تریاک یک پادزهر دارویی است که از هزاران سال پیش کاربرد دارویی داشته و امروزه نیز یکی از بهترین مواد دارویی در پزشکی بشمار می آید . اما بهره ی نابجا و نابودکننده از این پادزهر سبب شد تا نام این ماده ی دارویی تبدیل به نامی شوم و بیمناک شود و هر کجا نام آن می آید آدمی در اندیشه های هولناکی فرو می رود .اعتیاد برآیند استفاده ی نامناسب و تخریبی از تریاک است . پيدايش و گسترش اعتياد در ايران جزو شگردهایی است که بدست استعمار انگليس و از سوي «برادران شرلي» در دوره ی صفويه رواج داده شد. اما در دوران قاجار، از زمان ناصرالدين شاه در اطراف دارالخلافه در تهران، زمين‌هاي زیادی به كشت خشخاش اختصاص يافت و سطح كشت آن به اندازه ای زياد شد كه صرفنظر از كفاف مصرف داخلي،ساليانه مقادير زيادي ترياك به مستعمرات انگليس صادر مي‌گرديد. دولت انگليس براي معتاد نمودن ایرانیان و گسترش اعتياد در ايران، در آغاز مزدوران خود را فرمان داد که با تبليغ ترياك و اینکه درمان همه ی دردهاست، مردم ايران را كه در آن زمان از روی تهی دستی و كمبود پزشك از بيماريها رنج مي‌بردند، به اين ماده مخدر معتاد نمودند. ديري نپایيد كه ترياك به عنوان يك داروي خانگي جاي خود را در ميان ايرانيان باز كرد و پس از مدتي دولت انگليس اعلام كرد كه سوخته‌ي ترياك را با قيمت مناسب از افرادي كه از اين ماده استفاده مي‌كنند مي‌خرد.
( شگرد روباه پیر آن بود که مطمئن شود مردمان تریاک را مصرف می کنند ، زیرا سوخته ماده ای است که پس از مصرف تریاک در وافور جمع می شود و پس مانده ی تریاک است ) بدين ترتيب شمار زیادی از مردمان به منظور كسب درآمد، ترياك را كه به مقدار فراوان و به قيمت ارزان در دسترس بود مي‌خريدند و پس از كشيدن، سوخته ی آن را به بهای چند برابر مي‌فروختند. به گونه ای كه اين شيوه جزو کارهای روزانه ی برخی کسان شده بود. اما هنگامی كه دریافتند، شمار زیادی گرفتار اعتياد شده‌اند،اين داد و ستد را متوقف كردند. ديد حكومت نسبت به ترياك به عنوان يك منبع درآمد بود و به زیانها و سرانجام آن در اعتياد و مانگاری (استمرار) آن در دوره‌هاي پسین توجه‌اي نمي‌كرد تا جايي كه روز به روز به شمار معتادان افزوده مي‌شد. در سال 1314 خورشیدی شمار معتادان به رقمي حدود 5/1 ميليون تن(فرد) و نزديك به 7 درصد همه ی ایرانیان رسید شوربختانه در زمان رضاشاه از سوی اداره ی دارایی تریاک را به روستاهای ایران می بردند و در دسترس روستاییان می گذاشتند و سوخته ی آن را نیز از آنان می خریدند ! این روند تا جایی پیش رفت که حکومت ایران ، همراه با استعمار انگلیس به نابودی سرمایه های ملی کشور که جوانان بودند ادامه داد و امروز نیز پس از گذشت سالیان بسیار ، همچنان شمار فروانی از ایرانیان با اعتیاد دست و پنجه نرم می کنند...
کارت دریافت سهمیه ی تریاک در دوران پهلوی