همدان ، آینه ی تاریخ ایران

استان همدان با هواي ملايم و طبيعت زيبا، آثار تاريخي فراواني را در خود جاي داده است.همدان با توجه به موقعيت ويژه اقليمي و تاريخي، نوروز هر سال پذيراي هزاران مسافر و گردشگر است تا ضمن بهره‌گيري از هواي ملايم و طبيعت زيباي آن، تماشاي آثار تاريخي و نقاط ديدني اين خطه از ميهن اسلامي لذت ببرند. اين استان با بيش از 18 هزار كيلومترمربع وسعت در غرب ايران قرار گرفته است. استان همدان از شمال به زنجان، از جنوب به لرستان، از شرق به استان مركزي و از غرب به كرمانشاه و كردستان محدود است.
همدان منطقه‌اي است كوهستاني كه بيشتر كوه‌هاي آن از تخته سنگ‌هاي خارا تشكيل شده است و كوه الوند با 3574 متر ارتفاع، كوه‌هاي جنگ الماس، ارمني، قرمداغ، سلسله جبال خرقان، فس و لشكر از مهمترين ارتفاعات اين استان به شمار مي‌آيند.
استان همدان داراي زمستان‌هاي سرد و پر برف و باران و تابستان‌هاي معتدل است.
شهر پر جاذبه و ديدني همدان با بيش از 3000 سال قدمت در دامنه كوه سر به فلك كشيده الوند فرش گسترده است.تپه تاريخي هگمتانه از تاريخ سه هزار ساله اين شهر به خوبي خبر مي‌دهد و آثار تاريخي بزرگي در قلب شهر همدان ديده مي‌شود.
صنايع دستي، سراميك و سفال سازي يكي از مظاهر هنري و فرهنگي است كه تبلوري از ذوق و استعداد مردم لالجين همدان را به نمايش مي‌گذارد. دست‌هاي ماهر صنعتگران اين رشته با تركيب و تلفيق هنر و انديشه توانسته‌اند نشانه‌هايي از خلاقيت و استعداد ايراني را به نمايش بگذارند. سفال همدان به عنوان يكي از زيباترين نمونه‌هاي سفال ايران از طريق فروشگاه‌هاي بسياري كه در شهر همدان و ساير نقاط كشور موجود است به بازار عرضه مي‌شود.
وجود مقبره‌هاي شخصيت‌هايي از جمله: عين القضات، باباطاهر، ابوعلي سينا، سيد جمال الدين اسدآبادي، ملاحسين شوندي و مرحوم آخوند همداني به اين ديار غنايي بيشتر بخشيده است.غار عليصدر به عنوان بزرگترين غار آبي جهان يكي از پر جاذبه‌ترين و شگفت انگيزترين غارهاي دنيا محسوب مي‌شود و از موقعيت خوبي در اين منطقه برخوردار است.
اين غار در 72 كيلومتري شمال غرب همدان واقع است، به عنوان زيباترين جلوه‌هاي نظام طبيعت به شمار مي‌رود و هر سال در فصول مختلف به‌ويژه تابستان مسافران و مشتاقان زيادي را از گوشه و كنار ايران و ساير كشورهاي جهان به‌سوي خود جلب مي‌كند.غار عليصدر به‌صورت دريچه‌اي بزرگ در دل كوه‌هاي موسوم به سوباشي در روستاي عليصدر قرار گرفته است. در مجموع ديدني‌هاي استان همدان از جمله گنجنامه، شيرسنگي، استرو مردخاي، تپه هگمتانه، گنبد علويان و برج قربان هر كدام در جاي خود گفتني‌هاي زيادي دارند.
آرامگاه بوعلي‌سينا
طرح ونقشه گنبد آرامگاه با توجه به سبك معماري قرني كه حكيم در آن مي‌زيسته و از روي قديمي‌ترين بناي تاريخ‌دار عصر اسلام در ايران يعني بناي معظم گنبد قابوس كه يكي از شاهكارهاي معماري به شمار مي‌رود اقتباس شده است. اما به جاي ده ترك در اينجا دوازده ترك منظور شده و بيانگر دوازده رشته علوم ودانش‌هاي عصر ابن سيناست كه اين دانشمند بزرگ در آنها تبحر داشته است.
آرامگاه باباطاهر
بناي اصلي آرامگاه در مربعي به ابعاد 10در 10متر است كه از مجموعه منشورهايي تشكيل شده كه داراي مدخل‌هاي ورودي و منفذهاي نوراست و با كلاف‌هاي بتوني داخلي استحكام و دوام آن كاملاً تامين شده است. درسطح محوطه داخلي آرامگاه كاشيكاري معرق و تزيينات معقل بسيار ظريفي به كار رفته كه جلوه خاصي به قسمت‌هاي داخلي مزار داده است.
