شهرستان دزفول پايتخت مقاومت ملت ايران با 4762 كيلومتر مربع مساحت و بيش از 500 هزار نفر جمعيت شمالي‌ترين شهر استان خوزستان است. دزفول از شمال با استان لرستان، از شرق با شهر مسجدسليمان و استان چهارمحال‌وبختياري، از شمال غرب با انديمشك، از جنوب با شوشتر و اهواز و از غرب با شهر شوش دانيال همسايه است. دزفول از سطح دريا 143متر ارتفاع دارد و در فصل تابستان هواي گرم و در زمستان از هوايي معتدل برخوردار است.
ناحيه شمالي و كوهستاني دزفول شامل مناطق سردشت و شهيون است. رودخانه دز كه از بزرگترين رودخانه‌هاي آب شيرين خوزستان و ايران به شمار مي‌آيد، از وسط اين شهر عبور مي‌كند.
شكل‌گيري اين شهر به زمان شاپور اول ساساني برمي‌گردد. پس از غلبه شاپور اول ساساني بر سپاهيان روم و اسارت «والرين» امپراتور روم پادشاه ساساني به اسيران رومي فرمان داد تا براي جبران زيان‌هايي كه به شهرهاي ايران وارد كرده بودند تأسيساتي را در شهرهاي خوزستان ازجمله دزفول و شوشتر بنا كنند كه برخي از اين تأسثيسات مثل پل قديمي دزفول هنوز هم پابرجا است و به خاطر حفظ اين اثر باارزش، ميراث فرهنگي با همكاري شهرداري دزفول اقدام به ساخت دو رمپ دسترسي وسايل نقليه در ابتداي پل كرده است. قرار است اين پل با هزينه اوليه 250 ميليون تومان بازسازي و فقط محل عبور مردم شود.
وجود رودخانه دز كه از كوه‌هاي زاگرس و شهرستان اليگودرز سرچشمه مي‌گيرد باعث شده دزفول به عنوان مهمترين شهرستان خوزستان از نظر توليد محصولات كشاورزي شناخته شود.
مهمترين محصولات كشاورزي دزفول شامل مركبات، گندم، جو، ذرت و صيفي است كه سالانه صدها تن آن به خارج از كشور و شهرهاي ايران صادر مي‌شود.
سد دز در سال 1342 بر روي اين رودخانه و پايين‌دست چندين سد تنظيمي به منظور سيراب كردن زمين‌هاي كشاورزي ساخته شد و بيش از 120هزار هكتار از زمين‌هاي كشاورزي به وسيله كانال‌هاي بتني، زير كشت انواع محصولات كشاورزي رفت.
جاذبه‌هاي طبيعي
با وجود گرماي بالاي 45 درجه دزفول اين شهر را مي‌توان در شمار زيباترين، باصفاترين و سرسبزترين مناطق جنوب غرب كشور معرفي كرد.
آبشار «شوين» با بيش از 90 متر ارتفاع و 70 متر عرض در لنگرگاه منطقه «ليوس» در شمال دزفول در سال پذيراي صدها گروه كوهنوردي و عاشقان طبيعت است. براي رسيدن به اين آبشار دو راه وجود دارد.
نخستين راه دسترسي به آبشار شوين از طريق روستاي «شهيون» و جاده شهيدآباد دزفول و دومين راه از طريق راه‌آهن انديمشك ـ دورود است كه از ايستگاه تله‌زنگ پس از حدود پنج ساعت پياده‌روي از طريق جاده خاكي به روستاي «شوين» منتهي مي‌شود.
* سد و درياچه سد دز: درياچه سد دز از چشم‌اندازهاي بسيار زيبا و دلنشين منطقه شمال خوزستان است كه در سال گردشگران بسياري از امكانات آن بهره‌مند مي‌شوند.
دزفول با توجه به وجود پناهگاه‌هاي حيات‌وحش دز و كرخه، بيشه‌زارهاي اطراف رودخانه دز، تنگه‌ها و غارها، آبگيرها و بزرگترين تفريحگاه ساحلي دز «علي‌كله» بزرگترين منطقه گردشگري خوزستان به شمار مي‌آيد.
