كوه خواجه در سي كيلومتري جنوب زابل قرار دارد و در ميان درياچه مقدس هامون به طرز شگفتي خود نمايي ميكند. اين كوه از سنگهاي سياه بازالتي تشكيل شده است. سلسله بناهاي موجود در اين كوه شامل يك بناي عظيم ،آتشكده ،دو قلعه خشتي،بقاياي راه قديمي،حصارهاي مختلف ،قبور سنگي و چند زيارتگاه اسلامي نيز در كوه خواجه وجود دارد.اين كوه نزد زرتشتيان،مسلمانان ومسيحيان مقدس است. در ميان آثار اين كوه كاخ اشكاني، گچبريها و نقاشيهاي آن ارزش تاريخي زيادي دارند.
ميرچا الياده اسطوره شناس فقيد مي گويد: که" انسان از وجود مقدس آگاه مي شود زيرا مقدس خود را همچون چيزي به کلي متفاوت از نا مقدس متجلي مي سازد."
حضور در پهنه دشت سيستان شما را با مکان مقدسي مواجه مي سازد که هر انساني در هر دوره اي را محصور خويش مي سازد. دشت مسطحي که با انوار خورشيد و سوزش آن بر گونه هاي خود و چهره عرق کرده همراهانتان شما را به درون تاريخ مي کشاند و در اين هنگامه و دشت فراخ ناگاه از دور دست سايه سياهي ظاهر مي شود که شما را به درون خود مي کشد. هر چه اين کشش بيشتر مي شود به عظمت سايه پي مي بريد و آنجا درست در روبروي شما کوه خداست.
کوه تقريباً کم ارتفاع و يکپارچه سياهي که هزاره هاي مختلفي از تقدس و شکر گذاري را در درون خود قرار داده است و تجسم اينکه اين مکان مقدس در گرداگرد خود درياچه هامون را داشته است به خودي خود نغمه هاي کيهاني را به گوش شما مي رساند.
در اينجاست که شما ابديت را مي يابيد و سير در تاريخ و قرون آغاز مي گردد. کوهي که تمامي اديان ابراهيمي و ماقبل آن مانند زرتشتي ها و شايد ديگران قبل تر نيز اين مکان مقدس را ماواي راز و نياز و شکر گذاري و احتمالاً قرباني هاي خويش قرارداده اند و اگر شما همچنان در تونل تاريخ اين مکان سير کنيد، مي توانيد آوازهاي گروهي نيايش گران را بشنويد شما در بلنداي اين مکان مقدس و بر فراز دشت اسطوره زاي سيستان تنها يک حس خواهيد داشت و آن چيزي نيست جز شکر گذاري.
کوه خدا، کوه اوشيدم يا اوشيدر، اوشیدا , کوه خواجه و..... بسياري نامهاي احتمالي ديگر نام اين مکان مقدس است که در طول اعصار شاهد شکوفايي تمدنهاي مختلف در آغوش خود بوده است .
زمزمه قايقرانان بومي در درياچه اي کم عمق با پوستي سوخته از آفتاب هميشگي اين مکان و صداي وهم آميز جريان هميشگي آب جاري در اين دشت حاصل خيز که زماني انبار غله ايران بوده است هنوز با وجود خشک شدن درياچه، محو قايقها و مشکلات مردم منطقه هنوز قابل چشيدن است.
اين مکان مقدس مي تواند به يکي از بزرگترين مقاصد گردشگري مذهبي و تاريخي در سطح جهان تبديل گردد و از قبل ورود جريان نقدينگي باعث شکوفايي کسب و کار هاي مرتبط در منطقه و شاهد افزايش سطح عمومي درآمدها در منطقه و بالا رفتن سطح معيشت مردم سخت کوش منطقه باشيم.
گردآورنده و فرستنده ی نگاره ها و نوشتار برای مهرمیهن : دکتر محمدعلی رئوفی