مهرمیهن | رسانه ی فرهنگ ایران

شوش , یادگاری کهن

شهرستان شوش با 5/6كيلومتر مربع مساحت در 24كيلومتري جنوب‌غرب دزفول و 115كيلومتري شمال‌غرب اهواز قرار دارد.
شهر باستاني شوش از مراكز تمدن قديم، از معروف‌ترين شهرهاي دنيا، پايتخت صدها ساله ايلاميان و همچنين پايتخت زمستاني امپراتوري هخامنشي بوده است.
حمدالله مستوفي نويسنده كتاب نزهه‌القلوب، بناي آن را به مهلانيل بنم قنيان بن انوش بن شيث بن آدم ابوالبشر نسبت داده است و مي‌گويد: اين نخستين شهري است كه در خوزستان بنا كردند و هوشنگ بر عمارت آن افزوده و قلعه ساخت و بر آن قلعه قلعه‌اي ديگر و در نهايت استحكام بنا كرد و شاپور ذوالاكتاف تجديد عمارت آن شهر كرد.
در طبقات پايين‌تر اين شهر آثاري به دست آمده كه باستانشناسان آن‌ها را مربوط به 8000 سال پيش مي‌دانند، نام اين شهر در تورات شوش يا شوشن آمده است.
حمزه اصفهاني شوش را چنين توصيف كرده است: شوش به معني شهر زيبا، باصفا، خوب و لطيف است.
در تورات و در قاموس موسي(ع) درباره شوش آمده است: شوشن يا شوشان در زبان عبري به معناي زنبق بوده، در يونان سوسناي مي‌گفتند و نام‌هاي ديگرش «سوسا» و «سوس» بوده، قسمت بزرگي از ولايت شوش و عيلام را هم «سوسيانا» يا «سوزيانا» مي‌گفتند.
شوش يا شوشن نام همه گياهان تيره سنبل، زنبق، نرگس و اسپرغم به شمار مي‌رود.
شوش در دوره اسلامي مدت‌ها از شهرهاي پرجمعيت و پررونق بود اما هنگامي كه مركز خوزستان به اهواز منتقل شد، اهميت خود را از دست داد.
شوش در قرون اوليه اسلامي، آباد و بزرگ بوده و چندين شهر و آبادي داشته است. شوش در آن روزگار داراي قلعه‌اي محكم و قديمي، بازارهايي باشكوه و مسجدي با ستون‌هاي گرد بوده است.
اين شهر به داشتن منسوجات ابريشمي خام، ترنج، انار و نيشكر نيز شهرت داشته است.
* مدفن دانيال نبي(ع)
گفته‌اند كه آرامگاه دانيال نبي(ع) در بستر رود كرخه واقع است كه شهر شوش در كنار آن بنا شده است.
شوش، اين كهن‌ترين شهر جهان، كه 4000سال پيش از ميلاد مسيح به عنوان كانون مذهبي ساكنان دشت‌ اطراف بنيان نهاده شد، پس از 5000 سال حيات پرفراز و نشيب و توأم با روزهاي پيروزي و شكست، رونق و ركود و آباداني و ويراني، با سقوط شاهنشاهي هخامنشي در سال 332 ق.م به مرور در سراشيبي افول افتاد و در قرون ميانه اسلامي رونق خود را به كل از دست داد و به روستاي كوچكي گرداگرد آرامگاه دانيال نبي(ع) مبدل شد.
* قلعه شوش
ژان ماري ژاك دومورگان كه سال 1897 ميلادي براي تحقيق و اكتشاف به شوش آمد. دولت فرانسه را متقاعد ساخت تا محلي امن و مناسب براي هيات باستانشناسي فرانسه در شوش ايجاد كند. به همين منظور بلندترين نقطه تپه‌هاي شوش يعني اكروپل انتخاب شد و قلعه‌اي با يك طرح قرون وسطايي اروپا بر فراز آن ساخته شد. ساخت اين قلعه با نظارت حاج‌ مصطفي دزفولي و با مصالح محلي از جمله خشت تا سال 1912 ميلادي به انجام رسيد. پلان قلعه ذوزنقه شكل است كه قاعده كوچك آن در سمت شمال واقع است. دور تا دور آن را راهرويي احاطه كرده و رديف اتاق‌هايي به سمت حياط، برگرد آن قرار گرفته‌اند. برج شمال‌غرب قلعه مربع شكل و برج شمال‌شرق به شكل دايره است.
* معبد چغا زنبيل
محوطه تاريخي چغا زنبيل در 35كيلومتري جنوب شرق شهر باستاني شوش قرار گرفته است. بلندترين نقطه اين مجموعه كه قله معبد بزرگ است 90 متر از سطح دريا ارتفاع دارد. اين شهر كه اوايل قرن 13 پيش از ميلاد توسط پادشاه عيلامي «اونتاش نپرشا» در نزديكي رود دز ساخته شده، «دوراونتاش» ناميده مي‌شده است. دوراونتاش به معناي قلعه اونتاش است. در بعضي از متون ميخي اين شهر «ال اونتاش» ذكر شده كه به معني شهر اونتاش است. در مركز شهر معبد بزرگي به صورت مطبق بنا شده كه امروزه دو طبقه از آن هنوز پابرجاست. اين معبد موسوم به «ذيقورات» است كه به دو تن از خدايان بزرگ عيلاميان يعني «اينشوشيناك» و «نپرشيا» اهدا شده است. معبد چغا زنبيل بزرگترين اثر معماري برجا مانده از تمدن عيلامي است كه تاكنون شناخته شده است.
* اقتصاد شهر شوش
حيات اقتصادي شهر شوش با ساخت راه‌ اصلي تهران ـ خرمشهر و راه‌آهن سراسري آغاز شد. اهميت تاريخي و مذهبي آن نيز زمينه توجه و جذب جهانگردان و مشتاقان زيارت بارگاه دانيال نبي(ع) را فراهم آورد به نحوي كه با افزايش جمعيت، اين شهر، در سال 1335 داراي شهرداري شد و با ساخت سد دز، شبكه خطوط انتقال انرژي، سيستم آبياري مدرن، ايجاد واحدهاي كشت و صنعت به ويژه هفت تپه و واحدهاي صنعتي متعدد، تحول اقتصادي بزرگي در شوش رخ داد و اين شهر جايگاه ويژه‌اي در اقتصاد ملي و توسعه كشور به دست آورد. شوش با فراهم آمدن زمينه‌هاي مناسب سرمايه‌گذاري و افزايش فعاليت‌هاي جديد اقتصادي در منطقه توسعه يافت و بخش بزرگي از نيروي انساني شاغل در منطقه را به خود جذب كرد. در شهر شوش نقش بخش خدمات و بازرگاني برجسته‌تر از ساير بخش‌ها است.
* كشاورزي
وجود زمين‌هاي مستعد كشاورزي، رودخانه‌هاي پرآب دائمي، سفره‌هاي آب‌هاي زيرزميني سطح نسبتاً وسيع جنگل در حواشي رودخانه، سواحل و آب‌بندهاي متعدد، مراتع و مراكز كشت و صنعت در شهرستان شوش سبب شده است تا كشاورزي، دامداري و صيد ماهي مهمترين فعاليت اقتصادي منطقه به شمار آيد و بالاترين جمعيت فعال را به خود جذب كند. در اين ميان بخش كشاورزي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است به طوري كه 85 درصد جمعيت شاغل در اين بخش فعاليت دارند.