24 دوبيتي از سروده‌هاي باباطاهر روي 24 قطعه سنگ مرمر در قسمت پايين اطراف محوطه داخلي جايگاه محك و نصب شده است. مساحت كل زير بنا و باغ آرامگاه 8965 متر مربع است وكار ساختمان درسال 1349 به پايان رسيده است.
برج قربان
اين برج تاريخي در محله زندي‌ها ودر نزديكي دبيرستان ابن سينا قرارگرفته و از قرارمعلوم مدفن شيخ الاسلام حسن بن عطار حافظ ابوالعلا وجمعي از امراي‌ سلجوقي است كه در قرن هفتم وهشتم هجري به طرز ساده و بي‌پيرايه‌اي ساخته شده است. بنا از يك برج دوازده ضلعي آجري با گنبدي هرمي شكل دوازده ترك آجري تشكيل شده است. طول اضلاع دوازده گانه برج از بيرون بيش از 2متر واز درون كمي بيش ازيك متر است.
شير سنگي همدان
مجسمه شير سنگي از يادمان‌هاي تاريخ باستان در شهر همدان است که در انتهاي خيابان دوازده‌‌متري سنگ شير و در وسط ميدان مربع شکلي به همين نام قرار گرفته‌است.
تپه‌اي که مجسمه شير سنگي بر روي آن واقع شده تپه باستاني است زيرا تابوت متعلق به دوره اشکاني ازآن محل کشف شده و فعلاً در موزه تپه هگمتانه نگهداري مي‌شود. اين مجسمه به همراه قرينه‌اش ابتدا در دروازه شهر همدان قرار داشته ‌است. در سال 319 (هـ. ق) نيز که ديلميان همدان را به تصرف خود در آوردند دروازه شهر را به کلي تخريب کردند. مردآويج ديلمي قصد داشت يکي از آنها را به ري منتقل كند ولي چون موفق نشد پنجه‌هاي يکي از شيرها را شکست و ديگري را به طور کامل تخريب كرد مجسمه آسيب ديده تا سال 1328 (هجري شمسي) بر روي زمين افتاده بود تا اينکه مهندس هوشنگ سيحون طراح و معمار آرامگاه بوعلي آن را در محل فعلي نصب کرد.
مجموعه تله كابين گنجنامه
مجموعه تفريحي، توريستي و ورزشي تله کابين گنجنامه همدان در ميدان گنجنامه و در 5 کيلومتري شهر همدان و در مجاورت کتيبه‌هاي کهن و آبشار گنجنامه واقع است.
آب و هواي مطبوع کوهستان، دره فرح بخش الوند و چشم‌انداز زيباي دشت ميشان جذابيتي را پديد آورده است که گردشگران داخلي و خارجي را به خود جذب مي‌كند.
سراب گيان نهاوند
سرآب گيان با چشمه‌هاي جوشان، پرآب و زلال، در 21کيلومتري جنوب غرب نهاوند در استان همدان پاي کوه‌هاي گرين از سلسله جبال زاگرس جريان دارد که از جنوب به کوه‌هاي گرين و از غرب به زمين‌هاي روستاهاي ظفر آباد و ميهن آباد محدود مي‌شود.
تپه باستاني گيان نيز در مسير و 2 کيلومتري اين سراب قرار دارد. در مسير اين سرآب جنگلي طبيعي، به وسعت بيش از 100 هکتار وجود دارد.
کلمه سرآب، از دو کلمه «سر» و «آب» تشکيل شده که به معني سرچمشه آب است.دسترسي به اين سرآب، از طريق جاده نهاوند به کنگاور به سمت روستاي گيان امکان‌پذير است.
آرامگاه حيقوق نبي(ع)
حدود سال 590 قبل از ميلاد، بخت النصر پادشاه کلده به اورشليم حمله کرد و گروهي از يهوديان را به قتل رساند و نزديک به 20 هزار نفر از آنان را اسير كرد و به شهر بابل پايتخت کلده که نزديک بغداد فعلي قرار داشت انتقال داد.
حيقوق نبي(ع) در بين اين زندانيان بود و مدت طولاني در زندان به سر برد. در سال 548 قبل از ميلاد، کورش بزرگ پادشاه ايران به کلده حمله کرد و در جنگي لشکريان کلده را شکست داد و بابل را تصرف کرد و طي فرماني دستور آزادي تمام اسرا و زندانيان يهود را صادر كرد.پس از آزادي از بند اسارت بابليان، حيقوق پيامبر(ع) به ايران مهاجرت کرد و در شهر تويسرکان يا رودآور ساکن شد.
آرامگاه حيقوق نبي(ع) در تويسرکان طي قرون متمادي چندين بار بازسازي شده‌است. اين آرامگاه يکي از قديمي‌ترين آثار تاريخي ايران محسوب مي‌شود.

برگرفته از روزنامه اطلاعات