استان فارس يکي از مهمترين نقاط باستاني ايران و شايد جهان باشد. که آثار چند هزارساله را در خود دارد. اين هفته به فيروزآباد در اين استان مي رويم.فيروزآباد پس از جلگه مرودشت، استخر، و بيشاپور كازرون، ازنقاط باستاني فارس و ايران است كه آثار و سنگ نبشته و نقوش متعددي از گذشتگان به يادگار دارد.
در 6کيلومتري شمال فيروز آباد امروزي از شهري ديدن مي کنيم که به دستور اردشيربابکان ساساني ساخته شده است وبه شهر گور يا جور يا اردشيرخورّه معروف بود. اين شهر نخستين بار بوسيله يک باستان شناس آلماني کاووش شد. ساخت اين شهر به زمان پيروزي اردشير بر اردوان پنجم شاه اشکاني باز مي گردد.
شهر داراي دو ديوار حايل است و برجي به بلندي 30متر در ايــن شـهر وجود دارد. چهار خيابان شهر به اين برج مي رسند.شهر گوراردشير يکي از 5 ناحيه معروف پارس بوده است.شهر به شکل دايره ساخته شده و گفته مي شود که تا 400سال بعد هم با الگوبرداري از آن شهرهاي جديد هم به شکل دايره ساخته مي شد.
ابن بلخي در مورد اين شهر در فارسنامه نوشته است: «فيروزآباد که قديم آن را گور مي ناميدند به روزگار کيانيان شهر بزرگي بوده و حصاري عظيم داشت. اسکندر ذوالقرنين چون به پارس حمله کرد چندان که کوشيد نتوانست به حصار شهر گور رخنه کند لذا جهت رودي را که از سرکوه مي آمد، به طرف شهر برگرداند و در شهر جاري ساخت تا آنکه تمام شهر گور در آب غرق شد.»
گـزارش برخي کــاووشگران در گذشته حاکي است که در اين شهـر قديمي ترين رصدخانه ايران قرار داشته است. اردشير شهرهاي ديگري هم در گستره ايران آن زمان ساخت که در تاريخ بلعمي به تعدادي از آنها اشاره شده است.
به پارس شهر جور و آن را «اردشيرخوره» نام کرد، و شهري ديگر به نام «رام اردشير» و ديگر هم آنجا نام وي «ريواردشير»، و به ناحيت اهواز شهري بنا کرد نام او «هرمزاردشير» و آن را «سوق الاهواز» خوانند، و به سواد شهري بنا کرد نام آن به اردشير و آن به عربي «مدائن» است و «ايساباد اردشير» و آن را «مرخ ميسان» خوانند و به بحرين شهري بنا کرد نام آن «بوذراردشير» و امروز آن را «خّره» خوانند.
لیلی زمانی - روزنامه ی اطلاعات