دیدگاه‌ها  

-1 # hamid 1390-09-28 11:25
اشتباه میفرمائید
شمش کهن ترین شهر نیست. لااقل دو شهر یریکو (اریحا) و چاتال هویوک (در تر کیه) با تاریخی در حدود 10000 سال بسیار کهن تر اند
پاسخ دادن
0 # فرزند ایران 1390-09-28 12:55
گفتاورد از hamid:
اشتباه میفرمائید
شمش کهن ترین شهر نیست. لااقل دو شهر یریکو (اریحا) و چاتال هویوک (در تر کیه) با تاریخی در حدود 10000 سال بسیار کهن تر اند


دوست ارجمند من نمی خواهم نوشتار بالا را تایید یا رد کنم اما چیزی که اشکار است این میباشد که در نوشتار بالا اشاره شده است شوش کهنترین شهر جهان است در حالی که شما می فرمایید دو شهر یریکو (اریحا) و چاتال هویوک کهن تر است . بد نیست بدانید که موارد اشاره شده از سوی شما جزو شهرهای باستانی به شمار نمیرود که بتوان با شوش آنها را برابری کرد ! چنانکه میدانید : والتر فیرسویس باستان شناسی آمریکایی در نوشته های خود چاتال هیوک را جامعه ای در آستانه تمدن می نامد یعنی جزو شهرهای باستانی به شمار نمیروند !
پاسخ دادن

نوشتن دیدگاه


دستاوردهای هموندان ما

بارگذاری
شما هم می توانید دستاوردهای خود در زمینه ی فرهنگ ایران را برای نمایش در پهرست بالا از اینجا بفرستید.
 

گزینش نام برای فرزند

 

نگاره های کمیاب و دیدنی

XML