دزفول واقع در 140 كيلومتري اهواز و 650 كيلومتري تهران از امكانات خوبي همچون فرودگاه، شبكه ريلي (در 10 كيلومتري شهر انديمشك) و امكانات منظم مسافربري بهره‌مند است.
فرودگاه دزفول كه در هفته بيش از 10 پرواز به تهران و بالعكس دارد، توانسته بار ترافيكي فرودگاه اهواز را كاهش دهد.
هتل ايرانگردي و جهانگردي و چندين هتل و مسافرخانه ديگر دزفول را به قطب گردشگري خوزستان تبديل كرده است.
آثار تاريخي
بقاياي شهر جنديشاپور متعلق به دوره ساسانيان در 15كيلومتري دزفول، آسياب‌هاي قديمي «موزه آب»، زير پل دوم «جديد» دزفول، بقعه شاه ابوالقاسم، مجموعه تاريخي شاه ركن‌الدين كه متعلق به دوره تيموريان است.
بازار قديمي دزفول كه در زمان ساسانيان ساخته شده است، آستانه متبركه محمدبن موسي‌الكاظم(ع) «سبزقبا» كه هزاران زائر از نقاط مختلف خوزستان و كشور دارد، آستانه متبركه حضرت حزقيل نبي(ع) پدر بزرگوار حضرت دانيال نبي(ع)، آستانه متبركه محمدبن جعفر داماد گرانقدر حضرت علي(ع) و آستانه متبركه ابراهيم و عقيل فرزندان گرامي حضرت علي(ع) و آستانه متبركه سيدمحمود و امامزاده سيدسلطانعلي(ع) از جمله آثار تاريخي و مذهبي شهرستان دزفول است كه سالانه هزاران گردشگر را به سوي خود جلب مي‌كنند.
دزفول شهر آجري جهان
دزفول را شهر آجري جهان هم مي‌نامند. بافت قديمي و تاريخي دزفول 50 هكتار از شهر را در بر مي‌گيرد. در اين مناطق خانه‌هاي زيبايي همچون خانه تيزنو (صفويه)، نيل‌ساز، سوزنگر، قلمبر وجود دارد كه توسط سازمان ميراث فرهنگي و سازمان نوسازي و بهسازي دزفول بازسازي و مرمت شده‌اند.
مساجد تاريخي دزفول
مسجدجامع دزفول كه در قرن سوم هجري ساخته شده است، مسجد لب خندق، مسجد ميان‌دره، مسجد شيخ معزي و مسجد ملاشاه علي، و ده‌ها حسينيه و بقعه‌هاي مقوم، شاه خراسان، شيخ جابر انصاري (عارف بزرگ) پير اسحاق، علي ديمي (قدمگاه امام رضا(ع))، شيخ اسماعيل قصري (عارف) از ديگر آثار تاريخي مذهبي دزفول به شمار مي‌آيد.
صنايع دستي: در شهر دزفول انواع صنايع دستي چوبي توليد مي‌شود.
قلم ني: قلم ني دزفول از مرغوب‌ترين و ممتازترين نوع قلم ني است كه در بين هنرمندان خوشنويس كاملاً شناخته شده است و از سوغات معروف دزفول به شمار مي‌آيد.
كلوچه خرمايي: از معروف‌ترين خوردني‌هاي دزفول كلوچه خرمايي است كه همانند سرشير، لبنيات، ارده، حلوا شكري و كنجدي آن در خوزستان معروف بوده و خريداران فراواني دارد.
برگرفته از روزنامه اطلاعت 1390 خورشیدی
مهدی زیدآبادی نژاد
دیدگاه‌ها
درود بر شما
آنگونه که پیداست این مسجد پیشینه ی بسیار بلندی دارد و با آنکه در تاریخ راستین ساخت آن هماهنگی نیست اما روشن است که پیش از فرمانروایی صفویه ساخته شده است.