانه، تسمه پروانه، چلاقک . . . و برای اند امهایی که در ماشینهای ابرانی همانند نداشت نامهایی ایرانی برگزید چون : فرمان ، چهار دنده ای ، پنج دنده ، یخ شکن ، دنده جلو، فنر لوله ای فنر شمش . . . و اگر برای گزینش واژه تازه در می ماند، درماندگیش تا بدانجا نبود که یکباره واژهٔ اروپایی را بپذیرد، که نیمی از آنرا بفارسی گفت : ته سیلندر، سرسیلندر، پوسته کارتر، دسته موتور ، پمپ باد ، پمپ روغن ، دنده استارت ، سوپاپ دود . . .

و بدینسان کارگر ایرانی شایستگی خویش را در برخورد با واژه های اروپابی و گزینش واژه های برابر به فرهنگستانها و استادان زبان آن دوران نشان داد!

.......

واژه های ایرانی در زبان انگلیسی - محمدعلی سجادیه

نوشتن دیدگاه


دستاوردهای هموندان ما

بارگذاری
شما هم می توانید دستاوردهای خود در زمینه ی فرهنگ ایران را برای نمایش در پهرست بالا از اینجا بفرستید.
 

گزینش نام برای فرزند

 

نگاره های کمیاب و دیدنی

XML